Ernst Barlach

Ernst Barlach

Beathaisnéis
Breith	2 Eanáir 1870 Wedel
Bás	24 Deireadh Fómhair 1938 68 bliana d'aois Rostock
Siocair bháis	Cliseadh croí
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	Liútarachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Académie Julian
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Dealbhóireacht
Gairm	dealbhóir, drámadóir, scríbhneoir, déantóir priontaí, maisitheoir
Ball de	Die Kogge (en) Acadamh na nEalaíon, Beirlín Berlin Secession (en)
Gluaiseacht	Eispriseanachas
Mac/iníon léinn de chuid	Robert Diez
Ainm cleite	Barlach, Ernst Heinrich Baruraha, Erunsuto Barlah
Teangacha	An Ghearmáinis
Gairm mhíleata
Coinbhleacht	An Chéad Chogadh Domhanda
Ghlac sé/sí páirt i
28 Meitheamh 1964	Documenta III
16 Iúil 1955	documenta
Saothar
Saothar suntasach (20 haois) The Mole (en)
Teaghlach
Páiste	Nikolaus Barlach (en)
Gradam a fuarthas (1924)  Kleist Prize (en)  Pour le Mérite  Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste
Síniú

Féinphortráid (1928)

Dealbhóir eispriseanaíoch Gearmánach, buaiteoir boinn, déantóir priontaí agus scríbhneoir ab ea Ernst Heinrich Barlach (2 Eanáir 1870 – 24 Deireadh Fómhair 1938). Cé go raibh sé ina thacadóir don chogadh sna blianta roimh an gCéad Chogadh Domhanda, chuir a rannpháirtíocht sa choimhlint athrú ar a sheasamh, agus tá cáil air den chuid is mó as a chuid dealbhóireachta a bhí ag agóidíocht in aghaidh an chogaidh. Chruthaigh sé seo go leor aighneas le dul chun cinn an Pháirtí Naitsíoch, nuair a coigistíodh an chuid is mó dá shaothar mar ealaín díghiniúnach do na Naitsithe. Ó thaobh stíle de, thitfeadh a shaothar liteartha agus ealaíne idir chatagóirí an Réalachais agus an tEispriseanachais san fhichiú haois.

Beathaisnéis

Saol agus obair

Rugadh Barlach i Wedel, Holstein, Ríocht na Prúise, an duine ba shine de cheathrar mac le Johanna Luise Barlach (née Vollert, 1845-1920) agus an dochtúir an Dr. Georg Barlach (1839–1884). Chaith a luath-óige i Schönberg (Mecklenburg), áit a raibh a athair ag cleachtadh ó 1872 i leith. I bhFómhar na bliana 1876, bhog an teaghlach go Ratzeburg, áit ar fhreastail Barlach ar an mbunscoil. Nuair a fuair a athair bás, go luath sa bhliain 1884, d'fhill an teaghlach ar Schönberg, áit ar fhreastail Barlach ar an meánscoil. Tháinig Barlach ó bhaile Lutheranach.

Rinne Barlach staidéar ó 1888 go 1891 ag an Gewerbeschule Hamburg. Mar gheall ar a thallann ealaíonta, lean sé ar aghaidh lena chuid staidéir ag an Königliche Akademie der bildenden Künste zu Dresden (Scoil Ealaíne Ríoga i nDresden) mar mhac léinn de chuid Robert Diez idir 1891 agus 1895. Chruthaigh sé a chéad dealbh mór le linn an ama seo, óireacht mhór le linn an ama seo, Die Krautpflückerin (Gaeilge: an bainteoir luibheanna). Lean sé dá chuid staidéir ar feadh bliana amháin eile i bPáras ag an Académie Julian, ó 1895 go 1897, ach bhí sé fós criticiúil ar an gclaonadh Gearmánach stíl ealaíontóirí na Fraince a chóipeáil. Mar sin féin, d'fhill sé ar Pháras arís ar feadh cúpla mí sa bhliain 1897 chun tabhairt faoi a thuilleadh staidéir.

Tar éis a chuid staidéir, d'oibrigh Barlach ar feadh tamaill mar dhealbhóir i Hamburg agus Altona, ag obair den chuid is mó i stíl Art Nouveau. Chruthaigh sé léaráidí don iris Art Nouveau Jugend 1897 -1902, agus rinne sé dealbhóireacht i stíl gar don Art Nouveau, roinnt dealbha ceirmeacha ina measc. Ina dhiaidh sin, d'oibrigh sé mar mhúinteoir i scoil le haghaidh ceirmeachta chomh maith. Bhí a chéad taispeántas aonair ar siúl ag an Kunstsalon Richard Mutz, Beirlín, sa bhliain 1904.

A luathbhlianta

Mar sin féin, chuir an easpa ratha tráchtála a bhí ar a chuid saothar isteach ar Bharlach. Chun a meanma a ardú, shocraigh sé taisteal ar feadh ocht seachtaine in éineacht lena dheartháir Nikolaus agus cuairt a thabhairt ar a dheartháir Hans sa Rúis. Bhí an turas seo chun na Rúise sa bhliain 1906 ar cheann de na tionchair is mó a bhí aige air féin agus ar a stíl ealaíonta. Chomh maith leis sin le linn a chuid taistil sa Rúis rugadh a mhac Nikolaus ar 20 Lúnasa 1906, ag cur tús le troid dhá bhliain leis an máthair, Rosa Schwab, chun an leanbh a choinneáil, rud a deonaíodh ar deireadh do Bharlach.

Tar éis dó filleadh ón Rúis, tháinig feabhas mór ar staid airgeadais Barlach, mar fuair sé tuarastal seasta ón mangaire ealaíne Paul Cassirer mar mhalairt ar a dhealbha. Chabhraigh na heispéiris mhúnlaitheacha sa Rúis agus an tsláine airgeadais leis a stíl féin a fhorbairt, ag díriú ar aghaidheanna agus lámha na ndaoine ina chuid dealbh agus ag laghdú na gcodanna eile de na figiúirí chomh híseal agus is féidir. Thosaigh sé freisin ag déanamh snoiteán adhmaid agus créumha agus figiúirí clúdaithe in éadaitheoireacht throm cosúil leo siúd in ealaín Ghotach luath, agus i ndearcaí drámatúla a léirigh mothúcháin chumhachtacha agus fonn eacstais spioradálta. D'oibrigh sé freisin don iris Ghearmánach Simplicissimus, agus thosaigh sé ag táirgeadh roinnt litríochta. Taispeánadh a chuid saothar ar thaispeántais éagsúla. Chaith sé deich mí freisin i bhFlórans na hIodáile sa bhliain 1909 agus ina dhiaidh sin shocraigh sé síos sa bhliain 1910 i nGüstrow i Mecklenburg, áit ar chaith sé an chuid eile dá shaol.

Saothair ealaíne

• Galerie
• 
  Der Berserker (1910)
• 
  Tanzende Alte (1920), Museum der bildenden Künste, Leipzig
• 
  Mutter Erde (1920) im Park der Gertrudenkapelle in Güstrow
• 
  Johannes Reuchlin Medaille zum 400. Todestag 1922, Vorderseite
• 
  Johannes Reuchlin, die Rückseite der Medaille von 1922
• 
  Der Schwebende (1927/1953) im Dom zu Güstrow
• 
  Der Schwebende, auch Güstrower Ehrenmal, Güstrower Dom (1927)
• 
  Der Schwebende im Nordschiff der Antoniterkirche Köln.
• Geistkämpfer (1928) an der St.-Nikolaikirche in Kiel
  Geistkämpfer (1928) an der St.-Nikolaikirche in Kiel
• 
  Magdeburger Ehrenmal (1928/1929)
• 
  Der singende Mann (1928)
• 
  Skulptur Louise Dumont, Grab Dumont-Lindemann, Nordfriedhof Düsseldorf
• 
  Hamburger Ehrenmal: Trauernde Mutter mit Kind, Relief (1931, Rekonstruktion 1949)
• 
  Der singende Klosterschüler (1931) – Barlach-Grabmal in Ratzeburg
• 
  Der Fries der Lauschenden (1930–1935)
• 
  Lesende Mönche (Gertrudenkapelle Güstrow)