Jump to content

Jackie Healy-Rae

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaJackie Healy-Rae
Beathaisnéis
Breith9 Márta 1931
Cill Gharbháin, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Bás5 Nollaig 2014
83 bliana d'aois
Trá Lí, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Siocair bháisGalar
Teachta Dála
14 Meitheamh 2007 – 1 Feabhra 2011 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 30ú Dáil

Toghcheantar: Ciarraí Theas

Teachta Dála
6 Meitheamh 2002 – 26 Aibreán 2007 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 29ú Dáil

Toghcheantar: Ciarraí Theas

Teachta Dála
26 Meitheamh 1997 – 25 Aibreán 2002 (díscaoileadh na parlaiminte)
Téarma parlaiminte: 28ú Dáil

Toghcheantar: Ciarraí Theas

Gníomhaíocht
Gairmpolaiteoir, iománaí, feirmeoir Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaluach ar iarraidh
Fianna Fáil Cuir in eagar ar Wikidata
Spórtiomáint Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhréim
Grúpaí I P
Teaghlach
PáisteMichael Healy-Rae, Danny Healy-Rae Cuir in eagar ar Wikidata

Ba pholaiteoir Éireannach as Ciarraí é Jackie Healy-Rae (9 Márta 1931- 5 Nollaig 2014. D'éirigh sé as Fianna Fáil sa bhliain 1997, agus ghníomhaígh sé faoi scáth "Fhianna Fáil Neamhspleách." B'athair é leis an TD Michael Healy-Rae. Cailleadh é i Mí na Nollag 2014, tamall tar éis dó fógairt nach rithfeadh sé sa chéad olltoghchán eile.

Cill Garbháin

Ar fheirm bheag a rugadh Jackie Healy sa bhliain 1931 – duine de sheisear clainne. Tháinig an dara cuid dá shloinne ón mbaile fearainn – Ré Chaisleach (Reacashlagh) i bparóiste Chill Garbháin – inar saolaíodh é. Bhíodh nós ann teaghlaigh áirithe a lua go sonrach lena n-áit dhúchais le hiad a aithint ó theaghlaigh den sloinne céanna a bhí coitianta sa chomharsanacht agus is as sin a tháinig an sloinne dúbailte Healy-Rae.[1]

Chaith sé tamall ag obair i Meiriceá sna caogaidí ach d’fhill sé ar Chiarraí arís sna seascaidí. D’imir sé peil agus iománaíocht le Cill Garbháin agus ba cheoltóir é – an sacsafón a rogha uirlis. Sheinn sé an sacsafón le banna ceoil rinnce áitiúil, Kilgarvan Dance Band. Go deimhin chas sé an sacsafón tráth ar an Late Late Show.

Bhunaigh sé comhlacht gléasra ar cíos agus bhí aithne forleathan air dá bharr. Cheannaigh sé tigh tabhairne i mbaile Chill Garbháin agus mhéadaigh a chlú sa cheantar.

Phós sé Julie Healy agus bhí 6 pháiste acu. Scar siad óna chéile i 1977.

Chuir sé suim sa pholaitíocht ins na 1960idí. Bhí baint aige le fothoghchán inar bhuaigh John Healy suíochán. Choimeád sé an suíochán ar feadh 31 bliain. Chabhraigh Healy-Rae le fothoghcháin eile i gContaethe Luimnigh, Chorcaí agus na Gaillimhe.

Co-thofadh Healy-Rae go Comhairle Chontae Chiarraí i 1973 agus bhuaigh sé suíochán i 1974, suíochán a choimeád sé go dtí go raibh air éirí as i 2003 nuair a cuireadh deireadh leis an déshainordú.

Bhuaigh sé a chéad shuíochán Dála i 1997. Iarbhall d’Fhianna Fail a bhí ann ach scair sé ón bpáirtí sin sa bhliain 1997 nuair a theip air ainmniúchán olltoghcháin a fháil agus ba mar theachta neamhspleách a toghadh é.

Bhí aithne mhór air ar fud fad na tíre go háirithe ón 3 thréimhse a chaith sé i dTeach Laighean –  péire de na tréimhsí sin nuair a bhí sé i measc grúpa beag de theachtaí neamhspleácha a raibh cothromaíocht na cumhachta acu. Thacaigh sé le rialtais de chuid Fhianna Fáil le linn an ama sin ach d’úsáid sé an chumhacht a bhí aige le maoiniú ar leith a fháil d’fhorbairtí éagsúla ina dháilcheantair féin, Ciarraí Theas.

Bhí an comhrialtas idir Fhianna Fáil agus an Páirtí Daonlathach gann ar mhóramh agus thacaigh Healy-Rae chomh maith le neamhspleaigh eile - Mildred Fox, Tom Gildea agus Harry Blaney leis an gcomhrialtas. Chinntigh a dtacaíocht gur mhair an comhrialtas a dtéarma iomlán 5 bliana. Fuair Healy-Rae agus a chomhghleacaithe cúiteamh i bhfoirm maoiniú do bhóithre, scoileanna agus seirbhísí eile ina gceantracha fa seach.

Bhuaigh sé a shuíochán i 2002 agus arís i 2007. Rinne sé margadh eile ar mhaithe Chiarraí Theas i 2007 a chinntigh infheistíocht i go leor seirbhísí sa togh-cheantar. Ach is de bharr a chaipín cáiliúil agus a chuid ráitis i dtuin chainte Chiarraí a chuimhneofar ar an bpolaiteoir glic. Nuair a ceistíodh é agus é ag éirí amach as tacsaí ag Teach Laighean faoina thacaíocht do chomhrialtas Fhianna Fáil agus an Chomhaontais Ghlais nuair a bhí an IMF ag teacht chun tarrthála ar an tír dúirt sé; “I don’t know what is going on. I’m just up from the bogs of Kerry.”[1]

Michael Healy-Rae (2016)

D'fhógair sé in 2008 go raibh sé i gceist aige éirí as oifig i 2011. Rinne sé amhlaidh agus bhuaigh a mhac Michael an suíochán.[2]

Bhí ríshliocht polaitiúil fágtha ina dhiaidh ag Jackie Healy-Rae le beirt dá chlann mhac, Michael Healy-Rae agus Danny Healy-Rae agus duine dá gharchlann Johnny Healy-Rae, gafa leis an gcúram.[1] Is TD iad Michael agus Danny.

Is múinteoir í a iníon Joan i Meiriceá. Is abhcóide í iníon eile Rosemary i mBaile Átha Cliath. Tá a ghnó féin ag a mhac Dennis agus is oifigeach de chuid an GRA (Cumann na nGardaí Síochána) é mac eile John Healy (ní úsáideann sé Rae ina shloinne).

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. 1.0 1.1 1.2 "Sochraide Jackie Healy-Rae ar an Luan" (ga-IE). Tuairisc.ie (2014-12-06). Dáta rochtana: 2024-11-25.
  2. Nuacht RTÉ (2014-12-05). "Jackie Healy Rae tar éis bháis. Bhí sé 83 bliana d'aois" (as ga-IE).