Úsáideoir:ÁibhinnNicGabhann/Clár Dubh

Eileen O'Faoláin

Is scríobhneoir í Eileen O'Faoláin a rugadh i Corcaigh ar an 10ú lá de mí Meitheamh 1900. Bhí sí ina chónaí lena athair Joseph, mháthair Julia agus a ceathrar deartháireacha agus deirfiúracha. D'fhreastail sí i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh. Bhí Eileen pósta le Sean O'Faolain agus bhí siad ina chónaí le chéile i Cambridge. Bhí dhá pháistí ag an beirt acu darbh ainm Julie agus Stephan. Sna 1940idí scríobh Eileen O'Faoláin roinnt úrscéalta do pháistí. Díríonn gach ceann de scéalta Uí Fhaoláin ar shraith gnáthpháistí, bíodh siad suite faoin tuath nó i mbruachbhailte na hÉireann, a d'imigh ar eachtraí gan choinne agus a bhuaileann le daoine fásta, ainmhithe agus sióga éicint. Maidir lena leabhair níos déanaí sna 1950idí, tarraingíonn sí ar stair, ar mhiotas agus ar fhinscéalaíocht na hÉireann, ar nós sagas agus seanscéalta na hÉireann , ina ndéanann sí athinsint ar scéalta na Tuatha Dé Danann.D'fhulaing Eileen Ó Faoláin le tinneas gar-ainsealach ó na 1940idí, agus cuid dá ailments a bheith síceasómach nó "strus-maladies" mar thréith a hiníon iad, a thug infidelities sraitheach a fear céile air. D'fhulaing sí le airtríteas agus ulcers boilg, agus rinne sí go leor aiste bia agus fads eile in iarracht faoiseamh a thabhairt dóibh. Da bharr seo, fuair Eileen bás de bharr stróc ar an 20ú lá de mí Méan Fomhair 1988.

Saol agus Gairm bheatha

Eileen O'Faolain a rugadh Eileen Gould ag 5 Bóthar na Laoi, Corcaigh, ar 10 Meitheamh 1900. Ba iad Joseph Gould, fear innill, agus Julia (née O'Connell) a tuismitheoirí. Bhí ceathrar deartháireacha agus deirfiúracha aici. Cuireadh oideachas uirthi go háitiúil, agus bhain sí céim san eacnamaíocht amach i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh (UCC) i 1923. Chaith Ó Faoláin laethanta saoire an tsamhraidh in iarthar Chorcaí le teaghlaigh Ghaelacha, agus bhuail sé le Seán Ó Faoláin ag scoil samhraidh Gaeilge i gColáiste Bhráithre na Toirbhirte. Nuair a lean sé í go Béal Átha an Ghaorthaidh, go scoil samhraidh Gaeilge, thosaigh siad ar chaidreamh. D'fhreastail siad ar UCC le chéile, ag roinnt comhleasanna sa litríocht agus i ngluaiseachtaí cultúrtha agus poblachtacha na hÉireann. Bhí Ó Faoláin ina bhall gníomhach de Chumann na mBan le linn Chogadh Cathartha na hÉireann, agus é ag feidhmiú mar theachtaire, ag dáileadh bileog nuachta frith-chonartha faoi thalamh. Gabhadh í i bhFeabhra 1923 agus cuireadh i bpríosún í ar feadh roinnt mhí. D'éirigh sí díomách, agus chreid sí go raibh go leor dá comh-phoblachtánaigh á dtiomáint ag "grá do [a] féin neamhthrócaireach", rud a chuir brú ar an gcaidreamh le Seán ach tháinig sé ar an gconclúid chéanna sa deireadh.

Bhí Ó Faoláin ag múineadh i scoil náisiúnta i mBéal Átha na Sluaighe, Contae na Gaillimhe ó 1923 go 1925, agus ansin ina cheardscoil sa Nás, Contae Chill Dara ó 1925 go 1927. D'aontaigh sí ansin ar deireadh le hiarratais ó Sheán dul leis sna Stáit Aontaithe agus é ina mhac léinn iarchéime in Harvard ó 1927 go 1929. Ar dtús bhí cónaí orthu i dteach lonnaíochta ina raibh sí ag obair, agus ina dhiaidh sin bhog sí go 10 Appian Way, Cambridge, áit a ndeachaigh sí i mbun obair rúnaíochta. Phós siad ar 3 Meitheamh 1928 in Ardeaglais Bhoston Crois Naofa, ag caitheamh a gcuid campála mí na meala ar fud na Stát Aontaithe ar feadh dhá mhí. Bhí cónaí ar an lánúin i Londain ó 1929 go 1933, áit a raibh sí ag múineadh i scoil chlochair in Isleworth ag múineadh ábhar tráchtála. Nuair a d'fhill siad ar Éirinn i 1933, shocraigh Seán ar bheith ina scríbhneoir lánaimseartha. Bhí cónaí orthu i dTeach Chill Locha, Contae Chill Mhantáin ó 1933 go 1938, ag dul ar aghaidh chun teach a thógáil i gCnoc an Doire, Cill Iníon Léinín, Contae Bhaile Átha Cliath, mar a raibh cónaí orthu go dtí 1971. Is anseo a chruthaigh sí gairdín a bhfuil ardmheas air. Ó 1971 go 1988 bhí cónaí orthu ag 17 Páirc Ros Mín, Dún Laoghaire, Contae Bhaile Átha Cliath. Bhí beirt leanaí ag an lánúin, Julia (rugadh 1932) agus Stephen (rugadh 1938).

Pósadh agus Teaghlach

Bhí Eileen pósta le fear d'arbh ainm Sean O'Faolain sa bhliain 1928 agus bhí siad ina chónaí lena chéile i Cambridge [Sasana]. Seán Ó Faolain, (rugadh 22 Feabhra, 1900, Corcaigh, Contae Chorcaí, Éire—d'éag 20 Aibreán, 1991, Baile Átha Cliath), scríbhneoir Éireannach is fearr aithne air mar gheall ar a chuid gearrscéalta faoi mheánaicme agus meánaicme na hÉireann. Ba mhinic a scrúdaigh sé meath na streachailte náisiúnaí nó teipeanna Chaitliceachas Rómhánach na hÉireann. Léiríonn a shaothar an spéis i gcultúr na hÉireann a spreag athbheochan liteartha na hÉireann ag tús an 20ú haois.

Ba iad Joseph Gould, fear innill, agus Julia (née O'Connell) a tuismitheoirí. Fuair a máthair bás go hóg, mar sin thóg aintín a máthar Ó Faoláin agus a deartháireacha agus deirfiúracha ag 4 Walls Terrace, Tobar anig Domhnah. Bhí dhá páistí ag Eileen agus Seán d'arbh ainm Julie [1932] agus Stephan [1938]. I rith saol Julie,d'oibrigh sí mar scríbhneoir, mar mhúinteoir teanga, mar eagarthóir agus mar aistritheoir agus bhí cónaí uirthi sa Fhrainc, san Iodáil agus sna Stáit Aontaithe. I measc a cuid úrscéalta tá Godded and Codded (1970), Women In The Wall (1975), No Country for Young Men (1980), The Obedient Wife (1982), The Irish Signorina (1984), The Judas Cloth (1992) agus Adam Gould (2009). I measc a cuid bailiúchán gearrscéalta tá We Might See Sights! (1968), Man in the Cellar (1974), Melancholy Baby (1978) agus Daughters of Passion (1982). Mar Julia Martines, d'aistrigh sí Dhá Memoirs de Renaissance Florence: Dialanna Buonaccorso Pitti agus Gregorio Dati agus A Man of Parts le Piero Chiara. Bhí " No Country for Young Men" ar an ngearrliosta do Dhuais Booker 1980.

Gairm

Scríobh Ó Faoláin roinnt úrscéalta do pháistí sna 1940idí a raibh rath criticiúil orthu agus a léadh go forleathan. Nano Reid, Muriel Brandt, Nora McGuinness, agus Brian Wildsmith a mhaisigh a cuid leabhar. Rinneadh an chearc bheag dhubh (1940) a athoibriú ina dhá leabhar le sraith do pháistí Parkside Press i 1945, The fairy hen agus May Eve in fairyland. Díríonn gach ceann de scéalta Uí Fhaoláin ar shraith gnáthpháistí, bíodh siad suite faoin tuath nó i mbruachbhailte na hÉireann, a d'imigh ar eachtraí gan choinne agus a bhuaileann le daoine fásta, ainmhithe agus sióga éicint. Maidir lena leabhair níos déanaí sna 1950idí, tarraingíonn sí ar stair, ar mhiotas agus ar fhinscéalaíocht na hÉireann, ar nós sagas agus seanscéalta na hÉireann (1954), ina ndéanann sí athinsint ar scéalta na Tuatha Dé Danann. In Children of the salmon and other Irish folktales (1965) tá a haistriúcháin ar scéalta ó thaifeadtaí Gaeilge le béaloideasóirí.

Saol déanach agus bás

D'fhulaing Eileen Ó Faoláin le tinneas gar-ainsealach ó na 1940idí, agus cuid dá ailments a bheith síceasómach nó "strus-maladies" mar thréith a hiníon iad, a thug infidelities sraitheach a fear céile air. D'fhulaing sí le airtríteas agus ulcers boilg, agus rinne sí go leor aiste bia agus fads eile in iarracht faoiseamh a thabhairt dóibh. Thaistil sí lena fear céile agus é ag scríobh píosaí taistil, agus bhí cónaí air sna Stáit Aontaithe arís agus é ina ollamh ar cuairt in ollscoil Princeton ó 1959 go 1961. Tugadh Ó Faoláin isteach in Ospidéal Naomh Uinseann, Baile Átha Cliath, le fuiliú inmheánach athfhillteach, áit ar bhásaigh sí de bharr stróc ar an 20 Meán Fómhair 1988. D'fhág sí a corp go Coláiste na Tríonóide le haghaidh taighde leighis, agus scaip a luaithreach ag loch Gougane Barra, in iarthar Chorcaí.

Saothair fhoilsithe

• The little black hen (1940)
• The king of the cats (1941)
• Miss Pennyweather and the Pooka (1942)
• The children of Crooked Castle (1945)
• Miss Pennyweather in the springtime (1946)
• The shadowy man (1949)
• The white rabbit's road (1950)
• Irish sagas and folk-tales (1954)
• High sang the sword (1959)

• Children of the salmon and other Irish folktales (1965)