Cogadh Chomharbas na hOstaire
Cogadh Chomharbas na hOstaire | |||
Cath Fontenoy le Pierre L'Enfant (péintéir). Ola ar chanbhás. | |||
---|---|---|---|
Dáta: | 16 Nollaig 1740 - 18 Deireadh Fómhair 1748, (7 mbliana, 10 mí agus 2 lá). | ||
Áit: | An Eoraip, Meiriceá Thuaidh agus fo-réigiún na hIndia | ||
Toradh: | Conradh Aix-la-Chapelle | ||
Céilí comhraic | |||
Ceannasaithe | |||
| |||
| |||
Taismigh | |||
|
Cogadh Eorpach ab ea Cogadh Chomharbas na hOstaire (Ghearmáinis: Österreichischer Erbfolgekrieg) a troideadh idir 1740 agus 1748. I measc na gcoimhlintí nasctha leis, bhí Cogadh an Rí Seoirse, Cogadh an tSuíocháin, an Chéad Chogadh Carnatach, chomh maith leis an Chéad Chogadh agus an Dara Cogadh Siléiseach. Ba é an cogadh Eorpach deireanach é a bhí á thiomáint go príomha ag iomaíocht thraidisiúnta Bhúrbónach-Habsburg, agus marcáilte sé éirigh aníos na Prúise mar mhórchumhacht.
Cúlra
[cuir in eagar | athraigh foinse]An cúinse a bhí leis ná an cheart a bhí ag Maria Theresa dul i gcomharbacht ar a hathair, an tImpire Séarlus mar rialtóir ar an Mhonarcacht Hapsburgach, ach bhí sé á thiomáint ag iomaíocht leanúnach idir Cumhachtaí Móra na hEorpa.
Thapaigh an Fhrainc, an Phrúis agus an Bhaváir an deis seo le dúshlán a thabhairt do chumhacht Habsburg, agus thacaigh an Bhreatain, Poblacht na hÍsiltíre, agus Hannover, ar a dtugtar na Comhghuaillithe Pragmatacha le chéile, agus thacaigh siad le Maria Theresa.
De réir mar a leathnaigh an choimhlint, bhí an Spáinn, an tSairdín, an tSacsain, an tSualainn agus an Rúis i measc rannpháirtithe eile.
An cogadh
[cuir in eagar | athraigh foinse]Troideadh an cogadh go phríomha thar ceithre láthair chogaidh: Lár na hEorpa, Ísiltír na hOstaire, an Iodáil, agus sna farraigí.
Ghlac an Phrúis seilbh ar an tSiléis i 1740, ansin ruaig sí iarrachtaí na hOstaire chun í a fháil ar ais, agus idir 1745 agus 1748, chloígh an Fhrainc an chuid is mó d’Ísiltír na hOstaire.
In áit éigin eile, fuair an Ostair agus an tSairdín an lámh in uachtar ar iarrachtaí na Spáinne críocha i dTuaisceart na hIodáile a fháil ar ais.
Faoi 1747, bhí imshuí chabhlach na Breataine ag déanamh an-dochar ar thrádáil na Fraince.
Iarmhairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]Léirigh Conradh Aix-la-Chapelle (1748) tríd an staid mar a bhí i réim i 1740 a athbhunú. Cé gur admhaíodh Maria Theresa mar oidhre a hathar, níor mheas sí seo mar lamháltas de chineál ar bith, agus chaill sí an tSiléis don Phrúis.
Tharraing Louis XV na Fraince as na Tíortha faoi Thoinn, in ainneoin an chogaidh a bheith beagnach féimheach ar an stát, rud a chuir díomá ar uaisle agus daonra na Fraince. D’fhág sé saincheisteanna coilíneacha tábhachtacha gan réiteach i Meiriceá agus sa Chianoirthear, a thabharfadh chun cinn arís i 1756.
Ghoill ról na Breataine, a chuir iallach uirthi an tSiléis a ghéilleadh, go mór ar Mharia Theresa, rud a bhí rún daingean aici a fháil ar ais, agus léirigh an cogadh leochaileacht Hannover, an chríoch Ghearmánach a bhí i seilbh Seoirse II.
Ba é an toradh a bhí air seo ná an an t-athrú dearcaidh ar a dtugtar an Réabhlóid Taidhleoireachta, inar ailínigh an Ostair í féin leis an bhFrainc, ag marcáil deireadh a n-naimhdeas a bhí ann leis na céadta bliain, agus rinne an Phrúis comhghuaillíocht leis an an Bhreatain. Throidfeadh na comhghuaillíochtaí nua seo Cogadh na Seacht mBliana 1756 go 1763.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Cogadh Chomharbas na hOstaire
- Coimhlintí sna 1740í
- Coinbhleachtaí ón 18ú haois
- Éirí Amach i gcoinne na Monarcachta Habsburg
- Cogaí a bhaineann le Poblacht na hÍsiltíre
- Cogaí a bhaineann leis an Mhonarcacht Habsburg
- Cogaí comharbais
- Coimhlintí dhomhanda
- Teaghlach Habsburgach
- Stair na hEorpa
- Cogaí
- Stair na hOstaire