Crua-earraí ríomhaire

Crua-earraí ríomhaire
	;

Is é an fearas fisiceach as a ndéantar córas ríomhaireachta crua-earraí ríomhaire.

I gcodarsnacht leis sin, is é bogearraí an tacar treoracha is féidir le crua-earraí a stóráil agus a rith. Tugtar crua-earraí mar sin toisc go bhfuil sé “crua” nó docht maidir le hathruithe, ach tá bogearraí “bog” toisc go bhfuil sé furasta iad a athrú.

De ghnáth, treoraíonn na bogearraí crua-earraí chun aon ordú nó treoir a chur i bhfeidhm. Is éard atá i meascán de chrua-earraí agus bogearraí ná córas ríomhaireachta inúsáidte, cé go bhfuil córais eile ann nach bhfuil ach crua-earraí iontu.

Déanann crua-earraí ríomhaire ceann de thrí thasc; próiseáil, ionchur, agus aschur.

Innealra an ríomhaire pearsanta

Is é atá ann i ríomhaire pearsanta tipiciúil ná cás nó fráma i gcruth deisce nó túir agus na páirteanna seo a leanas:

Máthairchlár nó clár córais le sliotáin do chártaí forlíontacha agus páirteanna coinneála ina measc:
- Láraonad próiseála (LAP nó CPU an giorrúchán as Béarla)
- Cuimhne randamrochtana (RAM) - le haghaidh rith ríomhchlár agus stóráil sonraí gearrthréimhseach, chun rochtain ar an diosca crua, a bhíonn níos moille, a sheachaint. Is féidir le níos mó RAM an ríomhaire pearsanta a dhéanamh níos tapúla. Bíonn an RAM inbhainte i gcoitinne ó shliotáin ar an máthairchlár.
- Bunchóras ionchurtha/aschurtha (BIOS) nó Comhéadan Dochtearraí Inbhreisithe (EFI) i gcórais níos nua-aimseartha
- Busanna :
  - Idirnasc Comhpháirteanna Forimeallach nó PCI
  - PCI Express nó PCI-E
  - Bus Uilíoch Srathach nó USB
  - HyperTransport
  - Comheadán Coitianta Córas nó CSI (á tuar i 2008)
  - Port Grafaice Luathaithe nó AGP (á tharraingt siar de réir a chéile)
  - Ailtireacht Thionscalchaighdeánach nó ISA (as dáta)
  - Ailtireacht Bhreisithe Thionscalchaighdeánach nó EISA (as dáta)
Soláthar cumhachta - cás ina bhfuil claochladán, rialú voltais, agus (de ghnáth) gaothrán fuaraithe
Rialaitheoirí stórais IDE, SATA, SCSI nó saghas éigin eile, a rialaíonn diosca crua, diosca bog, CD-ROM agus tiomántáin eile; suíonn na rialaitheoirí go díreach ar an máthairchlár nó ar chárta forlíontach
Cárta grafaice a thairgíonn aschur don aonad fístaispeána
Rialaitheoirí bus ríomhaire (port comhuaineach, port srathach, USB, FireWire) chun an ríomhaire a cheangail le gléasanna seachtracha forimeallacha ar nós printéirí nó scanóirí.
Saghas éigin stóras inbhainte do ríomhaire nó scríbhneoir meáin:
- Dlúthdhiosca - an saghas meáin inbhainte is coitianta, saor ach sobhriste.
  - Tiomántán CD-ROM
  - Scríbhneoir CDanna
- DVD
  - Tiomántán DVD
  - Scríbhneoir DVDanna
  - Tiomántán DVD-RAM
- Tiomántán diosca bhoig
- Tiomántán Zip
- Tiomántán USB Flash
- Téipthiomáint - go príomha do chúltaca agus stóras fad-tréimseach.
Stóras Inmheánach - coinníonn sonraí istigh sa ríomhaire le húsáid níos déanaí.
- Diosca crua - le haghaidh stóráil sonraí meán-tréimhseach.
- Rialaitheoir eagar diosca
cárta fuaime - aistríonn comharthaí ón chlár córais go leibhéil voltais analógacha, agus ag a bhfuil teirminéil le plugáil isteach i gcallairí.
Líonrú - ceanglaíonn an ríomhaire leis an Idirlíon agus/nó ríomhairí eile.
- Móideam - le haghaidh nasc diailithe
- Cárta líonra - le haghaidh nasc idirlín DSL/Cábla, agus/nó ceangail le ríomhairí eile.
Aonaid fhorimeallacha eile

Chomh maith le seo, is féidir comhpháirteanna seachtracha an chórais ríomhaireachta a liostáil faoi chrua-earraí. Tá na samplaí seo a leanas caighdeánach nó an-choiteann.

Gléasanna ionchur nó aschur
- Gléasanna le haghaidh ionchur téacs
  - Méarchlár
- Gléasanna pointeála
  - Luch
  - Rianliathróid
- Gléasanna le haghaidh cluichí ríomhaire
  - Luamhán stiúrtha
  - Pillín cluiche
  - Rialaitheoir cluiche
- Gléasanna le haghaidh ionchur íomhá nó físe
  - Scanóir íomhánna
  - Ceamara gréasáin
- Gléasanna le haghaidh ionchur fuaime
  - Micreafón
Gléasanna ionchur nó aschur
- Gléasanna aschur íomhánna nó físe
  - Printéir - gléas forimeallach a thairgíonn cruachóip. (scairdphrintéir nó printéir léasair)
  - Monatóir a fhaigheann comharthaí agus a thaispeánann iad. (feadán ga-chatóideach - CRT - nó taispeáint leachtchriostail - LCD)
- Gléasanna le haghaidh aschur fuaime
  - Callairí - gléas a aistríonn comharthaí fuaime analógacha go creathanna aeir le haghaidh fuaim a chruthú.
  - Cluasáin - gléas atá cosúil le gnáth-luamhán gutháin ach a chuirtear ar an gceann chun na lámha a shaorú.

Tagairtí