Môn
(cy) Ynys Môn | |||||
![]() | |||||
Tipus | Oileán agus limistéar riaracháin | ||||
---|---|---|---|---|---|
Part de |
Gwynedd (en) ![]() | ||||
Ubicació | |||||
Ríocht comhlathais | An Ríocht Aontaithe | ||||
Nation within the UK | An Bhreatain Bheag | ||||
Principal area of Wales | Isle of Anglesey (en) ![]() | ||||
| |||||
Mar | Muir Bhreatan agus Muir Éireann | ||||
Límits amb | Gwynedd | ||||
Característiques | |||||
Creua |
An Ríocht Aontaithe, Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann, Ríocht na Breataine Móire, Ríocht Shasana agus Principality of Wales (en) ![]() | ||||
Teimpléad:Infotaula | |||||
| |||||
Lloc web oficial |
Oileán amach ó chósta thiar thuaidh na Breataine Bige is ea Ynys Môn (Béarla:Anglesey). Is é an príomhlimistéar (mar Ynys Môn) agus contae stairiúil den ainm céanna, a chuimsíonn Ynys Gybi (Gaeilge: Inis (naomh) Cybi) san iarthar agus roinnt oileán agus sceireacha. Is ionann ynys na Breatnaise agus 'inis' na Gaeilge[1], Tugtar Inis Móna agus Oileán Móna i measc na n-ainmneacha uirthi sa teanga seo[2][3].
Ceanglaíonn dhá dhroichead, a chuimsíonn an Caolas Menai, é leis an mórthír: An Droichead Crochta Menai (ag iompar an A5), a dhear Thomas Telford sa bhliain 1826; agus an Droichead Britannia a tógadh níos déanaí (deartha ar dtús ag Robert Stephenson) agus a iompraíonn an A55 agus Iarnróid Chósta Thuaidh na Breatain Bige.
Áitíonn an staraí agus údar John Davies gur tháinig an t-ainm Lochlannach Anglesey ar an saol i rith an deichiú haois racánach, nuair a lonnaigh na hAngla-Normannaigh ar an oileán le linn ionraidh na Normannach ar Gwynedd.
Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]
Rinne na Rómhánaigh ionradh ar an t-oileán sa bhliain 60/61 agus air ais sa bhliain 77 CE. Scríobh Tacitus faoin ionradh ina hAnnála, agus sa bhliain 2015, aimsíodh dún Rómhánach ón 1ú aois ar an t-oileán[4]
- ↑ Sabhal Mòr Ostaig. "Bunadas". Dáta rochtana: 01/11/2019.
- ↑ Gabriel Rosenstock (2017-04-04). "Rensaku sa Bhreatain Bheag". Géaga tré thine: 38.
- ↑ Allan Wynne Jones (1992). "Croesawiaith Mon!". Comhar 51 (12): 28. doi: .
- ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".