Kate Bush

Kate Bush
	; (1981)
Beathaisnéis
Breith	(en) Catherine Bush; 30 Iúil 1958 ; 65 bliana d'aois; Bexleyheath, England
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	London South East Colleges (en)
Teanga dhúchais	Béarla
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Cumadóireacht
Gairm	ceoltóir, aisteoir scannáin, amhránaí, cumadóir amhrán, ealaíontóir taifeadta, léiritheoir ceirníní, mímeadóir, stiúrthóir scannán
Tréimhse oibre	1975 –
Ball de	PRS for Music (en)
Seánra	Popcheol ealaine, progressive pop (en) , singer-songwriter music (en) , pop barócach, experimental pop (en) , rac-ealaine agus popcheol rac
Teangacha	Béarla
Cineál gutha	Soprán; ;
Uirlis	Giotár, pianó, dordveidhil, dordghiotár agus ceol gutha
Lipéad ceoil	EMI ; Harvest ; Columbia Records ; EMI
Spórt	cearáité
Saothar
	Saothar suntasach (1977) Wuthering Heights (en) ; (1985) Running Up That Hill ;
Teaghlach
Siblín	John Carder Bush agus Paddy Bush
	Gradam a fuarthas (2013) Commander of the Order of the British Empire; Order of the British Empire (en) ;
Suíomh gréasáin	katebush.com

Is amhránaí agus scríbhneoir eisceachtúil í Catherine (Kate) Bush, de shliocht Éireannach,^[1]^[2] a rugadh i mBexleyheath i Londain ar an 30 Iúil 1958.^[3] Tháinig na hamhráin dá cuid is mó a raibh ráchairt orthu sna blianta 1978-1985. Ba mhór an tionchar a bhí aici ar an chéad ghlúin eile. Níl albam nua eisithe aici ó 2011.

Saol[cuir in eagar | athraigh foinse]

De shliocht Éireannach[cuir in eagar | athraigh foinse]

As Contae Phort Láirge a tháinig a máthair, Hannah Daly (1918 - 1992) agus bhí bua an cheoil aici. Bhí caidreamh an-dlúth idir Kate agus a máthair.

Rinneadh Kate taifead de "Mná na hÉireann" as Gaeilge, in éineacht le Donal Lunny, sa bhliain 1996.^[4]

Óige[cuir in eagar | athraigh foinse]

Nuair a bhí Kate sé bliana déag, thacaigh David Gilmour (ball den bhanna iomráiteach Pink Floyd) léi demo a thaifead. Ní fada go raibh conradh taifeadta sínithe aici le EMI. Chaith Kate dhá bhliain ag scríobh, ag taifead, ag déanamh gigeanna i dtithe tábhairne beaga thart ar London, agus ag déanamh traenáil damhsa le Lindsey Kemp, ionas go mbeadh sí ullamh le bheith ina réalta phopcheoil.^[5]

Bhí a céad albam críochnaithe ag deireadh 1977 agus saothar réabhlóideach a bhí ann. Ar The Kick Inside, scríobh agus chan Kate na hamhráin ar fad ina haonar, agus rinne sí go leor den tionlacan ceoil ar an albam. Is é Andrew Powell a bhí roghnaithe le léiriú a dhéanamh ar an gceirnín seo, ach ní raibh aon duine in ann a shéanadh gurb í Kate a bhí ag croílár an tsaothair seo.^[5]

Bean ghnó agus cheanntréan[cuir in eagar | athraigh foinse]

Duine staidéarach a bhí inti ón tús, agus féith an ghnó go smior inti. Tháinig géarchéim chun cinn nuair a bhí Kate agus EMI ag iarraidh a céad singil a roghnú. Thaitin an t-amhrán rac ‘James and the Cold Gun’ go mór leis an gcomhlacht, ach bhí Kate go mór i bhfabhar ‘Wuthering Heights’, eisithe ar 20 Eanáir 1978.^[6]

Sheas Kate an fód. Bhain ‘Wuthering Heights’ barr na cairte amach i Márta 1978. Sna seachtóidí, is fíorannamh a bhí an meas agus an cead tugtha do mhná a bheith i gceannas mar seo. Bhí Kate Bush ag briseadh talamh nua.^[5]

Go luath ina dhiaidh sin, bhunaigh Kate a comhlacht foilseacháin féin, Kate Bush Publishing, agus a foireann bainistíochta féin, Novercia, le bheith i gceannas ar gach gné dá ceard agus dá gairm bheatha. Tá srian coimeádta aici ar a saol agus a saothar ó shin.

