An difríocht idir athruithe ar: "Walt Disney"

Athraigh naisc
Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Browse history interactively
← Gabh chuig an difear roimhe seoAn chéad dhifear eile →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
No edit summary
Líne 16: Líne 16:
Dúirt Disney faoin am ar shroich sé California bhí sé tuirseach traochta de [[Cartún|chartúin]]. Bhí sé mar aidhm aige a bheith ina stiúrthóir ach níor éirigh leo aon phost cosúil le sin agus lean sé ar aghaidh ag obair ar a bheochaintí<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Michael Barrier|date=2007|url=|title=|journal=The Animated Man: A Life of Walt Disney|volume=|issue=1|publisher=University of California Press}}</ref>. D'aithin sé go raibh deis aige obair le beochaintí arís agus d'oibrigh é féin agus a dheartháir Roy ar sraitheanna a raibh bunaithe ar an scéal ''[[Alice in Wonderland]]'' darbh ainm ''Alice's Comedies''<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.biographyonline.net/artists/walt-disney.html|teideal=Walt Disney Biography {{!}}|language=en-GB|work=Biography Online|dátarochtana=2020-04-03}}</ref> I nDeireadh Fómhair, 1923 bhunaigh Walt agus Roy an stiúideo cartún ''Disney Brothers''<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousdaily.com/history/walt-disney-company-launched.html|teideal=Disney Brothers Cartoon Studio Founded|work=www.famousdaily.com|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>. I mí Nollaig 1923, craoltar an céad pháirt den tsraith "Lá Alice san Fharraige" agus thuill Disney agus a dheartháir Roy $1,500<ref name=":7">{{Lua idirlín|url=https://astrumpeople.com/walt-disney-biography/|teideal=Walt Disney Biography: The Man Who Believed in Dreams|language=en-US|work=Astrum People|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. I rith an am seo bhí sé fos ag obair le Ub Iwerks. D'éirigh leo charactar eile a chruthú coinín darbh ainm ''<nowiki/>'Oswald''' faoi 1927 agus d'fhostaigh Universal Walt agus Iwerks chun 26 sraith cartún bunaithe ar Oswald a chruthú, ansin faoi 1928 tháinig Disney ar an eolas gur le Universal cearta an charachtar ''Oswald''<ref name=":6">{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/magazine-19910825|teideal=The rebirth of Oswald the Lucky Rabbit|dáta=2012-12-03|language=en-GB|work=BBC News|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>''.''
Dúirt Disney faoin am ar shroich sé California bhí sé tuirseach traochta de [[Cartún|chartúin]]. Bhí sé mar aidhm aige a bheith ina stiúrthóir ach níor éirigh leo aon phost cosúil le sin agus lean sé ar aghaidh ag obair ar a bheochaintí<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Michael Barrier|date=2007|url=|title=|journal=The Animated Man: A Life of Walt Disney|volume=|issue=1|publisher=University of California Press}}</ref>. D'aithin sé go raibh deis aige obair le beochaintí arís agus d'oibrigh é féin agus a dheartháir Roy ar sraitheanna a raibh bunaithe ar an scéal ''[[Alice in Wonderland]]'' darbh ainm ''Alice's Comedies''<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.biographyonline.net/artists/walt-disney.html|teideal=Walt Disney Biography {{!}}|language=en-GB|work=Biography Online|dátarochtana=2020-04-03}}</ref> I nDeireadh Fómhair, 1923 bhunaigh Walt agus Roy an stiúideo cartún ''Disney Brothers''<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousdaily.com/history/walt-disney-company-launched.html|teideal=Disney Brothers Cartoon Studio Founded|work=www.famousdaily.com|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>. I mí Nollaig 1923, craoltar an céad pháirt den tsraith "Lá Alice san Fharraige" agus thuill Disney agus a dheartháir Roy $1,500<ref name=":7">{{Lua idirlín|url=https://astrumpeople.com/walt-disney-biography/|teideal=Walt Disney Biography: The Man Who Believed in Dreams|language=en-US|work=Astrum People|dátarochtana=2020-04-03}}</ref>. I rith an am seo bhí sé fos ag obair le Ub Iwerks. D'éirigh leo charactar eile a chruthú coinín darbh ainm ''<nowiki/>'Oswald''' faoi 1927 agus d'fhostaigh Universal Walt agus Iwerks chun 26 sraith cartún bunaithe ar Oswald a chruthú, ansin faoi 1928 tháinig Disney ar an eolas gur le Universal cearta an charachtar ''Oswald''<ref name=":6">{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/magazine-19910825|teideal=The rebirth of Oswald the Lucky Rabbit|dáta=2012-12-03|language=en-GB|work=BBC News|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>''.''
[[Íomhá:Steamboat Willie1928.jpg|mion]]
[[Íomhá:Steamboat Willie1928.jpg|mion]]

=== Mickey Mouse ===
Chruthaigh Disney charachtar eile in ionaid Oswald. Luch a bhí ann, darbh ainm [[Mickey Mouse|Mickey]]. Dúirt Walt Disney go raibh Mickey mar an charachtar is fearr leis a raibh cruthaithe aige i rith a ghairm<ref name=":3" />. Bhí ''[[Steamboat Willie]]'' mar an cead gearrscannán beochana inar tháinig Mickey ar shaol na teilifíse<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.youtube.com/watch?v=4nMrLcmBCuI|teideal=Agallamh le Walt Disney|údar=Fletcher Markle|dáta=1963|dátarochtana=04/04/2020}}</ref>. Bhí an chéad taibhiú de Steamboat Willie i 1928 agus d'éirigh thar cionn leis<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Steamboat Willie (1928) - IMDb|url=http://www.imdb.com/title/tt0019422/releaseinfo}}</ref>. Bhí Walt Disney é féin ag cur guth Mickey ar fáil. Faoi 1937 bhí an stiúideo Disney ag cur timpeall 12 gearrscannán ar fáil le Mickey an luch mar charachtar in aghaidh na bliana. Le linn an ama seo, bhí charachtair eile ag teacht chun tosaigh cosúil le [[Minnie Mouse|Minnie]], [[Pluto (Disney)|Pluto]] agus [[Donald Duck|Donald]] an lacha<ref>{{Cite news|url=http://content.time.com/time/arts/article/0,8599,1859935,00.html|teideal=Breaking News, Analysis, Politics, Blogs, News Photos, Video, Tech Reviews|údar=Claire Suddath|dáta=2008-11-18|language=en-US|work=Time|dátarochtana=2020-04-04}}</ref>. Tosaíodh ag eagrú clubanna Mickey Mouse i bpictíuirlainne timpeall an Mheiriceá. Bhí níos mó na milliún paistí mar bhaill den chlub<ref name=":3" />. Tosaítear ag chur amach breagáin a raibh cosúil leis an charachtar Mickey agus scaip tóir an charachtair. Ceaptar go raibh cáil ar Mickey toisc go raibh sé mar shiombail dearfach sa tsochaí ag am a raibh an-deacair agus lán de foréigean<ref name=":6" />. In ainneoin cé chomh crua is a bhí cúrsaí airgeadais d'éirigh go maith le Walt Disney le linn [[an Spealadh Mór|an Spealaidh Mór]]<ref name=":4" />.

=== Scannán Fada Cartúin ===
[[Íomhá:Snow white 1937 trailer screenshot (14).jpg|mion|Réamhfhógrán i gcomhair an scannán Snow White]]
Spreag an rath a bhí ag Mickey daoine a raibh bua acu i gcúrsaí beochana chun dul agus obair i gcomhair Walt Disney<ref name=":3" />. Thosaigh Walt Disney agus a fhoireann ag obair ar roinnt scéalta draíochtacha. I 1934, chuir sé tús le tionscnamh ag baint leis an scéal faoi ''[[Snow White and the Seven Dwarfs (scannán 1937)|Snow White and the Seven Dwarfs]]''<ref name=":4" />''.'' Nuair a raibh sé ag cur an smaoineamh faoi Snow White os comhair a lucht oibre rinne sé seó aonair den scéal iomlán dóibh<ref name=":3" />. Bhí costas ollmhór ar an léiriú den scannán, bhí buiséad $1,488,423 cáite air<ref name=":7" />. I 1937, eisíodh an scannán iomlán<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Snow White and the Seven Dwarfs|url=http://www.imdb.com/title/tt0029583/}}</ref>. Thug an scannán brabús $8 milliún don stiúideo Disney sa chead bhliain<ref name=":3" />. Lean Walt Disney ar aghaidh ag cur amach scannáin bheochana cosúil le ''[[Pinocchio (scannán 1940)|Pinocchio]], [[Dumbo]]'' agus ''[[Bambi]].''


