An difríocht idir athruithe ar: "Náisiúnachas in Éirinn"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
No edit summary
Líne 19: Líne 19:
[[es:Nacionalismo irlandés]]
[[es:Nacionalismo irlandés]]
[[fr:Nationalisme culturel irlandais]]
[[fr:Nationalisme culturel irlandais]]
[[gl:Nacionalismo irlandés]]
[[no:Irsk nasjonalisme]]
[[no:Irsk nasjonalisme]]
[[pt:Nacionalismo irlandês]]
[[pt:Nacionalismo irlandês]]

Leagan ó 10:23, 8 Bealtaine 2008

Is iad na Náisiúnaí in Éirinn daoine a mhaith Tuaisceart Éireann a bheith an tír chéanna le Poblacht na hÉireann. Tá scoilt eatharthu agus na Poblachtaí. Glacann na Poblachtaithe le húsáid an firéigean chun a aidhm a baint amach, b'fhearr leis na náisiúnaí meáin síochánacha a úsáid. I dTuaisceart Éireann, is iad Sinn Féin agus an SDLP na príomhpáirtí náisúnach. Ach, tá stair fada ag Sinn Féin i gcuideachta an IRA, agus an taobh paraimíleatach. Deirtear go bhfuil siad ag athrú faoi láthair, agus iad ag éirí níos síochánta freisin.

Roimh Deighilt

Roimh 1922 agus deighilt Éireann, ba iad an pairtí Riail Dúchais an pairtí náisiúnach is mó. Ba é Charles Stewart Parnell a dara ceannaire agus d'éirigh leis bille Riail Bhaile a churadh ar na leabhair dleathacha Breataine, ach theip ar an bhille sa Teach na dTiarnaí. Bhí bille Riail Bhaile eile ann, ach theip sé sa Teach na dTeachtaí faoi bhrú ó na hAontachtaí. Ansin, thit an pairtaí in anord tar éis an scannal leis an colscaradh Kitty O'Shea. Ansin, bhí an pairtí in ísle brí le troideanna ceannairí. Ach, sa 1900í, tháinig John Redmond mar cheannaire agus ba neart é an pairtí arís. D'éirigh leis Acht Riail Bhaile a fháil, roimh An Chéad Cogadh Domhanda. Ach, de réir an Chogadh, an Éirí Amach na Cásca agus eachtraí na hAontachtaithe nuair a tháinig an chéad cruinniú an rialtais Deisceart Éireann, ní raibh ann ach dhá aontachtaithe.

I dTuaisceart Éireann

Ansin, i rith Cogadh na Saoirse, ní raibh na náisiúnaithe le feiceáil, ba iad na poblachtaí a ritheann an cogadh. Sa Tuaisceart, rinne siad comhaontais le Sinn Féin agus bhuaigh siad cúpla suíocháin ach sa chuid eile don tír, ní raibh siad neart ar bith a thuilleadh. Tar éis an cogadh, nuair a bhí Tuaisceart Éireann bunaithe, bhí an pobal náisiúnaí scoilteadh idir Sinn Féin, na poblachtaithe agus an Pairtí Náisiúnachas(síolrú ón pairtí Riail Bhaile), na náisiúnaithe. Roimh na Trioblóidí, athainmníodh an pairtí go dtí an SDLP, mar a tá siad anois agus bhí siad páirt mór sa Ghluaiseacht Cearta Cathartha. I rith na Trioblóidí ba iad an glór síochána ar taobh na náisiúnaí agus ba iad i gcoinne an IRA agus a eachtraí foiréigeanach.

Ag na cloginn

Sa toghcháin, bhí an pobal náisiúnaí scoilteadh idir na poblachtaithe agus na náisiúnaithe go dtí na caogaidí, nuair a bhí an chuid is mó don tacaíocht seo ag an Páirtí Náisiúnachas/SDLP. Lean é sín go dtí na náidí nuair a stop an tIRA a fheactas foréigean agus bhuaigh Sinn Féin níos mó tacaíocht. Sa toghchán Tionól 2003, bhuaigh Sinn Féin an chuid is mó suíocháin sa taobh náisiúnachas don chéad uair. San Ollthoghchán 2005, bhuaigh na pairtí an mhéid chéanna suíocháin, ach chiall an SDLP dhá suíochan go Sinn Féin.