Corón na hAragóine

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Bosca Geografaíocht PholaitiúilCorón na hAragóine
Bratach
Bratach

Suíomh
Daonra
Teanga oifigiúilAragóinis na Meánaoise
an tSean-Chatalóinis
an Laidin
Laidin na meánaoise Cuir in eagar ar Wikidata
ReiligiúnEaglais Chaitliceach Rómhánach, an tIoslam Sunnaíoch, Sephardic law and customs (en) Aistrigh agus Eaglais Cheartchreidmheach na Gréige Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Cuid deCatholic Monarchy (en) Aistrigh
an Mhonarcacht Easpáinneach Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síRíocht na hAragóine agus County of Barcelona (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Bunaitheoir(í)Alfonso II na hAragóine Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú 18 Iúil 1164:  cúis leis seo Q11912253, Q111512895
Díscaoileadh1714
Á leanúint agKingdom of Spain (en) Aistrigh, Council of Italy (en) Aistrigh, Ríocht na Fraince agus Monarcacht Hapsburgach Cuir in eagar ar Wikidata
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtaismonarcacht ilpháirteach agus monarcacht bhunreachtúil Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht reachtachGeneral Courts of the Crown of Aragon (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata

Bhí Corón na hAragóine (An Chatalóinis: Corona d'Aragó, An Aragóinis: Corona d'Aragón, Laidin: Corona Aragonum), ina mhonarcacht ilchodach, déantar tagairt dó, sa lá atá inniu ann, mar Chónaidhm de Ríochtaí aonair rialaithe ag rí amháin le haontas pearsanta agus ríoraíoch le Ríocht na hAragóine agus le Chontae Barcelona. Nuair a bhí sé in ard a réime, san 14ú agus 15ú céad, bhí Corónach de Aragon ina thalasalathach (stát le ríochtaí muirí) ag rialú cuid mhór d'oirthear na Spáinne, codanna de dheisceart na Fraince, agus "Impireacht" de chuid) na Meánmhara lena n-áirítear na hOileáin Bhailéaracha, an tSicil, An Chorsaic, An tSairdín, Málta, Deisceart na hIodáile (ó 1442) agus páirteanna na Gréige (go dtí 1388). Ní raibh comhbhaill na Corónach aontaithe go polaitiúil ach amháin ag leibhéal an rí, a bhí i mbun na bhfearann uilig de réir a ndlíthe féin. Bheadh cistí a chruinniú faoi gach struchtúr cánach, ag déileáil ar leithligh le gach Corts nó Cortes. I dtéarmaí comhaimseartha, meastar uaireanta gur fheidhmigh tailte éagsúla de chuid na Corónach (den chuid is mó Ríocht na Aragon, Prionsacht na Catalóine agus Ríocht Valencia) níos mó mar Chónaidhm de chultúir seachas mar thír amháin. Sa chiall seo, ní mór gan Coróin na hAragóine a mheascadh le ceann amháin dá chomhchodanna, Ríocht na hAragóine, as a thógann sé a ainm.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]