An Ghuine Mheánchriosach

An Ghuine Mheánchriosach
	República de Guinea Ecuatorial (es); République de Guinée équatoriale (fr); República da Guiné Equatorial (pt)
Bratach	Armas
	;
Aintiún	Himno nacional de Guinea Ecuatorial
Mana	«Aontacht, Síocháin, Ceartas»
Ainmnithe in ómós	Murascaill na Guine agus meánchiorcal
Suíomh
	1° 30′ N, 10° 00′ E / 1.5°N,10°E
Príomhchathair	Malabo
Daonra
Iomlán	1,847,549 (2023)
• Dlús	65.86 hab./km²
Teanga oifigiúil	an Spáinnis ; an Fhraincis ; an Phortaingéilis
Tíreolaíocht
Cuid de	Lár na hAfraice ; Portuguese-speaking African countries (en) ; Impireacht na Portaingéile (1472–1778); Impireacht na Spáinne (1778–1968); coilíneachtaí na hEorpa san Afraic (–1968)
Achar dromchla	28,051 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	an tAigéan Atlantach
Pointe is airde	Pico Basilé (en) (3,011 m)
Pointe is ísle	an tAigéan Atlantach (0 m)
Ar theorainn le	Camarún ; an Ghabúin
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Spanish Guinea (en)
Cruthú	12 Deireadh Fómhair 1968
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht feidhmiúcháin	Government of Equatorial Guinea (en)
Comhlacht reachtach	Parlaimint na Guine Meánchiorclaí
• Uachtarán na Guine Meánchiorclaí	Teodoro Obiang (en)
• Príomh-Aire na Guine Meánchiorclaí	Manuela Roka (2023–)
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	12,269,393,392 $ (2021)
Airgeadra	franc CFA na hAfraice Láir
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+01:00
Fearann Idirlín barrleibhéil	.gq
Glaochód	+240
Uimhir theileafóin éigeandála	112, 115, 113 agus 114
Cód tíre	GQ
Eile
Suíomh gréasáin	guineaecuatorialpress.com

Is tír san Afraic í an Ghuine Mheánchiorclach nó an Ghuine Mheánchriosach. Is í Malabo an phríomhchathair. Is iarchoilíneacht de chuid na Spáinne í. Bhain an tír a neamhspleáchas amach ar 12 Deireadh Fómhair na bliana 1968.

Tá an chuid is mó den tír suite ar chósta thiar na hAfraice, idir Camarún agus an Ghabúin. Rio Muni a thugtar ar an chuid mór-roinneach seo. Oileáin san Atlantach an chuid eile den Ghuine Mheánchiorclach, Annobón agus Bioko (Fernando Po sa tseanam) go háirithe. Is ar an oileán Bioko atá an phríomhchathair suite.

Tá an Ghuine Mheánchiorclach ar cheann de na tíortha is measa ó thaobh chearta an duine de. Ón bhliain 1968 go dtí 1979 bhí deachtóireacht bhrúidiúil i réim faoin uachtarán Francisco Macías Nguema. Duine as triúr, fuair sé bás nó theith ón tír. Chuir coup d'état fuilteach deireadh lena a réimeas úd ar 3 Lúnasa 1979; tháinig Teodoro Obiang chun cumhachta agus cuireadh Nguema chun báis as a chuid coireanna. Cé gur laghdaigh na mí- agus drochusáidi ba mheasa bíonn staid na gcearta daonna go dona ansin i gcónaí.

Is é an Ghuine Mheánchiorclach an náisiún is saibhre san Afraic o thaobh olltáirgeacht intíre (OTI) per capita ach is i lámha mionlaigh atá an saibhreas céanna. Is iad cócó agus artola na táirgí is tábhachtaí sa Ghuine Mheánchiorclach. Maireann an chuid is mó de na daoine as an talmhaíocht nó as an iascaireacht.

Tagairtí