Daidí na Nollag
Is carachtar é Daidí na Nollag (San Nioclás nó Saintí uaireanta) (Béarla: Santa Claus, Santa) a aithnítear mar thraidisiún Nollag i dtíortha Iartharacha an domhain. Go hiondúil, deirtear gur seanfhear é agus féasóg bhán is culaith dhearg air, agus é ag fágáil bronntanais ag páistí an domhain Oíche Nollag.
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Is iomaí scéal faoin easpag naofa seo ón 4ú haois san Áise Bheag atá ann, an fear a leag síos an patrún do Dhaidí na Nollag as a chuid carthanachta.[1]
Ar dtús ba thraidisiún Ollannach é San Nioclás (Sinterklass[2]); thug sé bronntanais do leanaí ar 6 Nollaig, is é sin, lá fhéile Niocláis.
I Meiriceá Thuaidh, ghlac na coilínithe Sasanacha le cuid den cheiliúradh seo mar sheanghnás Nollag, agus rinneadh Santa Claus de 'Sintaklaas na nOllannach. I dtraidisiún seo na mBéarlóirí i Meiriceá Thuaidh, tagann an fear meidhreach seo ar Oíche Nollag ar charr sleamhnáin atá á tharraingt ag réinfhianna, agus é ag dreapadh anuas an simléir leis na féiríní a fhágáil ag na leanaí. Is nós bia agus deoch a fhágáil in araicis aige fosta.
Chuaigh an carachtar Meiriceánach go mór mór i bhfeidhm ar Dhaidí na Nollag mar a thuigtear san Eoraip é. Caitheann sé an bhliain go léir ag déanamh téisclime don Nollaig agus é ag déanamh bréagán ina cheárta agus ag coinneáil diansúile ar iompraíocht na bpáistí i rith na bliana.
I gcultúir áirithe, tagann Knecht Ruprecht, Zwarte Piet nó Peadar Dubh in éindí le Daidí na Nollag. In áiteanna, is iad na síoga sa cheárta a dhéanann na bréagáin, agus i leaganacha eile den scéal tá sé pósta.
Áit chónaithe
[cuir in eagar | athraigh foinse]I dtíortha an Bhéarla is gnách a rá go bhfuil cónaí ar Dhaidí na Nollag sa Phol Thuaidh. I gcuid mhór den Eoraip áfach is é an scéal go bhfuil a cheárta suite in Korvatunturi, cnoc ard i Savukoski san Fhionlainn.
Ba é Markus Rautio,[3] "Markus-setä" ("Uncail Markus") a chuir tús leis an traidisiún seo agus clár páistí aige ar raidió na Fionlainne ó na fichidí go dtí na caogaidí. Roghnaigh sé Korvatunturi, toisc gur "cluas" is brí le korva na Fionlainnise: ba é an impleacht don scéal ná go raibh an cnoc mar a bheadh cluas mhór ann a cheadaigh do Dhaidí na Nollag a chloisteáil cad é a bhí idir lámhaibh ag na páistí.
Ghlac tionsclaíocht turasóireachta na Fionlainne seilbh ar an scéal seo lena leas féin a bhaint as ina gcuid fógraíochta. Le fírinne tá an cnoc suite in aice le teorainn na Rúise, agus ní féidir cuairt ach le ceadúnas ar leith a lorg ó ghardaí teorann na Fionlainne.
Daidí na Nollag inniu
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bíonn Daidí na Nollag go hiondúil ag tabhairt cuairte ar cheantair siopadóireachta agus siopaí eile i Meiriceá Thuaidh, in Éirinn agus sa Bhreatain, agus na páistí ag teacht ag lorg bronntanas uaidh.
Ar Lá Fhéile Niocláis,[4] tugtar na bronntanais san Ísiltír agus i gcuid den Ghearmáin. Ón taobh eile de, ba é an leanbh Íosa a bhíodh ag fágáil na mbronntanas in Éirinn sna laethanta a bhí, agus tá an nós seo beo i gcónaí i dtíortha áirithe eile, i gcuid den Ghearmáin mar shampla.
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "Smaointe Fánacha Aonghusa". aonghus.blogspot.com. Dáta rochtana: 2020-12-07.
- ↑ "Sinterklaas" (as en) (2020-12-06). Wikipedia.
- ↑ "Markus Rautio" (as en) (2021-06-10). Wikipedia.
- ↑ ""Lá Fhéile Niocláis"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-11-03.