Jump to content

Ciníochas

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Póstaer ó rialtas na Stát Aontaithe ag léiriú saighdiúir Seapánach mar fhrancach.
Póstaer 1862 le liricí amhrán dírithe ar Mhuintir na hÉireann (Irish Don't Need Apply), i Stáit Aontaithe Mheiriceá.

Is é atá i gceist le ciníochas ná smaoineamh nó claontacht a deir gur fearr ciníocha áirithe ná cinn eile.

Is féidir leis an gciníochas seo a bheith bunaithe ar dhlíthe tíre ar nós an chórais apairtéid a bhí san Afraic Theas nó feiniméan leanúnach i measc phobail ar nós an fhrith-Ghiúdachais a bhí mar chúl taca don Uileloscadh le linn an Dara Cogadh Domhanda.

Reáchtáiltear Lá Idirnáisiúnta um Idirdhealú Ciníoch a Dhíothú ar an 21 Márta.

Brú eacnamaíochta agus easpa a chuireann daoine réasúnacha i dtreo an fhuatha agus an naimhdis.[1] Tá manaí na heite deise le cloisteáil timpeall an domhain – cén fáth go mbeadh ár gcuid acmhainní á roinnt le heachtrannaigh nuair nach bhfuil ár ndóthain againn féin?[2] Ach is léir na buntáistí eacnamaíocha a bhaineann leis an inimirce ó thaobh na maicreacnamaíochta de [3][4]

Ionsaithe ciníocha

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ciníochas in Éirinn

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Rinne comhlacht neamhspleách Pivotal taighde thar ceann an Choimisiúin Comhionannais Thuaisceart Éireann féachaint le faisnéis bheacht a fháil faoin gceist ‘Tionchar an Bhreatimeachta ar Mhionlaigh Eitneacha agus Inimircigh i dTuaisceart Éireann’. Scrúdaíodh fíorthaithí agus braistint na ndaoine chomh maith leis na torthaí shocheacnamaíocha a bhí agus a bheidh ag an mBreatimeacht ar na mionlaigh sin abhus.[5][6][7] D’airigh go leor gur thug Breatimeacht ugach do dhaoine chun naimhdeas d’inimircigh a nochtadh.

Bhí méadú ar eachtraí fuatha in aghaidh dhaoine ón Áise ó 2016, bliain an reifrinn a ghlac leis an mBreatimeacht agus ardú go ginearálta ar mhaslú nó ionsaí ar inimircigh/ Ina theannta sin ar fad bhí daoine míshuaimhneach, imníoch faoina stádas i ré an Bhreatimeachta.

  1. Máirín Ní Ghadhra (6 Meán Fómhair 2024). "Tá sé in am anailís cheart a dhéanamh ar na cúiseanna leis an gciníochas" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2024-09-07.
  2. "New ESRI research finds that attitudes towards immigration and refugees remain largely positive in Ireland despite some recent declines | ESRI" (en). www.esri.ie (2024-03-22). Dáta rochtana: 2024-09-07.
  3. Andrew Thurston (2024-04-08). "Do Immigrants and Immigration Help the Economy?" (en). Boston University. Dáta rochtana: 2024-09-07.
  4. IMF / Philipp Engler, Margaux MacDonald, Roberto Piazza, Galen Sher (2023). "The Macroeconomic Effects of Large Immigration Waves". Dáta rochtana: 2024.
  5. equalityni.org Equality Commission for Northern Ireland (2023). "IMPACT OF BREXIT ON MINORITY ETHNIC AND MIGRANT PEOPLE IN NORTHERN IRELAND". Dáta rochtana: 2023.
  6. Paul Ainsworth (2023-06-07). "Ethnic minorities believe racism in NI has risen since Brexit, report finds" (en). The Irish News. Dáta rochtana: 2023-06-12.
  7. "Racism ‘part of daily life’ in Northern Ireland after Brexit" (en). Irish Legal News (2023-06-08). Dáta rochtana: 2023-06-12.