Físeáin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Lean sí leis an nós seo agus í ag canadh ar an teilifís agus sna físeáin cheoil a chruthaigh sí dá amhráin. Ní raibh MTV ar an bhfód ag an am seo go fóill, ach thuig Kate cé chomh cumhachtach is a bhí físeáin lena cuid ceoil a scaipeadh.

Bhí a cuid físeáin ceoil ar nós gearrscannáin, lán de scéalaíocht, drámaíocht agus cóiréagrafaíocht den scoth. Is dea-shamplaí iad ‘Breathing’, ‘Babooshka’, agus ‘Army Dreamers’ den chaighdeán fíorard a bhain Kate amach lena cuid saothar i luathbhlianta na bhfíseán ceoil.^[5]

Ar chamchuairt[cuir in eagar | athraigh foinse]

Nuair a rinne Kate a céad chamchuairt, lean sí uirthi leis an cheannródaíocht. Theastaigh uaithi a bheith in ann canadh agus damhsa ag an am céanna agus í ag déanamh The Tour Of Life, agus chruthaigh Kate agus a hinnealtóir fuaime, Martin Fisher, gléas cinn le cabhrú léi an sprioc seo a bhaint amach.^[5]

Is léir an tionchar a bhí ag The Tour Of Life ar cheoltóirí ar nós Madonna, Janet Jackson, Britney Spears agus Lady Gaga a tháinig ina diaidh. D’úsáid Kate damhsa, draíocht, mím, soilse agus go leor eilimintí eile le cur leis an gceol, ar bhealach nach ndearna popamhránaithe roimhe sin.

Níor thaitin camchuairteanna go mór le Kate agus ní dhearna sí ceolchoirm bheo arís go dtí 2014, nuair a rinne sí cónaitheacht sa Hammersmith Apollo i Londain dar teideal Before The Dawn. Dhírigh Kate ar an taifeadadh, seachas dul amach ar chamchuairteanna, agus d’éirigh a saothar níos eisceachtúla dá bharr.

Never For Ever[cuir in eagar | athraigh foinse]

Lena tríú halbam Never For Ever, a eisíodh i 1980, bhí Kate i mbun léirithe den chéad uair, i gcuideachta Jon Kelly.

Ba é Never For Ever^[7] an chéad albam, go hiomlán scríofa agus canta ag bean, a bhain barr na cairte amach sa Bhreatain. Ar Never For Ever, baineadh úsáid as uirlisí agus gléasanna nua ar nós an Fairlight CMI, sintéiseoirí agus meaisíní drumadóireachta. Chuaigh Kate sa seans, ach b’fhiú é. Is é Never For Ever an chéad albam atá go hiomlán scríofa agus canta ag bean a bhain barr na cairte amach.

Bhí clú agus cáil ar Kate faoin am seo, ach bhí sí fós míshocair. Bhí dúshlán uaithi agus theastaigh uaithi a bheith go hiomlán i gceannas ar gach uile ghné den taifead. Fuair sé réidh leis na léiritheoirí agus chomhlíon sí na dualgais seo í féin. Ní raibh aon amhránaí nó cumadóir ar bhean iad chomh ceannródaíoch, ag tús na n-ochtóidí, agus a bhí Kate. Bhí sí i gcónaí ar thús cadhnaíochta.^[5]

The Dreaming[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tháinig a ceathrú albam The Dreaming amach i 1982. I ndiaidh di breis agus bliain a chaitheamh ar an gceirnín, idir chumadóireacht, canadh, taifead agus léiriú, rinneadh cáineadh trom ar The Dreaming. Chuir an méid cruthaíochta, na téamaí agus liricí teibí agus an cheannródaíocht as don phreas ceoil.

