Jump to content

Brúchtadh Krakatoa (1883)

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí ImeachtBrúchtadh Krakatoa
Íomhá
Map
 6° 06′ 07″ S, 105° 25′ 23″ E / 6.102°S,105.423°E / -6.102; 105.423
Cineálbrúchtadh bolcáin Cuir in eagar ar Wikidata
Tréimhse20 Bealtaine - 21 Deireadh Fómhair 1883
Dáta na bliana1883 Cuir in eagar ar Wikidata
SuíomhSliabh Krakatoa, An Indinéis Cuir in eagar ar Wikidata, Krakatoa archipelago, An Indinéis (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
TírIndiacha Thoir na hOllainne Cuir in eagar ar Wikidata
Líon básanna meastachán 36,417 Cuir in eagar ar Wikidata
The eruption of Krakatoa, and subsequent phenomena. Report of the Krakatoa Committee of the Royal Society (London, Trubner & Co., 1888).

Sa bhliain 1883, bhrúcht Sliabh Krakatoa san Indinéis.[1]

Thosaigh na brúchtaí ar an oileán bolcánach ar an 20 Bealtaine 1883 agus phléasc an sliabh ar an 26/27 Lúnasa. Bhí torann an bhrúchta, an torann is airde a thaifead eolaithe riamh, le cloisteáil i bPerth san Astráil, 3,200 ciliméadar ar shiúl ón láthair.

Súnámaí

Meastar gur theilg Krakatoa 50 milliún tonna cré san atmaisféar agus gur dhorchaigh na spéartha thar níos mó ná 1,000 km2.

Thit luaith is smidiríní carraige thar achar 800,000 km2, agus chuir an brúchtadh tús le tonnta fathachúla farraige (súnámaí), 30 m ar airde.

Mharaigh an brúchtadh agus an súnámaí níos mó ná 36,000 duine ar chóstaí Iáva is Shumatra idir 26-28 Lúnasa.

Tá tuairim i measc eolaithe aeráide gur athraigh an brúchtadh seo aeráid an domhain ar feadh go leor blianta.

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. cogg.ie (Imleabhar 12 Eagrán 26 4 Bealtaine 2016). "Eureka (Fíricí Fónta)". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 18 Nollaig 2017. Dáta rochtana: 2021.