Tiarnas Angla-Normannach

Sealúchais na Normannach sa dara haois déag

Comhfhreagraíonn an Tiarnas Angla-Normannach ("Baronnage" i bhFraincis) go príomha d'uaisle Dhiúcacht na Normainne a fuair talamh i Sasana ó aimsir Liam Concar tar éis Chath Hastings i mí Dheireadh Fómhair 1066. Cosúil leis na Várangaigh i Rúis na Chív sa naoú go dtí an t-aonú haois déag, is uaisle de bhunadh eachtrach iad le taobh an daonra dhúchasaigh gur tromlach den chuid is mó iad na hAngla-Shacsanaigh agus na Danair go háirithe maidir le Sasana.

Go príomha, tionóntaí ceannasacha phrionsacht na Normannach iad, agus go minic Normannaigh Dhiúcacht Rolló (Na Rollónaigh), ach freisin uaisle ó ghallóglaigh eachtrannacha. Déanta na fírinne, i dteannta na Normannach, ghlac go leor gallóglach a tháinig ó réigiúin agus fiú ó thíortha éagsúla páirt i gconcas na Normannach ar Shasana: Briotánaigh, Pléimeannaigh, Piocardaigh, Ainsivínigh, Mainigh, Poitouigh, agus Burgúnaigh, agus amhais eile chomh fada i gcéin leis an Ghearmán agus Normannaigh as deisceart na hIodáile, a mheal saint, a bhí ag lorg creachadóireachta agus, agus fiú, fanacht ar feadh tréimhse éiginntech i dtír a bhí curtha faoi chois.

Tugann an Liber de Wintonia sa bhliain 1086 (Leabhar an Bhreithiúnais Dheireanaigh) an deis dúinn na críocha gafa nó faoi smacht na n-uaisle nua seo a aimsiú go beacht i Sasana, a thóg daingne, doinsiúin agus caisleáin go tapa (tógálacha nach raibh ann i measc na nAngla-Shacsanach go dtí seo) chun a sábháilteacht a ráthú agus thar aon rud eile chun a n-údarás a thaispeáint i leith an an daonra dhúchasaigh. Ach, mar sin féin, ba ghnách go raibh claonadh ag an aicme rialaithe nua seo a bheith níos ceannairceach agus níos neamhspleáiche i leith na cumhachta ríoga.

Príomhtheaghlaigh Angla-Normannacha

Teaghlach d'Aubigny (nó d'Albini) ; Teaghlach de Bailleul ; Teaghlach de Beauchamp ; Teaghlach de Beaumont ; Teaghlach Bigot ; Teaghlach de Bohun ; Teaghlach de Bourg; Teaghlach de Bray; Teaghlach de Briouze ; Teaghlach Bruce ; Teaghlach de Clare; Teaghlach Clifford ; Teaghlach de Crépon ; Teaghlach de Dunstanville ; Teaghlach de Ferrières ;

Teaghlach Fitzalan ; Teaghlach FitzWalter Teaghlach de Gand ; Teaghlach Giffard ; Teaghlach de Grandmesnil ; Teaghlach d'Harcourt ; Teaghlach de Lacy ; Teaghlach Lestrange ; Teaghlach de Malet ; Teaghlach de Mandeville ; Teaghlach Mauduit ; Teaghlach de Montfort ; Teaghlach de Montaigu  Teaghlach Mortimer ; Teaghlach de Montbray ;

Teaghlach de Montgommery ; Teaghlach Neville ; Teaghlach Paynel ; Teaghlach de Percy ; Teaghlach Peverel ; Teaghlach de Quincy ; Teaghlach de Reviers ; Teaghlach de Saint-Jean-le-Thomas ; Teaghlach de Saint Leger ; Teaghlach de Say ; Teaghlach Talbot ; Teaghlach de Tosny ; Teaghlach de Vere ; Teaghlach de Warenne ; Iarlacht Chester

Is minic go gcaithfidh na teaghlaigh chumhachtacha seo den Mheánaois Angla-Normannacha, i measc go leor eile, de bharr a gcomhshealúchais idir an mhór-roinn agus Sasana, roghanna a dhéanamh le linn na coimhlintí iomadúla idir oidhrí an Choncaire.

Tagarmharcanna croineolaíocha

• 1066: Concas na Normannach ar Shasana; Cath Hastings;
• 1086: Scríobhadh an Liber de Wintonia a rinneadh ar spreagadha Liam I Shasana;
• 28 Meán Fómhair 1106: Cath Tinchebray i gcoinne beirt de mhic an Choncaire: Robert Courteheuse, Diúc na Normainne agus a dheartháir níos óige Henri Beauclerc, Rí Shasana;
• 25 Samhain 1120: longbhriseadh an Blanche-Nef leis an iliomad uaisle Angla-Normannach ar bord. Fuair ​​an t-aon mhac leis an rí Henri Beauclerc bás ansin, agus dá bhrí sin d'eascair fadhbanna an chomharbais;
• 1135 - 1154: Cogadh Cathartha Shasana (1135-1154) idir lucht tacaíochta Étienne de Blois agus lucht tacaíochta an Bhanimpire Mathilda, iníon le Beauclerc.
• 1204: ionchorprú diúcacht na Normainne le Ríocht na Fraince.