Níor thuig an pobal mór The Dreaming ar dtús agus dhíol sé thart ar 60,000 cóip, céatadán beag den mhéid a bhí a dhíol aici roimhe sin. Bhí mearbhall ar roinnt mhaith daoine agus iad ag iarraidh The Dreaming a thuiscint, agus bhí roinnt mhaith daoine a cheap go raibh sí craiceáilte.^[5]

Hounds Of Love[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhunaigh sí stiúideo i scioból taobh thiar dá teach féin. D’fhan Kate i bhfolach ón phobal ar feadh dhá bhliain agus í ag scríobh, ag cruthú, ag smaoineamh agus ag triail. Nuair a tháinig sí ar ais i 1985, bhí a mórshaothar Hounds Of Love críochnaithe aici.

Ní raibh albam cosúil le Hounds Of Love eisithe ag aon bhean, nó ag aon fhear, roimhe sin. Bhí dhá thaobh uilíocha ar Hounds Of Love; cúig phopamhrán ar thaobh amháin agus seacht n-amhrán idircheangailte dar teideal The Ninth Wave ar an taobh eile. Thug an preas céanna a stróic The Dreaming as a chéile ardmholadh do Hounds Of Love.^[5]

Is as an mórshaothar seo a thagann Running Up That Hill, ag barr na gcairteacha arís sa bhliain 2022.

1989-2011[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tháinig n-albaim The Sensual World (1989) agus The Red Shoes(1993), sula ndeachaigh sí i bhfolach ar feadh tréimhse dhá bhliain déag. D’fhill sí i 2005 le Aerial, ceirnín dúbailte a thaispeáin dúinn go raibh sí níos uaillmhianaí agus níos tréithí ná mar a bhí sí riamh. Lean a cuid cruthaíochta ar aghaidh le dhá albam i 2011; Director’s Cut agus albam Nollag dar teideal 50 Words For Snow.^[5]

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

EMI

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

↑ Ed Power (2022-06-29). "Kate Bush: Eight Irish connections - from her Dungarvan mother to an appearance on the Late Late Show" (en). Irish Examiner. Dáta rochtana: 2023-01-20.
↑ Eamon Sweeney. "Why Kate Bush is so proud of her Irish roots" (en). independent. Dáta rochtana: 2023-01-20.
↑ RTÉ / The Late Late Show le Gay Byrne (1978). "Kate Bush Interview, Ireland" (as en).
↑ "FEATURE: My Lagan Love: Kate Bush and the Irish Connection" (en-US). Music Musings & Such. Dáta rochtana: 2023-01-20.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 ^5.8 Seán Ó Dubhchon (27ú Meitheamh 2022). "Kate Bush – an ceannródaí ceilte" (ga-IE). NÓS. Dáta rochtana: 2022-08-05.
↑ ^6.0 ^6.1 "Wuthering Heights (song)" (as en) (2022-08-02). Wikipedia.
↑ "Never for Ever" (as en) (2022-07-30). Wikipedia.

[1] Ed Power (2022-06-29). "Kate Bush: Eight Irish connections - from her Dungarvan mother to an appearance on the Late Late Show" (en). Irish Examiner. Dáta rochtana: 2023-01-20.

[2] Eamon Sweeney. "Why Kate Bush is so proud of her Irish roots" (en). independent. Dáta rochtana: 2023-01-20.

[3] RTÉ / The Late Late Show le Gay Byrne (1978). "Kate Bush Interview, Ireland" (as en).

[4] "FEATURE: My Lagan Love: Kate Bush and the Irish Connection" (en-US). Music Musings & Such. Dáta rochtana: 2023-01-20.

[:0-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 ^5.8 Seán Ó Dubhchon (27ú Meitheamh 2022). "Kate Bush – an ceannródaí ceilte" (ga-IE). NÓS. Dáta rochtana: 2022-08-05.

[:1-6] 6.0 ^6.1 "Wuthering Heights (song)" (as en) (2022-08-02). Wikipedia.

[7] "Never for Ever" (as en) (2022-07-30). Wikipedia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]