Sally Rooney
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | 20 Feabhra 1991 33 bliana d'aois Caisleán an Bharraigh, Éire  |
| Faisnéis phearsanta | |
| Scoil a d'fhreastail sé/sí | Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath |
| Teanga dhúchais | Béarla |
| Gníomhaíocht | |
| Réimse oibre | Litríocht na hÉireann |
| Suíomh oibre | Baile Átha Cliath |
| Gairm | úrscéalaí, léiritheoir scannáin, scríbhneoir scripte scannáin, scríbhneoir |
| Teangacha | Béarla |
| Saothar | |
Saothar suntasach
| |
| Teaghlach | |
| Duine muinteartha | Catherine Prasifka (deirfiúr chéile) |
Gradam a fuarthas
| |
Síniú  | |
 | |
Is údar Éireannach í Sally Rooney (a rugadh 20 Feabhra 1991). Foilsíodh a céad úrscéal, Conversations with Friends, sa bhliain 2017. D'fhoilsigh sí Normal People ina dhiaidh sin i 2018.
Oideachas agus a saol pearsanta
[cuir in eagar | athraigh foinse]Rugadh Rooney i gCaisleán an Bharraigh[1] sa bhliain 1991, áit ar thógadh sí.[2] D'oibrigh a athair do Telecom Éireann, agus bhí a máthair i gceannas ar ionad ealaíon. Tá deartháir níos sine agus deirfiúr níos óige ag Rooney. Rinne Rooney staidéar ar Bhéarla ag Coláiste na Tríonóide, áit a raibh sí tofa mar scoláire sa bhliain 2011. Thosaigh sí céim mháistreachta sa pholaitíocht ann, ach níor chríochnaigh sí é. Bhain sí céim i litríocht Mheiriceánach ina ionad.
Ainmnítear Rooney mar an cainteoir is fearr ag Craobhchomórtais Díospóireachta Ollscoile na hEorpa i 2013.[3] Sula bheith ina scríbhneoir, bhí ról riaracháin aici i mbialann. Tá sí ina cónaí i mBaile Átha Cliath.[2]
Gairm
[cuir in eagar | athraigh foinse]Conversations with Friends
[cuir in eagar | athraigh foinse]Chríochnaigh Rooney a chéad úrscéal—rud a rinne sí cur síos ar mar 'raiméis amach is amach'—nuair a bhí sí 15.[2] Thosaigh sí ag scríobh 'de shíor' ag deireadh na bliana i 2014. Chuir sí críoch ag a céad úrscéal, Conversations with Friends, nuair a bhí sí ag déanamh staidéir ar chéim mháistreachta i litríocht Mheiriceánach. Scríobh sí 100,000 focail den leabhar laistigh de trí mhí.
Foilsíodh an úrscéal i mí Meithimh 2017 ag Faber and Faber. Bhí sé ainmnithe le haghaidh an duais idináisiunta Dylan Thomas de chuid Ollscoil Swansea sa bhliain 2018[4] agus le haghaidh Duais Folio 2018.[5]
Normal People
[cuir in eagar | athraigh foinse]Foilsíodh an dara húrscéal ag Rooney, Normal People, i mí Meán Fómhair 2018, ag Faber&Faber chomh maith.[6] Tháinig an t-úrscéal nuair a thosaigh Rooney ag fiosrú an stair idir an bheirt phríomhcharachtair an gearrscéal aici, At the Clinic.[7] I mí Iúil 2018, cuirtear Normal People ar fadliosta don bhliain sin le haghaidh an Duais Man Booker.[8] Ar an 27 Samhain 2018, bhuaigh sí Úrscéal Éireannach na Bliana ag Gradaim Leabhair na hÉireann[9] agus bhí an t-úrscéal ainmnithe le haghaidh Leabhar na Bliana 2018 ag Waterstones.[10] I mí Eanáir 2019, bhuaigh sé Gradam Leabhair Costa i gcatagóir na n-úrscéalta. Bhí sé ar an bhfadliosta le haghaidh Duais Dylan Thomas 2019 agus an Duais Ficsean na mBan 2019.[11]
Leabharliosta
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Rooney, Sally (2017). Conversations with Friends. London: Faber and Faber. ISBN 9780571333127.
- —— (2018). Normal People. Londain: Faber and Faber. ISBN 9780571334643.
Gearrfhicsean
[cuir in eagar | athraigh foinse]- —— (2015). "After Eleanor Left". Winter Pages, Iml. 1. ISBN 9780993302909[12]
- —— (2016). "Concord 34". The Dublin Review, Uimh. 63: Samhradh 2016. ISBN 9780992991579[13]
- —— (2016). "At the Clinic". The White Review, Uimh. 18: Meán Fómhair 2016. ISBN 9780992756291[14]
- —— (2017). "Robbie Brady’s astonishing late goal takes its place in our personal histories". Foilsíodh ar shuíomh gréasáin an New Statesman é ar 12 Lúnasa 2017.[15]
- —— (2019). "Mr Salary". London: Faber and Faber. ISBN 9780571351954.[16] (Foilsíodh ar dtús i Granta 135: New Irish Writing Fiction ar 19 Aibreán 2016.)[17]
- —— (2019). "Color and Light". The New Yorker, 18 Márta 2019.[18]
Filíocht
[cuir in eagar | athraigh foinse]- —— (2015). "Have I Been Severe?". The Stinging Fly Eagrán 30, Imleabhar 2: Earrach 2015. ISBN 9781906539443 [19]
- —— (2015). "Even If You Beat Me". The Dublin Review Eagrán 58: Earrach 2015.[20]
Cóirithe teilifíse
[cuir in eagar | athraigh foinse]| Year | Title | Role | Notes |
|---|---|---|---|
| 2020 | Normal People [21] | Scríbhneoir / léiritheoir feidhmiúcháin | 12 eipeasóid: Hulu & BBC Three |
| 2022 | Conversations with Friends [22] | Léiritheoir feidhmiúcháin | 12 eipeasóid: Hulu & BBC Three |
Léirmheastóireacht
[cuir in eagar | athraigh foinse]Staidéar criticiúla agus athbhreithnithe
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Collins (7 Eanáir 2019). "Post and riposte : Sally Rooney's novels of love and late capitalism". The New Yorker 94 (43): 24–29. Dáta rochtana: 2019-04-05.
- Foster (29 Bealtaine 2019). "The Post-Recession Literature We Needed". Jacobin. Dáta rochtana: 22 June 2019.
Dámhachtainí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- 2017 Sunday Times Scríbhneoir Óg na Bliana[4]
- 2018 Irish Book Awards Úrscéal na Bliana: Normal People[9]
- 2018 Gradaim Leabhar Costa Normal People[23]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "Sally Rooney: ‘I don’t respond to authority very well’".
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Paula Cocozza (2017-05-24). "'I have an aversion to failure': Sally Rooney feels the buzz of her debut novel" (en-GB). The Guardian. Dáta rochtana: 2020-01-20.
- ↑ "Meet the new faces of fiction for 2017".
- ↑ 4.0 4.1 "Conversations with Authors: Sally Rooney talks to The Bookseller".
- ↑ "Folio Prize 2018".
- ↑ "Sally Rooney’s second novel, ‘Normal People’, due in September".
- ↑ "Sally Rooney on sex, power and the art of being normal" (en). www.newstatesman.com.
- ↑ "Man Booker prize 2018 longlist – in pictures".
- ↑ 9.0 9.1 "Success for Lynn Ruane, Sally Rooney and Aislings everywhere at Irish Book Awards". TheJournal.ie.
- ↑ "Love story Normal People is Waterstones' book of the year".
- ↑ "Announcing the Women’s Prize 2019 Longlist". Women's Prize for Fiction. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-02-11.
- ↑ "Winter Pages: a treasure trove of soul fuel with deep roots in Irish soil" (en). The Irish Times.
- ↑ "Concord 34" (en-GB). The Dublin Review.
- ↑ "Issue No. 18 - The White Review" (en-US). The White Review.
- ↑ "“Robbie Brady’s astonishing late goal takes its place in our personal histories”: A new short story by Sally Rooney" (en-UK). New Statesman.
- ↑ "Faber tells the story of 90 years of publishing" (en-US). Faber & Faber Blog.
- ↑ "Mr. Salary" (en-UK). Granta Magazine.
- ↑ "Color and Light".
- ↑ "Spring 2015" (en-UK). StingingFly.org.
- ↑ "Even if you beat me" (en-UK). thedublinreview.org.
- ↑ "Éachtaint chaolchúiseach ar shó agus anó ghrá na hóige in ‘Normal People’" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-05-31.
- ↑ "Ní bhuaileann an tintreach faoi dhó le Conversations with Friends" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-05-31.
- ↑ "Costa Book Awards". www.costa.co.uk. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2021-05-04.