Aonaid radaighníomhaíochta
Tomhaistear gníomhaíocht foinse radaighníomhaí i mbeicireil (Bq), an líon a dhíscaoiltear in aghaidh an tsoicind, in onóir d'Antoine Becquerel a d'fhionn an feiniméan seo i 1896. Bíonn luachanna difriúla fuinnimh ag na cáithníní is na radaíochtaí difriúla a astaítear. Nuair a théann an radaíocht seo isteach in ábhar eile, ábhar bitheolaíoch, mar shampla, ionsúnn an t-ábhar sin fuinneamh ón radaíocht. Luaitear an oiread fuinnimh a ionsúitear ón astaíocht radaighníomhach ag ábhar mar an dáileog ionsúite, a thomhaistear i ngraeanna (Gy). Ní hionann an t-idirghníomhú nó an dochar a dhéanann na hastaíochtaí uile, fiú más ionann an fuinneamh iomlán a ionsúnn an t-ábhar: mar shampla, bíonn alfa-cháithníní 20 oiread níos dochraí d'fhíocháin bhitheolaíocha ná béite-cháithníní. Cuirtear an ghné seo san áireamh le haonad na coibhéise dáileogaí, a dtugtar an síveart (Sv) air, arb ionann é is an dáileog ionsúite (Gy) iolraithe faoi éifeacht bhitheolaíoch choibhneasta (RBE, le luach 20 ag alfa-cháithníní, 10 ag neodróin, agus 1 ag béite-cháithníní, gáma-ghathanna is X-ghathanna) astaíochta ar leith. Luaitear teorainneacha radaíochta d'ionaid oibre is an comhshaol i sívirt.[1]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011). "Aonaid radaighníomhaíochta". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 44.
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |