Sirius

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Réad RéalteolaíochSirius
Cineáldéréalta agus réalta threorach
Cineál speictreach (réalta)A1Vm/DA2
A1V+DA[1] Cuir in eagar ar Wikidata
RéaltbhuíonAn Madra Mór Cuir in eagar ar Wikidata
AoisJ2000.0 Cuir in eagar ar Wikidata
Saintréithe fisiceacha agus réaltmhéadracha
Fad ón Domhan8.6 ly Cuir in eagar ar Wikidata
Ga1.711 R☉ Cuir in eagar ar Wikidata
Dearbhmhéid11.8 Cuir in eagar ar Wikidata
Méid dhealraitheach (V)−1.46 (banda V)[2] Cuir in eagar ar Wikidata
Teocht éifeachtach9,797 K[3] Cuir in eagar ar Wikidata
Saobhdhiallas379.21 mas[4] Cuir in eagar ar Wikidata
Dualghluaisne (diallas)−1,223.07 mas/y [4] Cuir in eagar ar Wikidata
Dualghluaisne (dronairde)−546.01 mas/y [4] Cuir in eagar ar Wikidata
Luas rothlaithe réaltach16.7 km/s[5] Cuir in eagar ar Wikidata
Luas gathach−5.5 km/s[6] Cuir in eagar ar Wikidata
Imtharraingt dromchla16,000 cm/s²[7] Cuir in eagar ar Wikidata
Dronairde (α)6h 45m 8.9173s[4] Cuir in eagar ar Wikidata
Diallas (δ)-16° -42′ -58.0171″[4] Cuir in eagar ar Wikidata
Miotalacht0.5[8] Cuir in eagar ar Wikidata
Lonrachas25.4 solar luminosity (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Cuid deWinter Hexagon (en) Aistrigh agus Winter Triangle (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Le cuid
Catalóga réalteolaíochta
LHS 219k (Luyten Half-Second catalogue (en) Aistrigh)
NSV 17173 (New Catalogue of Suspected Variable Stars (en) Aistrigh)
RAFGL 1007 (The Revised AFGL (RAFGL) catalogue (en) Aistrigh)
TD1 8027 (TD1 Catalog of Stellar Ultraviolet Fluxes (en) Aistrigh)
UBV 6709 (UBV Photoelectric Photometry Catalogue (en) Aistrigh)
WDS J06451-1643A,BC (Washington Double Star Catalog (en) Aistrigh)
ADS 5423 A (Aitken Double Star Catalogue (en) Aistrigh)
CCDM J06451-1643A (Catalog of Components of Double and Multiple Stars (en) Aistrigh)
CEL 1368 (Celescope Catalogue of Ultraviolet Magnitudes (en) Aistrigh)
FK5 257 (FK5 (en) Aistrigh)
GCRV 4392 (General Catalogue of Stellar Radial Velocities (en) Aistrigh)
GJ 244 A (Gliese Catalogue of Nearby Stars (en) Aistrigh)
HD 48915A (Henry Draper Catalogue (en) Aistrigh)
IDS 06408-1635 A (Index Catalogue of Visual Double Stars (en) Aistrigh)
JP11 1425 (JP11 (en) Aistrigh)
LFT 486 (Luyten Five-Tenths catalogue (en) Aistrigh)
LPM 243 (Luyten Proper-Motion catalogue (en) Aistrigh)
LTT 2638 (Luyten Two-Tenths catalogue (en) Aistrigh)
N30 1470 (Catalog of 5,268 Standard Stars Based on the Normal System N30 (en) Aistrigh)
NLTT 16953 (New Luyten Two-Tenths catalogue (en) Aistrigh)
PLX 1577 (General Catalogue of Trigonometric Stellar Parallaxes (en) Aistrigh)
PMC 90-93 186 (Tokyo Photoelectric Meridian Circle Catalog (en) Aistrigh)
PPM 217626 (PPM Star Catalogue (en) Aistrigh)
ROT 1088 (Catalogue of rotational velocities of the stars (en) Aistrigh)
UBV M 12413 (Photoelectric catalogue, magnitudes and colors of stars in the UBV and UCBV systems (en) Aistrigh)
uvby98 100048915 A (uvbyβ Photoelectric Photometric Catalogue (en) Aistrigh)
Zkh 91 (Zhakozhaj (en) Aistrigh)
BD-16 1591A (Durchmusterung (en) Aistrigh)
TYC 5949-2777-1 (catalóg Tycho-2)
SBC7 288 (Seventh catalogue of the orbital elements of spectroscopic binary systems (en) Aistrigh)
PM 06430-1639A (Catalogs of proper-motion stars. I. Stars brighter than visual magnitude 15 and with annual proper motion of 1" or more (en) Aistrigh)
HGAM 556 (A catalogue of Hgamma measures (en) Aistrigh)
Ci 20 396 (Catalogue of proper motion stars (en) Aistrigh)
CSI-16 1591 1 (Microfiche edition of CSI (en) Aistrigh)
SBC9 416 (Eighth catalogue of the orbital elements of spectroscopic binary systems (en) Aistrigh)
WEB 6525 (Vitesses radiales. Catalogue WEB: Wilson Evans Batten. Radial velocities: The Wilson-Evans-Batten catalogue (en) Aistrigh) Cuir in eagar ar Wikidata

SiriusSotisRéalt an Mhadaidh: an réalt is gile ar an spéir, agus í suite i réaltbhuíon an Mhadaidh Mhóir. Tá Sirius cóngarach go maith dúinn - ocht solasbhliain go leith - agus siúd is go bhfuil sí níos gile agus níos mó ná an Ghrian, ní fathachréalt í ar aon nós. Gnáthréalt de chuid an phríomhsheichimh atá inti, go bunúsach. Mar sin féin, tá rún nó dúthomhas ag baint le Sirius: tá cuid mhaith foinsí stairiúla ó réalteolaithe na seanBhabalóine go dtí na Meánaoiseanna ar aon fhocal gur réalt dhearg a bhí i Sirius lena lá féin. Ní réalt dhearg atá i Sirius mar is aithin dúinn inniu í, ach réalt bhán. Fuarthas amach ins an naoú haois déag go bhfuil leathbhádóir ag Sirius - an abhacréalt bhán ar a dtugtar Sirius B inniu. Ós abhacréalt bhán atá inti, is seanréalt í a bhí ina fathachréalt dhearg roimhe seo, agus nuair a bhí, is follasach go raibh sí in ann léaró bán Sirius (nó Sirius A) a bháthadh lena loinnir dhearg. Ní féidir linn an t-athrú tobann ó réalt dhearg go réalt bhán a mhíniú mar sin féin, nó ní bhíonn na fathachréaltaí dearga ag caochló go habhacréaltaí bána taobh istigh de mhíle bliain - bíonn na hathruithe ins an spéir ag teacht i gcrann i bhfad níos moille ná sin.

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Ráite i: General Catalogue of Stellar Spectral Classifications. Leathanach: 2023. Dáta foilsithe: 2013.
  2. Ráite i: Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system. Teanga an tsaothair nó an ainm: Béarla. Dáta foilsithe: 2002.
  3. Tabetha S. Boyajian (13 Meitheamh 2013). "Stellar diameters and temperatures. III. Main-sequence A, F, G, and K stars: additional high-precision measurements and empirical relations" (as Béarla) (1): 40. doi:10.1088/0004-637X/771/1/40. 
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Floor van Leeuwen (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction" (as Béarla) (2): 653–664. doi:10.1051/0004-6361:20078357. 
  5. "Accurate stellar rotational velocities using the Fourier transform of the cross correlation maximum" (as Béarla) (Iúil 2011). doi:10.1051/0004-6361/201016386. 
  6. "Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system" (as Béarla) (Samhain 2006) (11): 759–771. doi:10.1134/S1063773706110065. 
  7. Ráite i: "On the composition of Sirius" revisited. Údar: Owen Gingerich. Leathanach: 160–162. Dáta foilsithe: 1968.
  8. "The Abundance Patterns of Sirius and Vega" (as Béarla) (20 Feabhra 2001) (2): 953–965. doi:10.1086/319000.