Achtanna na Teiste 1673 & 1678
| Cineál | Acht de chuid Pharlaimint Shasana  | ||
|---|---|---|---|
Ba shraith dlíthe iad Achtanna na Teiste (Béarla: Test Acts 1673 & 1678) a achtaíodh i Sasana le linn an Athchuir, arna rith ag Parlaimint Shasana, a d'fheidhmigh mar thástáil reiligiúnach d'oifig phoiblí agus a chuir míchumais shibhialta éagsúla i bhfeidhm, ar Chaitlicigh ach go háirithe, agus ar Phrotastúnaigh neamhaontacha.
Níor chuir na hAchtanna bac sonrach ar na Giúdaigh oifig phoiblí a shealbhú, ach d'fhág siad go héifeachtach iad as an áireamh trína gcuid riachtanas.
Ba é an bunphrionsabal ná nach raibh ach daoine a bhí ag glacadh comaoineach in Eaglais bhunaithe Shasana incháilithe d’fhostaíocht phoiblí, agus ba dhearbhuithe ar an bprionsabal sin na pionóis throma a fógraíodh i gcoinne séantach, Caitliceach nó neamhaontach.
Cé go gcuimsítear go teoiriciúil gach duine a dhiúltaíonn géilleadh don Anglacánachas i gcosc uileghabhálach, go praiticiúil bhí go leor cosantóirí sa Pharlaimint ag na Protastúnaigh neamhaontacha agus fuair siad díolúintí go minic, ó chuid de na dlíthe seo trí Achtanna Slánaíochta a rith go rialta: go háirithe, an tAcht Slánaíochta 1727 a d'fhuascail neamhaontaigh ó cheanglais Acht na Teiste 1673 agus san Acht Corparáide 1661, nach foláir do shealbhóirí oifige poiblí sacraimint Shuipéar an Tiarna i séipéal Anglacánach a ghlacadh.[1]
Eisceacht a bhí in Oxbridge, áit nach raibh Protastúnaigh neamhaontacha agus Caitlicigh in ann an máithreánach (Oxford) a ghnóthú nó céim a bhaint amach (Cambridge) go dtí 1871.
Tugadh dlíthe comhchosúla isteach in Albain maidir le hEaglais Phreispitéireach na hAlban agus in Éirinn freisin, áit a raibh péindlíthe curtha ar bun ag Eaglais na hÉireann ina bhfabhar, chun ligean don mhionlach Angla-Éireannach smacht a choinneáil ar thalamh, ar dhlí agus ar pholaitíocht, mar chuid den Chinsealacht Phrotastúnach.
Naisc sheachtracha
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ E. Neville Williams, The Eighteenth-Century Constitution, 1688–1815: Documents and Commentary (Cambridge University Press, 1965), pp. 341–343.