Túr Claonta Pisa
Túr Claonta Pisa | ||||
---|---|---|---|---|
Lipéad sa teanga dhúchais | (it) Torre di Pisa | |||
Ainmnithe in ómós | Pisa, túr agus túr claonta | |||
Sonraí | ||||
Cineál | Spuaic, túr eaglaise agus túr claonta | |||
Ailtire | Bonanno Pisano Diotisalvi Guglielmo (en) | |||
Foirgníocht | 1173 | |||
Dáta na hoscailte oifigiúla | 1373 | |||
Croineolaíocht | ||||
1920 Garfagnana earthquake (en) | ||||
Galileo's Leaning Tower of Pisa experiment (en) | ||||
1846 Orciano Pisano earthquake (en) | ||||
9 Lúnasa 1173 – 1372 | foirgníocht | |||
1178 – 1272 | cuireadh isteach ar an tógáil | |||
1278 – 1360 | cuireadh isteach ar an tógáil | |||
1838 – 1839 | foirgníocht: Q95979981 | |||
1933 – 1935 | athchóiriú | |||
7 Eanáir 1990 – 15 Nollaig 2001 | closure (en) | |||
1993 | suiteáil | |||
1995 | suiteáil | |||
7 Meán Fómhair 1995 | reo talún | |||
1999 – Meitheamh 2001 | tochailt | |||
2002 | suiteáil | |||
Tréith | ||||
Stíl ailtireachta | Ailtireacht Rómhánúil | |||
Déanta as | marmar agus cloch | |||
Tomhas | 58.36 () m interior: 9.522 () m base: 14.852 () m | |||
Achar dromchla | taispeántas: 500 m² | |||
Airde os cionn na farraige | 210 m | |||
Stórtha os cionn talún | 9 | |||
Bonn | 294 | |||
Clog | 7 | |||
Colún | 180 | |||
Stuara | ||||
Cloigtheach | ||||
Deic breathnadóireachta | ||||
Staighre | ||||
Suíomh geografach | ||||
Limistéar riaracháin | Pisa, An Iodáil | |||
Suíomh | Piazza del Duomo, 56126 Pisa PI | |||
| ||||
Oidhreacht náisiúnta na hIodáile | ||||
Cuid de Shuíomh Oidhreachta Domhanda UNESCO | ||||
Am | ? | |||
Bonnchló | ||||
Gníomhaíocht | ||||
Deoise | Ard-Deoise Chaitliceach Pisa | |||
Reiligiún | Caitliceachas | |||
Úinéir | Opera della Primaziale Pisana | |||
Líon fostaithe | 5 (2011) | |||
Cuairteoirí in aghaidh na bliana | 3,200,000 (2017) | |||
Mais | 14,700 t | |||
ID GeoNames | 6269273 | |||
Suíomh gréasáin oifigiúil | opapisa.it | |||
Is foirgneamh san Iodáil é Túr Claonta Pisa. Clogás marmair i bPisa na hIodáile, 54 m in airde, atá ann.
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tosaíodh ar an tógáil sa bhliain 1173. Ach de bhrí gur ar ithir bhog a bhí sé, thosaigh an talamh ag ísliú nuair nach raibh ach 3 urlár tógtha. Níor críochnaíodh go dtí 1372 é.
Bhí cáil ar an túr de bhrí go raibh sé ag claonadh ó 1838, agus an claonadh ag méadú.
An 20ú haois
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí imní ar innealtóirí, saineolaithe agus na milliúin daoine a bhfuil grá acu don túr aisteach álainn céanna go dtitfeadh is go gcaillfí an túr.
Dhúntaí do chuairteoirí é cuid mhaith den am ó 1990 ar eagla na heagla. Cuireadh 14 saineolaí, saineolaithe idirnáisiúnta cuid acu, i mbun seifteanna a bheartú chun an claonadh a laghdú is an túr a shábháil.
Ar dtús bhaineadar triail as coincréit a chur faoin túr ar an taobh a bhí ag ísliú, ag ceapadh go mbrúfadh sé seo an túr suas ar an taobh sin. Ach thapaigh sé seo an claonadh, agus faoi 1997 bhí an barr 5.2 m amach ón ingearán, agus dúnadh do chuairteoirí go hiomlán é.
Faoi dheireadh, bhain siad feidhm as modh eile, bunaithe ar an tuiscint go bhfuil an ithir faoin túr cosúil le meascán de ghlóthach is cúr-rubar, agus an túr mar a bheadh sé ag snámh air.
Baineadh ithir go cúramach ón taobh den túr a bhí ag éirí, le feisteas simplí druileála. Timpeall 90 tonna ithreach a baineadh, rud a stop an ráta claonta, a chuir an túr i gcothromaíocht, agus a chuir ag filleadh ar an ingearán é.
An 21ú haois
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ligeadh cuairteoirí ar ais ann i 2001.[1]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011). "Túr claonta Písa". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 521.
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |