Galair agus ionfhabhtuithe gnéastarchurtha

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí GalarGalair agus ionfhabhtuithe gnéastarchurtha
cuir in eagar
Cineálgalar tógálach Cuir in eagar ar Wikidata
Speisialtacht leighisgalair thógálacha Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáil chliniciúil
ComharthaíEinceifilimialíteas miailgeach, siad, dispnia, ionfhabhtú, fuiliú, lesion (en) Aistrigh agus acute weight loss (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Scrúduithehisteapaiteolaíocht agus saothrán fola Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáilantaibheathach, antiviral drug (en) Aistrigh, ablation (en) Aistrigh agus local anti-infective agent (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Pataigineas
Cúiscomhriachtain agus ionfhabhtú Cuir in eagar ar Wikidata
Aicmiú
ICD-10A64 Cuir in eagar ar Wikidata
ICD-9099.0 Cuir in eagar ar Wikidata
CIAPA78 Cuir in eagar ar Wikidata
Acmhainní seachtracha
DiseasesDB27130 Cuir in eagar ar Wikidata
Patient UKsexually-transmitted-infections-pro Cuir in eagar ar Wikidata
MeSHD012749 Cuir in eagar ar Wikidata
UMLS CUIC0036916 Cuir in eagar ar Wikidata

Raon galar ionfhabhtaíoch a tharchuirtear de ghnáth trí thadhall gnéasach, ach uaireanta ar bhealaí eile[1], is ea galair véinéireachaionfhabhtuithe ghnéastarchurtha.

Ina measc tá

Póstaer Chogadh Cathartha na Spáinne, foilsithe ag Rialtas na Poblachta; "Seachain galair véinéireach ... Chomh dainséarach le philéir an namhad."

Trais-seoladh[cuir in eagar | athraigh foinse]

US Dept. of Health and Human Services.

Is é atá sna galair ghnéastarchurtha (GGT) ná ionfhabhtú a spréitear ó dhuine go duine trí chaidreamh collaí. Baictéir, víris, agus orgánaigh micreascópacha atá san fhuil, sa tseamhan, i sreabháin na colainne, nó a lonnaíonn sa réimse púbasach is cúis leis na GGT.

Ach amháin i gcás SEIF, is féidir cóir leighis a dhéanamh ar thromlach na GGT, chomh luath agus a dhéantar fáthmheas orthu. Is tábhachtach an rud é cóir leighis a fháil go luath mar is féidir leis na GGT buandochar trom a dhéanamh.

Uaireanta eascraíonn riochtaí mar ionfhabhtú peilbheach ainsealach, riochtaí urchóideacha, neamhthorthúlacht, toircheas eicteoipeach, agus ionfhabhtú ar linbh nuabheirthe ó GGT gan chóireáil.

Sifilis.

Rangú agus téarmeolaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]

Go dtí na 1990idí, bhí aithne fhorleathan air GGT mar ghalair véinéireacha: sa Laidin is é 'Veneris' an tuiseal ginideach an fhocail 'Venus' (Gaeilge 'Véineas'), bandia an ghrá a bhí ag na Rómhánaigh. Bhí frása 'galar sóisialta' úsáidte freisin mar sofhriotal.

B'iad na hoifigí sláinte poiblí a thóg isteach an téarma 'ionfhabhtú gnéastarchurtha' (nó IGT) i dtosach.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Go dtí go raibh fáil ag an phobal ar chógais ghnásúla, de ghnáth bhí na galair agus ionfhabhtuithe ghnéastarchurtha doleigheasta, agus ní raibh i gceist i gcóir leighis ach fuascailt na siomptóm. Ba é an "London Lock Hospital" an chéad ospidéal deonach, a bhunaíodh sa bhliain 1746, le haghaidh na galair seo a rialú agus a scriosadh

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)