Edward Teller

Edward Teller
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(en) Edward (Ede) Teller; (hu) Teller Ede
Beathaisnéis
Breith	15 Eanáir 1908; Búdaipeist (An Ostair-Ungáir)
Bás	9 Meán Fómhair 2003 ; 95 bliana d'aois; Stanford, California
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	An Giúdachas agus Agnóisí
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Leipzig - dochtúireacht (–1930); Ollscoil Göttingen (–1933); Fasori Gimnázium
Comhairleoir dochtúireachta	Werner Heisenberg agus Friedrich Hund
Áit chónaithe	Stáit Aontaithe Mheiriceá
Teanga dhúchais	An Ungáiris
Gníomhaíocht
Réimse oibre	An fhisic theoiriciúil
Gairm	eolaí núicléach, fisiceoir teoiriciúil, cumadóir, múinteoir ollscoile, scríbhneoir neamhfhicsin, fisiceoir
Fostóir	Ollscoil California, Berkeley ; Ollscoil Chicago ; Ollscoil Göttingen
Ball de	Acadamh Náisiúnta na nEolaíochtaí ; Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá ; International Academy of Quantum Molecular Science (en) ; Acadamh Eolaíochtaí na hUngáire ; Cumann Meiriceánach um Chur Chun Cinn na hEolaíochta
Teangacha a labhraíonn nó a scríobhann sé/sí	An Ungáiris agus an Béarla
Ghlac sé/sí páirt i
1939	Tionscadal Manhattan
Saothar
Mac léinn dochtúireachta	Chen Ning Yang, Lincoln Wolfenstein, Hans-Peter Dürr, Suresh V. Lawande agus Boris Jacobsohn
Teaghlach
Céile	Augusta H. Teller (1934–2000), bás a c(h)éile
Athair	Max Teller
	Dámhachtain a fuarthas (2012) saoránach oinigh de Bhúdaipeist; (2003) Bonn Saoirse an Uachtaráin; (1982) Bonn Náisiúnta na hEolaíochta; (1980) Eringen Medal (en) ; (1975) Harvey Prize (en) ; (1962) Enrico Fermi Award (en) ; (1958) Albert Einstein Award (en) ; Ig Nobel Prize (en) ;
	Síniú

Fisicí a saolaíodh i mBúdaipeist agus a d'oibrigh sna Stáit Aontaithe ab ea Edward Teller (15 Eanáir 1908 – 9 Meán Fómhair 2003). Chuir sé go mór leis an tuiscint nua-aoiseach ar bhunús fhuinneamh na Gréine, an comhleá ina croíleacán. Ball d'fhoireann Fermi a chuir an chéad imoibriú slabhrúil núicléach ar siúl i 1941. D'oibrigh sé ar Thionscadal Manhattan chun an buama adamhach eamhnaithe a fhorbairt i Los Alamos, 1943-1945. Thacaigh sé le forbairt an H-bhuama chomhleáite is a thástáil i 1952.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]