Eleanor Knott

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaEleanor Knott
Beathaisnéis
Breith18 Samhain 1886
Baile Átha Cliath, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Bás4 Eanáir 1975
88 bliana d'aois
Áit adhlacthaReilig Chnocán Iaróm Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairmacadóir Cuir in eagar ar Wikidata

Scoláire mór Gaeilge ba ea Philippa Marie Eleanor Knott (1886 – 1975). Ar 18 Samhain 1886 is dócha a rugadh í. B’iníon í le John Freeman Knott, máinlia agus dochtúir. I mBaile Átha Cliath a bhí cónaí orthu.[1]

I rith 1905-8 bhí sí i mbun saoririseoireachta d’irisí in Éirinn. A tuismitheoirí a ghríosaigh í chun Gaeilge a fhoghlaim. Cheannaigh sí Simple Lessons Uí Ghramhnaigh in aois a ceithre bliana déag agus d’fhreastail ar rang Gaeilge a bhí ag Willie Pearse, deartháir Phádraig Mhic Phiarais.

An ardoiliúint sa Ghaeilge a bhí uirthi fuair sí i Scoil an Léinn Ghaelaigh í, agus chaith sí tamall i mbun obair rúnaíochta na Scoile. Ba dhóigh léi gurbh éigean do dhaoine eolas na Gréigise agus na Sanscraite a bheith acu sula dtabharfaidís faoin tSean-Ghaeilge. Bhí saothar sa dán díreach in eagar aici féin faoi cheann trí bliana.

I 1910 a tháinig Foclóir d’Eisirt óna láimh. Rinne sí sárobair do Mhuintir na Leabhar Gaeilge faoi stiúir Norma Borthwick ar théacsanna de chuid an Athar Peadar Ó Laoghaire agus dá bhrí sin ceapadh í mar dhuine den mheitheal a bhí i mbun an fhoclóra san Acadamh Ríoga.

Bhí sí ar bhunaitheoirí an Chumainn um Leitiriú Shimplí, agus is minic a scríobh sí chun na nuachtán ag moladh chóras litrithe an Chumainn.

I 1922-6 d’fhoilsigh Cumann Na Scríbheann Gaeilge a heagrán de dhánta Thaidhg Dhaill Uí Uiginn. Thug an scoláire mór D.A. Binchy ardmholadh don réamhrá – “by far the best account of the life, training, conventions, strength and weakness of the Irish bardic order as a whole”. D’fhoilsigh sí roinnt leabhar eile agus a lán aistí in irisí léannta.

I 1932 ghnóthaigh sí céim M.A.. Bhí sí ar fhoireann Choláiste na Tríonóide ó 1928 amach agus i 1939 bunaíodh ollúnacht sa tSean-Ghaeilge di. I 1939 bhronn Ollscoil na hÉireann D.Litt. honoris causa uirthi. Bhí sí ar an gcéad bhean a glacadh mar bhall den Acadamh Ríoga, rud a tharla i 1949, cé gurbh éigean na rialacha a athrú chuige. D’éirigh sí as an Acadamh i 1955 agus í 69 mbliana d’aois.

Bhí comhfhreagras flúirseach idir í féin agus scoláirí, scríbhneoirí agus foilsitheoirí a bhí chun tosaigh i saol na Gaeilge. Orthu sin bhí Osborn Bergin, Richard Best, Norma Borthwick, Eibhlín Ní Choill (Eleanor Hull), Carl Marstrander, Lambert McKenna, William Moloney, James O’Keefe, Peadar Ó Laoghaire, Tomás Ó Rathile, Margaret O’Reilly agus Edmund Quiggin.

Theip radharc na súl uirthi, rud a d’fhág dall í ar feadh beagnach 20 bliain. Fuair sí bás i 1975 sa Molyneaux Home for the Blind. Cuireadh í i gCnocán Iaróm.

Le léamh[cuir in eagar | athraigh foinse]

Knott, Eleanor (1886–1975): An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge [1]

Réamhrá, Eleanor Knott Collection, Acadamh Ríoga na hÉireann [2]

Liosta leabhar[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tadhg Dall Ó Huiginn: The Bardic Poems of Tadhg Dall Ó Huiginn (1550-91), dhá imleabhar. Irish Texts Society 1922, 1926

An introduction to Irish syllabic poetry of the period 1200–1600, with selections, notes and glossary. Cork University Press, 1928; an dara heagrán 1934 [1935]. Athchló 1957, 1994, 2005. ISBN: 1-85500-048-2

Irish Classical poetry: Commonly Called Bardic Poetry. Cultural Relations Committee of Ireland. 1960

Early Irish Literature (le Gerard Murphy). Routledge & K. Paul, 1966.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]