Tampere
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
Tampere (fi) Tammerfors (sv) ![]() | |||||
|
|||||
![]() ![]() | |||||
Leasainm | Manchester of the North ![]() | ||||
Suíomh | |||||
| |||||
Stát ceannasach | An Fhionlainn | ||||
Regional State Administrative Agency (en) ![]() | Western and Central Finland Regional State Administrative Agency (en) ![]() | ||||
Region of Finland (en) ![]() | Pirkanmaa ![]() | ||||
Príomhchathair de | |||||
Daonra | |||||
Iomlán | 225,118 (2015) ![]() | ||||
• Dlús | 327.25 hab./km² | ||||
Teanga oifigiúil | An Fhionlainnis ![]() | ||||
Tíreolaíocht | |||||
Cuid de | Pirkanmaa (en) ![]() ![]() | ||||
Achar dromchla | 687.9 km² ![]() | ||||
Suite i nó in aice le limistéar uisce | Näsijärvi (en) ![]() ![]() ![]() | ||||
Ar theorainn le | |||||
Sonraí stairiúla | |||||
Cruthú | 1779 | ||||
Eagraíocht pholaitiúil | |||||
Comhlacht reachtach | Tampere City Council (en) ![]() ![]() | ||||
• Ceannaire an rialtais | Lauri Lyly (2017–) ![]() | ||||
Aitheantóir tuairisciúil | |||||
Lonnaithe i gcrios ama | |||||
Eile | |||||
Suíomh gréasáin | tampere.fi ![]() |
Is í Tampere (Fionlainnis: Tampere, Sualainnis: Tammerfors) an tríú cathair is mó san Fhionlainn agus an chathair is mó sna tíortha Lochlannacha nach bhfuil suite cois farraige. Tá breis is dhá chéad míle de dhaoine ina gcónaí i dTampere, agus cúig chéad trí chiliméadar cearnach is fiche d'achar ann. Tá an chathair ag críochantaíocht leis na ceantair (kunta) Kangasala, Lempäälä, Nokia, Pirkkala, Vesilahti, Ylöjärvi, Kuru, Orivesi, agus Ruovesi.
Tá an chathair suite idir dhá loch - Loch Näsijärvi agus Loch Pyhäjärvi. Níl ach ocht méadar déag eatarthu, agus nascann an fánsruth Tammerkoski iad dá chéile i lár na cathrach.
Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]
Cosúil le Béal Feirste agus Manchain, b'é an línéadach a rinne cathair mhór de Tampere. B'é an tAlbanach Séamas Mag Fhionnlaigh, nó James Finlayson, a bhunaigh monarcha línéadaigh Finlayson i dTampere sa bhliain 1820. Mar sin, is iad an lucht oibre, an tionsclaíocht, gluaiseacht an lucht oibre agus an Sóisialachas a d'fhág a mblas ar stair na háite ar fad. Tháinig tionsclaíocht eile sna sálaí ag an línéadach, go háirithe na ceártaí innealra. Nuair a bhí an línéadach ag borradh i dTampere mar thionscadal, ba nós Suomen Manchester nó Manchain na Fionlainne a thabhairt ar Tampere. Rinneadh "Manse" de Manchester i gcaint na ndaoine, agus sin é an leasainm atá ar Tampere inniu féin. Chuaigh daonra na háite in airde go sciobtha i ndiaidh theacht na tionsclaíochta, agus na scológa ag tarraingt ar an gcathair ar lorg saothair ó na ceantair thuaithe ina timpeall.
Sa bhliain 1918, chuir na Sóisialaigh agus na buirgéisigh cogadh cathartha san Fhionlainn, agus b'i dTampere a cuireadh an cath ba mhó sa chogadh sin. Bhí an troid go dona i gKalevankangas, i Messukylä agus i lár na cathrach. Básaíodh cuid mhór de na Gardaí Dearga i ndiaidh na gcathanna, agus cuireadh breis is deich míle acu i mbraighdeanas.
Oideachas[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá dhá ollscoil ag obair i dTampere, Ollscoil Tampere (Tampereen yliopisto) agus Ollscoil Teicneolaíochta Tampere.
![]() | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |