Canúint Fhine Gall
Cineál | teanga mharbh |
---|---|
Úsáid | |
Dúchasach do | Fine Gall |
Aicmiú teangeolaíoch | |
teanga dhaonna teangacha Ind-Eorpacha teangacha Gearmáinice Gearmáinic an Iarthair an Angla-Fhreaslainnis Anglic (en) |
Teanga dhíothaithe is ea Canúint Fhine Gall (Béarla: Fingallian) a bhí á labhairt i bhFine Gall i dtuaisceart Chontae Átha Cliath go dtí lár an naoú haois déag. Ceaptar go raibh sé an-chosúil leis an teanga Yólaise a bhí le fáil i gContae Loch Garman, agus gur tháinig an dá cheann acu ón Meán-Bhéarla luath a tugadh anall le linn ionradh na Normannach ar Éirinn.
Níl teacht ar litríocht i seanchanúint Fhine Gall ach dhá dhán aoracha a scríobhadh le linn an 17ú haois, mar atá The Fingallian Dance, dán trí véarsa, agus Purgatorium Hibernicum, aoir bunaithe ar An Aeinéid le Virgil. De réir dealraimh, ní cainteoirí dúchais de chuid na canúna a scríobh an dá rud seo ach daoine a bhí ag magadh fúithi, ach fós féin tá roinnt eolais le fáil iontu faoi na focail shainiúla inti de bhunús Béarla agus de bhunús Gaeilge, chomh maith le fuaimniú na ngnáthfhocal. Léirítear, mar shampla, gur choitianta 'v' nó 'f' in ionad 'w' an Bhéarla chaighdeánaigh (fat in ionad what, 'céard' in The Fingallian Dance; vales in ionad walls, 'ballaí' in Purgatorium Hibernicum).
Is síol faoi theangacha é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |