Plinias Mór

Plinias Mór

Ainm sa teanga dhúchais	(la) Caius Plinius Secundus
Beathaisnéis
Breith	23 ↔ 24 Novum Comum (Impireacht na Róimhe)
Bás	79 49/59 bliana d'aois Stabiae (Impireacht na Róimhe)
Siocair bháis	Bás tionóisceach (Brúchtadh bolcáin)
Praefectus classis Misenensis
79 – 79
Prócadóir
70 – 72
Teanga dhúchais	an Laidin
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Fealsúnacht, eolaíocht nádúrtha agus tíreolaíocht
Suíomh oibre	An tSean-Róimh
Gairm	scríbhneoir, fealsamh, staraí na healaíne, státseirbhíseach, file, nádúraí, saighdiúir, staraí, ceannasaí míleata
Tréimhse ama	Impireacht na Róimhe
Mac/iníon léinn de chuid	Apion agus Antonius Castor
Mac/iníon léinn	Plinias Óg
Teangacha	An Laidin agus an tSean-Ghréigis
Saothar
Saothar suntasach (74) Naturalis historia
Teaghlach
Páiste	Plinias Óg, mac uchta
Athair	Gaius Plinius Celer  agus Marcella
Siblín	Plinia Marcella
Duine muinteartha	Plinias Óg (nia)
Croineolaíocht
	bás Phlinias

B'údar Rómhánach, nádúraí, agus fealsamh nádúrtha é Gaius Plinius Secundus (23 AD – 25 Lúnasa, 79 AD), nó Plinias Mór mar is fearr aithne air, ceannasaí cabhlaigh agus airm na luath-Impireachta Rómhánaí, agus cara pearsanta an impire Vespasian é chomh maith.

Chaith sé an chuid is mó dá chuid saor-ama amuigh faoin spéir ag staidéar, ag scríobh nó ag imscrúdú feiniméin nádúrtha agus gheografacha, scríobh sé saothar ciclipéideach, Naturalis Historia, a bhí ina eiseamláir d' oibreacha den sórt céanna a scríobhadh ina dhiaidh sin. Scríobh Pliny óg, a nia, faoi i litir chuig an staraí Tacitus:

Ego istas beatus cui beneficio deorum concessum vel facere scribendum esse aut scribere valet lectioni supra modum in quo Beati dona collatum. In hoc numero mihi avunculus, virtute sua, et meritas compositiones.

(Gaeilge: "Domsa, measaim go bhfuil siad beannaithe, trí bhfabhar na ndéithe, ar a bhfuil sé deonaithe acu rud a dhéanamh arbh fhiú scríobh faoi, nó rud a scríobh arbh fhiú a léamh; dothomhaiste, beannaithe iad siúd ar a tugadh an dá fhéith orthu. Sa chás deireanach sin a bhéas m'uncail, de bhua a chuid saothar féin agus do chuid shaothair".)