Eugene Paul Wigner

Eugene Paul Wigner
	; (1963)
Ainm sa teanga dhúchais	(hu) Wigner Jenő Pál
Beathaisnéis
Breith	17 Samhain 1902; Búdaipeist (an Ostair-Ungáir)
Bás	1 Eanáir 1995 ; 92 bliana d'aois; Princeton, New Jersey
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Niúmóine)
Áit adhlactha	Reilig Princeton, Sec. 4 Bloc. 031 Lot 31 40° 21′ 21″ N, 74° 39′ 32″ O / 40.355751°N,74.658985°W
Faisnéis phearsanta
Grúpa eitneach	Na Giúdaigh
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Theicniúil Bheirlín (1920–1925); Fasori Gimnázium (–1919)
Tráchtas acadúil	Bildung und Zerfall von Molekülen (1925 )
Comhairleoir dochtúireachta	Michael Polanyi
Teanga dhúchais	an Ungáiris
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Fisic
Gairm	matamaiticeoir, fisiceoir teoiriciúil, múinteoir ollscoile, fisiceoir, eolaí núicléach
Fostóir	Ollscoil Leiden, Dutch extraordinary professor (en) . Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen (1956–1957); Ollscoil Princeton (1946–1971); Saotharlann Náisiúnta Oak Ridge (1945–1946); Tionscadal Manhattan (1942–1945); Ollscoil Princeton (1938–1942); Ollscoil Wisconsin–Madison (1936–1938); Ollscoil Princeton (1930–1936); Ollscoil Theicniúil Bheirlín (1928–1933); Ollscoil Göttingen (1927–1928)
Ball de	Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí (1945–); Cumann Meiriceánach um Chur Chun Cinn na hEolaíochta ; Cumann Fisice Mheiriceá ; Acadamh Ríoga Ealaíon agus Eolaíochtaí na hÍsiltíre ; Cumann Meiriceánach na Fealsúnachta ; Acadamh Eolaíochtaí na hUngáire ; Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá ; An Cumann Ríoga
Mac/iníon léinn de chuid	László Rátz
Teangacha	Béarla agus an Ungáiris
Ghlac sé/sí páirt i
1939	Tionscadal Manhattan
Saothar
	Saothar suntasach teoirim Wigner; (1960) The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences ;
Mac léinn dochtúireachta	John Bardeen, Victor Weisskopf, Marcos Moshinsky, Abner Shimony, Fred Tappert, William Tout Sharp, Ralph Zvi Roskies, Theodore Duddell Newton, Francis Joseph Narcowich, Rajmund Lewis Somorjai, Leonard Eisenbud, George Abraham Snow, Conyers Herring, Joseph O. Hirschfelder, Edwin Thompson Jaynes agus Frederick Seitz
Suíomh a chartlainne	Cartlann ETH Zürich [ CH-001807-7:Hs 616] ;
Teaghlach
Céile	Amelia Frank ; Mary Annette Wheeler ; Eileen Clare-Patton Hamilton
Páiste	David Wheeler Wigner; ( Mary Annette Wheeler)
Siblín	Margit Dirac
Duine muinteartha	Paul Dirac (fear céile a d(h)eirféar); Gabriel Andrew Dirac (mac deirféar)
	Gradam a fuarthas (1978) Bonn Wigner; (1972) Gradam Albert Einstein; (1970) Ball Eachtrach den Chumann Ríoga; (1969) Bonn Náisiúnta na hEolaíochta; (1968) Josiah Willard Gibbs Lectureship (en) ; (1966) Duais John von Neumann; (1963) Duais Nobel san Fhisic; (1961) Bonn Max Planck; (1960) Atoms for Peace Award (en) ; (1958) Gradam Enrico Fermi; (1955) Gradam Cuimhneacháin Richtmyer; (1950) Bonn Franklin; (1946) Medal for Merit (en) ; Comhalta de Chumann Fisice Mheiriceá ;
	Ainmnithe do (1963) Duais Nobel san Fhisic; (1962) Duais Nobel san Fhisic; (1961) Duais Nobel san Fhisic; (1960) Duais Nobel san Fhisic; (1959) Duais Nobel san Fhisic; (1958) Duais Nobel san Fhisic; (1957) Duais Nobel san Fhisic; (1955) Duais Nobel san Fhisic; (1953) Duais Nobel san Fhisic;
	Síniú

Fisiceoir teoiriciúil a rugadh i mBúdaipeist, a chaith a shaol i ndiaidh 1930 sna Stáit Aontaithe ab ea Eugene Paul Wigner (1902-1995).

Chuir sé le forbairt na fisice núicléiche is na teoirice candamaí. I 1927 thug sé coincheap imchoimeád na paireachta in imoibrithe núicléacha isteach.

Sna 1930idí chruthaigh sé go raibh raon gearr ag an bhfórsa núicléach láidir.

Chuir sé síos ar imoibrithe núicléacha athshondacha agus imchoimeád an mhóimintim uilligh sa ghuairne leictreonach. Roinn sé Duais Nobel san Fhisic sa bhliain 1963 le Maria Goeppert-Mayer is Hans Jensen.^[1]

Tagairtí

↑ Hussey, Matt (2011). "Eugene Paul Wigner". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 704.

[FreamhanEolais-1] Hussey, Matt (2011). "Eugene Paul Wigner". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 704.

[1]