Rosalind Franklin

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Rosalind Franklin
Rosalind Franklin.jpg
Saol
Ainm iomlánRosalind Elsie Franklin
Eolas breitheNotting Hill, 25 Iúil 1920
NáisiúntachtRíocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann
An Ríocht Aontaithe
Teanga dhúchaisan Béarla
BásRoyal Marsden Hospital (en) Aistrigh agus Chelsea, 16 Aibreán 1958
Áit adhlacthaWillesden Jewish Cemetery (en) Aistrigh
Cúis bháisbás nádúrtha (ovarian cancer (en) Aistrigh)
Muintir
AthairEllis Arthur Franklin
Céile/Céilíluach ar iarraidh
Oideachas
Alma materOllscoil Cambridge 1945) céim dochtúireachta : ceimic fhisiceach
Norland Place School (en) Aistrigh
St Paul's Girls' School (en) Aistrigh
(1931 - 1938)
Coláiste Newnham, Cambridge
(1938 - 1941) Baitsiléir Ealaíon : ceimic fhisiceach
Leibhéal oideachaiscéim dochtúireachta
Mic léinn dochtúireachtaJohn Thomas Finch
Teangachaan Fhraincis
Béarla na Breataine
Mic léinnJohn Thomas Finch
Raymond Gosling
Gairm
Gairmceimiceoir, bitheolaí móilíneach, fisiceoir, bithcheimiceoir, bithfhisiceoir, criostalagrafaí, múinteoir ollscoile, géineolaí agus bitheolaí
FostóiríBirkbeck, Ollscoil Londan
Coláiste an Rí, Londain  (1951 -  1953)
Duaiseanna

Ba cheimceoir agus chriostalagrafadóir X-ghathaithe Sasanach í Rosalind Elsie Franklin (25 Iúil 1920 - 16 Aibreán 1958)[1]  a chuir leis an tuiscint ar struchtúir móilíneach de ADN (deoxyribonucleic acid), RNA (ribonucleic acid), víris, gual, agus graifít.[2] Cé go raibh meas ar a cuid oibre ar ghual agus ar víris i rith a saoil, ní bhfuair an obair a rinne sí ar struchtúr ADN mórán aitheantais go dtí tar éis a báis.

Tá an cháil ar Franklin de bharr a cuid oibre ag Coláiste an Rí, Londain ar an íomhánna díraonadh X-ghathach de DNA, go háirithe Grianghraf 51. An Grianghraf 51 a bhí mar chuid den fhianaise sa mholadh na ADN dúbailte helix le James Watson agus Francis Crick. Roinn James Watson, Francis Crick agus Maurice Wilkins an Duais Nobel san Fhiseolaíocht nó Leigheas i 1962. Mhol Watson go mbronnfainn Franklin Duais Nobel sa Cheimic go hidéalach, chomh maith le Wilkins, ach ní dheanann an Coiste Nobel ainmniúcháin iarbháis.[3][4]

Tar éis críochnú ar a cuid obair ar ADN, leag Franklin obair ceannródaíoch ag Birkbeck ar na struchtúir mhóilíneach de víris. Lean a comhghleacaí Aaron Klug a chuid taighde agus bhuaigh sé an Duais Nobel sa Cheimic i 1982.

Grianghraf de plaic chuimhneacháin ina onóir i Sasana
Rosalind Franklin - ceannródaí de struchtúir móilíneach de ADN

Fonótaí[cuir in eagar | athraigh foinse]