== Tagairtí ==
== Tagairtí ==

Leagan ó 22:29, 5 Aibreán 2020

Teimpléad:Bosca Sonraí Duine

Ba léiritheoir scannán, fiontraí agus beochantóir Meiriceánach é Walter Elias Disney. Bhuaigh sé duais Oscar sé huaire is fiche (bhí ceithre mar dhuais oinigh).[1] Bhain sé amach Máistreacht Oinigh sna hEalaíona ón ollscoil Harvard agus ollscoil Yale[2].

Saol luath

Rugadh Walt Disney ar an gcúigiú lá de Nollaig, 1901, sa roinn Hermosa i Chicago, Illinois. Chaith sé a chuid óige i Missouri[3] nuair a bhog a athair an teaghlach ann chun a bheith ag obair ar fheirm i Marceline[4]. Bhí sé mar an ceathrú mac a bhí ag Elias Disney, a bhí mar chearpantóir taistil, feirmeoir agus conraitheoir tógála, agus Flora (née Call) Disney, a bhí ina múinteoir[5]. Ba leath-Éireannach agus leath-Ceanadach é Elias Disney[6]. Bhí ceathrar deartháir (Herbert, Raymond, agus Roy) agus deirfiúr amháin (Ruth) ag Disney[7]. Nuair a bhí sé i Missouri, chaith sé a chuid ama ag tarraingt agus ag péintéireacht[3]. Nuair a bhí sé ina dhéagóir, bhog Disney agus a chlann go ar ais go dtí Chicago. Nuair a bhí sé sa mheanscoil, McKinley High i Chicago, d'oibrigh Disney mar cartúnaí i gcomhair an irisleabhair scoile[8]. Le linn an ama seo, d'fhreastail Walt Disney ar an institiúid ealaíne i Chicago[9].

Bhí Walt ag iarraidh troid sa Chéad Chogadh Domhanda nuair a bhí sé sé bhliana déag d'aois ach bhí sé ró-óg. Rinne sé a phas a bhrionnú agus chuir sé isteach i gcomhair na Croise Dearg ag insint bhréige faoi cén aois a raibh sé. Seoladh Walt go dtí an Fhrainc agus thiomáin sé otharcarr ansin[7][8]. Tar éis an chogaidh i 1919, bhí an seans ag Disney dul agus obair i monarcha glothaí i Chicago toisc go raibh a athair mar chomhúinéir de[2] ach chuaigh Walt Disney go dtí Kansas agus thosaigh sé ag obair mar cartúnaí tráchtála, freisin thosaigh sé ag obair ar a chead cartún bheochan. I Mí Lúnasa, 1923 bhog Disney go dtí California, bhí a deartháir Roy ann cheana féin[2].

Gairm Beochana Walt Disney

Nuair a bhí Disney ag obair i Kansas mar cartúnaí tráchtála thosaigh sé ag obair ar a chuid beochaintí[3]. D'fhoghlaim sé faoi conas na beochaintí seo a chruthú tríd ag leamh leabhair ón leabharlann cosúil le "Animated Cartoons – How They Are Made Their Origin And Development” le Edwin George (E.G.) Lutz[10]. Fhadas a raibh sé ag obair i Kansas, bhuail sé le Ub Iwerks (Ubbe Eert Iwwerks) agus tar éis tamall bhunaigh an bheirt acu comhlacht fógraíochta i 1920, ach theip ar an gcomhlacht toisc nach raibh go cliant aige. Thosaigh Disney agus Iwerks post nua ag Kansas City Films Ad, le linn a chuid ama ag obair leis an gcomhlacht seo, d'fhoghlaim Disney níos mó scileanna ag baint le beochaintí[9].

Cruthaigh Disney sraith de chartúin darbh ainm 'Laugh-O-Grams' i 1922[5]. Rinne sé margadh leis an phictiúrlann i Kansas na gcartún a craoladh agus tháinig an-cháil ar na cartúin agus ar Walt Disney[3]. Níor fhuair Disney aon brabus ón mhargadh seo ach chuir sé tús lena ghairm. Bhí an céad sraith bunaithe ar an Chochaillín Dhearg agus bhí sé mar leagan nua-aimseartha den scéal[11]. Faoi 1923, bheartaigh sé dul go California, toisc gur imigh an comhlacht Laugh-O-Grams as gnó agus ní raibh aon todhchaí ag a chuid oibre le beochantí i Kansas[12].

Dúirt Disney faoin am ar shroich sé California bhí sé tuirseach traochta de chartúin. Bhí sé mar aidhm aige a bheith ina stiúrthóir ach níor éirigh leo aon phost cosúil le sin agus lean sé ar aghaidh ag obair ar a bheochaintí[13]. D'aithin sé go raibh deis aige obair le beochaintí arís agus d'oibrigh é féin agus a dheartháir Roy ar sraitheanna a raibh bunaithe ar an scéal Alice in Wonderland darbh ainm Alice's Comedies[14] I nDeireadh Fómhair, 1923 bhunaigh Walt agus Roy an stiúideo cartún Disney Brothers[15]. I mí Nollaig 1923, craoltar an céad pháirt den tsraith "Lá Alice san Fharraige" agus thuill Disney agus a dheartháir Roy $1,500[16]. I rith an am seo bhí sé fos ag obair le Ub Iwerks. D'éirigh leo charactar eile a chruthú coinín darbh ainm 'Oswald' faoi 1927 agus d'fhostaigh Universal Walt agus Iwerks chun 26 sraith cartún bunaithe ar Oswald a chruthú, ansin faoi 1928 tháinig Disney ar an eolas gur le Universal cearta an charachtar Oswald[17].

Mickey Mouse

Chruthaigh Disney charachtar eile in ionaid Oswald. Luch a bhí ann, darbh ainm Mickey. Dúirt Walt Disney go raibh Mickey mar an charachtar is fearr leis a raibh cruthaithe aige i rith a ghairm[2]. Bhí Steamboat Willie mar an cead gearrscannán beochana inar tháinig Mickey ar shaol na teilifíse[18]. Bhí an chéad taibhiú de Steamboat Willie i 1928 agus d'éirigh thar cionn leis[19]. Bhí Walt Disney é féin ag cur guth Mickey ar fáil. Faoi 1937 bhí an stiúideo Disney ag cur timpeall 12 gearrscannán ar fáil le Mickey an luch mar charachtar in aghaidh na bliana. Le linn an ama seo, bhí charachtair eile ag teacht chun tosaigh cosúil le Minnie, Pluto agus Donald an lacha[20]. Tosaíodh ag eagrú clubanna Mickey Mouse i bpictíuirlainne timpeall an Mheiriceá. Bhí níos mó na milliún paistí mar bhaill den chlub[2]. Tosaítear ag chur amach breagáin a raibh cosúil leis an charachtar Mickey agus scaip tóir an charachtair. Ceaptar go raibh cáil ar Mickey toisc go raibh sé mar shiombail dearfach sa tsochaí ag am a raibh an-deacair agus lán de foréigean[17]. In ainneoin cé chomh crua is a bhí cúrsaí airgeadais d'éirigh go maith le Walt Disney le linn an Spealaidh Mór[5].

