Jump to content

Domhnall Caomhánach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaDomhnall Caomhánach
Beathaisnéis
Breith1140 (Féilire Ghréagóra)
Cúige Laighean Cuir in eagar ar Wikidata
Bás1175 (Féilire Ghréagóra)
34/35 bliana d'aois
Áit adhlacthaFearna Cuir in eagar ar Wikidata
Ríthe na Laighean
1171 – 1175 Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
ReiligiúnCaitliceachas
Gníomhaíocht
Gairméilitheoir Cuir in eagar ar Wikidata
Tréimhse amaGlúin an 12ú aois
Teaghlach
PáisteDomhnall Óg Mac Murchadha Cuir in eagar ar Wikidata
AthairDiarmaid Mac Murchadha

Rí Laighean agus sinsear na gCaomhánach de chlann Uí Chinnsealaigh ba ea Domhnall Caomhánach (Domhnall mac Diarmada Mac Murchadha), a bhí i réim ón bhliain 1171 go dtí 1175.[1][2][3]

Cuireadh Domhnall ar altramas le haghaidh a chuid oideachais chuig Mainistir Naomh Caomháin i nGuaire, Loch Garman.[4] Ag iarraidh cloí a bhaint amach air féin óna dheartháireacha eile, ghlac Domhnall da bharr mar leasainm Caomhánach.[5] Mar mhalairt ar an ngnáthnós, ghlac a mhuintir an t-ainm mar a sloinne.[6]

Tar éis bhás a athar, Diarmaid Mac Murchadha, sa bhliain in 1171, forógraíodh Domhnall was proclaimed rí Laighean ag roinnt taoisigh, faoi réir an Fhéineachais. Mar mhalairt, mhaígh na Normannaigh gurbh é Strongbow an comharba dlisteanach, mar thoradh a phósta le deirfiúr Dhomhnaill, Aoife.[7] Ar aon chuma, bhí Laighin tógtha ag Diarmaid mar spré d'Aoife, agus níl taifead ann ar chuir Domhnall go poiblí i gcoinne na spré.

Sa bhliain 1175, insítear i nAnnála na gCeithre Máistrí gur maraíodh Domhnall ag Ó Foirtchirn agus Ó Nóláin i rith Chath an Náis.[8][9] Adhlacadh é gar dá athair Diarmaid sa reilig i bhFearna. Tháinig a gharmhac Muirchertach mac Domhnaill Óig i gcumhacht air mar rí.

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. O'Hart, John (1892). "Irish Pedigrees: Or, The Origin and Stem of the Irish Nation" 1. 
  2. Hoare, Richard Colt (1863). "The historical works of Giraldus Cambrensis containing the Topography of Ireland, and the History of the conquest of Ireland". H.G. Bohn. 
  3. "Directory of Royal Genealogical Data". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2016-03-04. Dáta rochtana: 2020-06-26.
  4. Annals of Ireland, by the Four Masters, le John O'Donovan (Nua-Eabhrac, N.E.: AMS Press, 1966), Imleabhar 4, lch. 849, fonóta "Z".
  5. "Origin Of The Name Caomhánach". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2012-09-05. Dáta rochtana: 2020-06-26.
  6. Sloinnte Gaedheal is Gall: Irish Names and Surnames by Rev. Patrick Woulfe (1923)
  7. Hoare, Richard Colt (1863). "The historical works of Giraldus Cambrensis containing the Topography of Ireland, and the History of the conquest of Ireland". H.G. Bohn. 
  8. Ó Cléirigh, Mícheál (1856). "Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters" 3. 
  9. "Kavanagh Pedigree (No.1)". Library Ireland.


Réamhtheachtaí
Diarmait Mac Murchada
Rí Laigean
c.1171–1175
Comharba
Muircheartach mac Domhnaill