Feardorcha Ó Conaill
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | (en) Frederick William O'Connell  22 Deireadh Fómhair 1876 |
| Bás | 19 Deireadh Fómhair 1929 52 bliana d'aois |
| Siocair bháis | Buailte ag feithicil |
| Faisnéis phearsanta | |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath |
| Céim acadúil | Doctor of Letters (en)  Máistir Ealaíon céim dochtúireachta |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | údar, aistritheoir |
| Fostóir | Ollscoil na Banríona, Béal Feirste, léachtóir |
| Ball de | |
| Teangacha | An Ghaeilge agus Béarla |
Ministir de chuid Eaglais na hÉireann, scríbhneoir, agus aistritheoir Gaeilge ab ea Feardorcha Ó Conaill nó Frederick William O'Connell (22 Deireadh Fómhair 1876 – 19 Deireadh Fómhair 1929). Scríobh sé go minic faoin ainm cleite Conall Cearnach (i ndiaidh an laoich finscéalaíochta). Tá clú air as saothar Pheadair Uí Laoghaire a chur in eagar.
Rugadh Ó Conaill sa Bhaile Nua, an Líonán, Contae na Gaillimhe, mac le William Morgan O'Connell, canónach de chuid Eaglais na hÉireann, agus a bhean Catherine Donnelly. Bhí an Líonán i nGaeltacht Chonamara, agus ba chainteoirí líofa Gaeilge iad a thuismitheoirí; mhúin siad an teanga dó nuair a bhí sé sé bliana d'aois. D’fhreastail sé ar Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath ó 1891, agus oirníodh in 1902 é. Rinneadh reachtaire ar Achadh Conaire de sa bhliain 1907, agus ina dhiaidh sin fuair sé post mar léachtóir le teangacha Ceilteacha agus litríocht Cheilteach in Ollscoil na Banríona, Béal Feirste.
Phós Ó Conaill Helen Young in 1905; bhí triúr mac acu sula bhfuair sí bás den eitinn in 1925. Phós sé Marcella Graham, Caitliceach Francach, ina dhiaidh sin, agus d'fhéadfadh sé gur iompaigh sé ina Chaitliceach go neamhfhoirmiúil. Ceapadh é ina stiúrthóir cúnta ar Radio Éireann in 1927. Ar an 19 Deireadh Fómhair 1929, bhuail tiománaí bus é agus maraíodh é ar Bhóthar Lansdowne, Baile Átha Cliath.
Leabharliosta
[cuir in eagar | athraigh foinse]D'aistrigh sé saothair as Spáinnis, Peirsis, agus Araibis.
- A Grammar of Old Irish, Béal Feirste, Mayne, 1912
- The Writings on the Wall, Baile Átha Cliath, Gill, 1915
- The Age of Whitewash, Baile Átha Cliath, Gill, 1921
- The Fatal Move and Other Stories, Baile Átha Cliath, Gill, 1924; Swan River Press, 2021
- An Irish Corpus Astronomiae le R.M. Henry, Londain agus Béal Feirste, 1915
- Don Quixote by M. Cervantes (aistriúchán)
- The Midnight Court le Brian Merriman (aistriúchán)
- My Own Story leis an Ath. Peadar Ó Laoghaire (aistriúchán)
- Three Shafts of Death le Seathrún Céitinn (aistriúchán)
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Breathnach, Diarmuid; Ní Mhurchú, Máire. "Ó Conaill, Feardorcha (1876–1929)". ainm.ie, Cló Iar-Chonnacht.