Scannán Fada Cartúin

Réamhfhógrán i gcomhair an scannán Snow White

Spreag an rath a bhí ag Mickey daoine a raibh bua acu i gcúrsaí beochana chun dul agus obair i gcomhair Walt Disney[2]. Thosaigh Walt Disney agus a fhoireann ag obair ar roinnt scéalta draíochtacha. I 1934, chuir sé tús le tionscnamh ag baint leis an scéal faoi Snow White and the Seven Dwarfs[5]. Nuair a raibh sé ag cur an smaoineamh faoi Snow White os comhair a lucht oibre rinne sé seó aonair den scéal iomlán dóibh[2]. Bhí costas ollmhór ar an léiriú den scannán, bhí buiséad $1,488,423 cáite air[16]. I 1937, eisíodh an scannán iomlán[21]. Thug an scannán brabús $8 milliún don stiúideo Disney sa chead bhliain[2]. Lean Walt Disney ar aghaidh ag cur amach scannáin bheochana cosúil le Pinocchio, Dumbo agus Bambi.

Tagairtí

  1. ↑ Selena Barrientos (2019-02-22). "No, Meryl Streep Hasn't Won the Most Oscars in History" (en-US). Good Housekeeping. Dáta rochtana: 2020-03-19.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 PBS (29/08/2017). "Walt Disney PBS American Experience Documentary". Dáta rochtana: 03/04/2020.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Walt Disney" (en-us). Biography. Dáta rochtana: 2020-03-27.
  4. ↑ "Walt Disney Biography - life, family, children, name, story, death, history, wife, school, information, born, contract". www.notablebiographies.com. Dáta rochtana: 2020-04-02.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "Walt Disney | Biography, Movies, & Facts" (en). Encyclopedia Britannica. Dáta rochtana: 2020-04-02.
  6. ↑ "About Walt Disney" (en-US). D23. Dáta rochtana: 2020-04-02.
  7. ↑ 7.0 7.1 "Walt Disney - Walt Disney:Early Life". waltdisney.weebly.com. Dáta rochtana: 2020-04-02.
  8. ↑ 8.0 8.1 "From Chicago to Hollywood: The man behind the mouse :: CHICAGO SUN-TIMES :: Lifestyles". web.archive.org (2009-10-03). Dáta rochtana: 2020-04-02.
  9. ↑ 9.0 9.1 History-biography (2018-06-17). "Walt Disney" (en-US). History and Biography. Dáta rochtana: 2020-04-02.
  10. ↑ J. J. Sedelmaier (2012-03-26). "How Walt Disney Used His Kansas City Library Card" (en-US). Print Magazine. Dáta rochtana: 2020-04-03.
  11. ↑ gilardcr (2013-02-25). "The Beginning of Disney’s Career" (en). Walt Disney. Dáta rochtana: 2020-04-03.
  12. ↑ Eudie Pak. "Walt Disney's Rocky Road to Success" (en-us). Biography. Dáta rochtana: 2020-04-03.
  13. ↑ Michael Barrier (2007). "". The Animated Man: A Life of Walt Disney (1). University of California Press. 
  14. ↑ "Walt Disney Biography |" (en-GB). Biography Online. Dáta rochtana: 2020-04-03.
  15. ↑ "Disney Brothers Cartoon Studio Founded". www.famousdaily.com. Dáta rochtana: 2020-04-04.
  16. ↑ 16.0 16.1 "Walt Disney Biography: The Man Who Believed in Dreams" (en-US). Astrum People. Dáta rochtana: 2020-04-03.
  17. ↑ 17.0 17.1 "The rebirth of Oswald the Lucky Rabbit" (en-GB). BBC News (2012-12-03). Dáta rochtana: 2020-04-04.
  18. ↑ Fletcher Markle (1963). "Agallamh le Walt Disney". Dáta rochtana: 04/04/2020.
  19. ↑ "Steamboat Willie (1928) - IMDb" . 
  20. ↑ Claire Suddath (2008-11-18). "Breaking News, Analysis, Politics, Blogs, News Photos, Video, Tech Reviews" (en-US). Time. Dáta rochtana: 2020-04-04.
  21. ↑ "Snow White and the Seven Dwarfs" . 
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Walt_Disney&oldid=957827"