Alberta

Alberta
Bratach Armas
Mana	«Fortis et liber»
Siombail oifigiúil	mórulchabhán cluasach, caora mhóradharcach, Salvelinus confluentus, Rosa acicularis, Pinus contorta, foraois chlochraithe, Festuca altaica agus ammolite (en)
Ainmnithe in ómós	An Banphrionsa Louise, Bandiúc Earra-Ghàidheal
Suíomh
54° 30′ N, 115° 00′ O
Stát ceannasach	Ceanada
Príomhchathair	Edmonton
Daonra
Iomlán	4,262,635 (2021)
• Dlús	6.44 hab./km²
Teanga oifigiúil	Béarla
Tíreolaíocht
Achar dromchla	661,848 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	luach ar iarraidh
Pointe is airde	Mount Columbia (en) (3,747 m)
Pointe is ísle	Abhainn Slave (152 m)
Ar theorainn le	Montana British Columbia Saskatchewan Críocha an Iarthuaiscirt
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Alberta District (en) , Athabasca District (en) , Saskatchewan District (en) agus Assiniboia District (en)
Cruthú	1 Meán Fómhair 1905
Saoire phoiblí	Luan Cásca (Easter + 1 day (en) ) Remembrance Day (en) (11 Samhain) Aoine an Chéasta (2 lá roimh an Cháisc) Family Day (en) (third Monday in February (en) ) Victoria Day (en) (second-to-last Monday in May (en) ) Canada Day (en) (1 Iúil) Labour Day (en) (1 Bealtaine) Thanksgiving (en) (second Monday in October (en) ) Lá Nollaig (25 Nollaig)
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	parliamentary democracy (en)
Comhlacht feidhmiúcháin	Rialtas Alberta
Comhlacht reachtach	Reachtas Alberta
• Monarc Cheanada	Éadbhard VII na Ríochta Aontaithe (1905–1910)
Údarás breithiúnach is airde	Court of Appeal of Alberta (en)
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	294,818,000,000 $ (2020)
Airgeadra	dollar Cheanada
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist	T
Lonnaithe i gcrios ama	Amchrios na Sléibhte (a America/Edmonton (en) )
Glaochód	780, 403, 825 agus 587
Cód ISO 3166-2	CA-AB
Eile
Suíomh gréasáin	alberta.ca

Is cúige iartharach de chuid Cheanada í Alberta; tá sí mar chúige ó 1 Meán Fómhair, 1905.

Tá Alberta suite in iarthar Cheanada, tá An Cholóim Bhriotanach ó thiar agus Saskatchewan ó thoir, Northwest Territories ó thuaidh, agus Montana, sna Stáit Aontaithe ó dheas.

Is í Edmonton príomhchathair an chúige, suite sa lár (agus ó dheas). Soláthraíonn Edmonton ola agus acmhainní eile an tuaiscirt. Cathair an-tábhachtach is ea Calgary maidir leis an iompar, trádáil agus tráchtáil. De réir tomhais daonra, tá níos mó ná 1 milliún duine de dhaonra ag an gcathair. I measc na gcathracha tábhachtacha eile in Alberta, tá Red Deer, Lethbridge, Medicine Hat, Fort McMurray, Grande Prairie, Camrose, Lloydminster, Wetaskiwin, Banff, agus Jasper.

Ó 24 Bealtaine, 2015, is í Rachel Notley, NDP, príomh-aire an chúige.

Tá Alberta ainmnithe in ómós don bhanphrionsa "Louise Caroline Alberta" (1848–1939), ceathrú hiníon Victoria. Bean chéile Marquess Lorne, Seanascal Cheanada ó 1878 go 1883, ab ea í. Tá Loch Louise, sráidbhaile Caroline, agus sliabh Alberta ainmnithe in ómós di freisin.

Geilleagar

Ba C$311.898 bn. an olltáirgeacht intíre (OTI) a bhí ag Alberta sa bhliain 2012.