Iora rua
Sciurus vulgaris  | |
|---|---|
 | |
| Taifead | |
| |
| Sonraí | |
| Tréimhse iompair | 38 laethanta |
| Is foinse é an tacsón seo de | mionvéir |
| Tréimhse saoil is faide | 14.8 bliain |
| Meánlíon in ál | 6.5 |
| Stádas caomhnaithe | |
 | |
| Speiceas is lú imní | |
| UICN | 20025 |
| Tacsanomaíocht | |
| Aicme | Mammalia |
| Ord | Rodentia |
| Fine | Sciuridae |
| Treibh | Sciurini |
| Géineas | Sciurus |
| Speiceas | Sciurus vulgaris Linnaeus, 1758 |
| Léarscáil de raon an tacsóin | |
 | |
.svg){kind=icon}
Is creimire beag é an t-iora rua[1] (Sciurus vulgaris). Mamach atá ann. Is creimire feoiliteach é. Tá na hioraí rua flúirseach go maith ar fud na Eoráise. Tá laghdú mór tar éis teacht ar líon na n-ioraí rua sa Bhreatain, Éirinn agus in Iodáil le blianta beaga anuas, ó tháinig ioraí glasa (Sciurus carolinensis) isteach ó Mheiriceá Thuaidh.
Caomhnú
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá dhá phríomhchúis leis an laghdú ollmhór atá tagtha ar líon na n-ioraí rua[2]:
- An t-iora glas
- Damáiste do na coillte agus áiteanna cónaithe na n-ioraí rua
Is ainmhithe dúchasacha Éireannacha iad na hioraí rua. Fuair siad go léir bás tar éis na hOighearaoise deireanaí, ach tugadh isteach arís iad.[3].
An tIora Glas
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Is féidir leis an iora glas dearcán a ithe, ní féidir leis an iora rua.
- Iompaíonn na hioraí glasa víreas ("Squirrel poxvirus" as Béarla). Cé nach ndéanann sé dochar don iora glas déanann sé dochar don iora rua nuair a mheascann siad leo.
- Nuair a bhíonn an t-iora rua faoi bhrú, ní bheirtear an líon céanna.
Iarrachtaí Caomhnú
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá an t-iora rua cosanta faoin Acht um Fhiadhúlra, 1976 in Éirinn agus Ard an Fhiadhúlra, 1985 sa Ríocht Aontaithe[4]
Naisc Sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ ““Sciurus vulgaris” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.
- ↑ "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2011-06-18. Dáta rochtana: 2009-12-28.
- ↑ "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2007-12-18. Dáta rochtana: 2009-12-28.
- ↑ http://www.npws.ie/en/media/NPWS/Publications/SpeciesActionPlans/Media,6435,en.pdf[nasc briste go buan]
 | Is síol ainmhí é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |