Alfred Nobel
Alfred Nobel | |
---|---|
![]() | |
Saol | |
Ainm iomlán | Alfred Bernhard Nobel |
Eolas breithe | Jakob and Johannes parish (en) ![]() |
Náisiúntacht | An tSualainn |
Teanga dhúchais | An tSualainnis |
Bás | Sanremo, 10 Nollaig 1896 |
Áit adhlactha | Norra begravningsplatsen (en) ![]() |
Cúis bháis | bás nádúrtha (rith fola ceirbreach) |
Muintir | |
Athair | Immanuel Nobel |
Máthair | Karolina Andriette Ahlsell |
Céile/Céilí | luach ar iarraidh |
Siblíní | liosta iomláin |
Treibh | Nobel family (en) ![]() |
Oideachas | |
Teangacha | An tSualainnis an Fhraincis An Rúisis an Béarla An Ghearmáinis An Iodáilis |
Múinteoirí | Théophile-Jules Pelouze |
Gairm | |
Gairm | ceimiceoir, tionsclaí, daonchara, grianghrafadóir, weapons manufacturer (en) ![]() |
Áit oibre | An tSualainn agus Iodáil |
Saothar iomráiteach | Duais Nobel dinimít |
Duaiseanna | |
Ballraíocht | Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht |
Cleamhnú | |
Reiligiúin | An tAindiachas |
![]() |
Ceimiceoir, innealtóir, Sualannach agus an té a chéadcheap dinimít, ab ea Alfred Bernhard Nobel (21 Deireadh Fómhair 1833, Stócólm, an tSualainn - 10 Mí na Nollag 1896, San Remo, an Iodáil).
Aireagáin[cuir in eagar | athraigh foinse]
Nuair a rinne an ceimicí Iodálach Ascanio Sobrero den chéad uair nítriglicrín i 1846, ceapadh go raibh sé inláimhsithe go sábháilte ar éigin. Ach thaispeáin Alfred Nobel i 1867 conas a láimhseáil a dhéanamh níos sábháilte le ceimiceáin mhaolaithe a mheascadh leis, agus mar thoradh, d'éirigh an nítriglicrín an-choitianta[1]. Ansin d'fhionn sé foirm shábháilte inláimhsithe de nítriglicrín, a dtugtar dinimít uirthi.
Níos déanaí d'fhionn Nobel púdar gunna gan deatach, agus i 1875, geilignít.
Ainmníodh an dúil shintéiseach úd nóbailiam dó.
Na Duaiseanna Nobel[cuir in eagar | athraigh foinse]
Bhronn Nobel suim ollmhór airgid chun duaiseanna bliantúla a mhaoiniú. Ar an 10 Nollaig 1901, bronnadh Duaiseanna Nobel den chéad uair (an fhisic, an cheimic, an fhiseolaíocht / míochaine, an litríocht, agus an síocháin[2]).
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
![]() | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |