An difríocht idir athruithe ar: "Fiadhúlra"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
Leathanach cruthaithe le 'Cuimsíonn an fiadhúlra an ilghnéitheacht bheatha ar fud an domhain. ==An Fiadhúlra in Eirinn== Shínigh Éire an Coinbhinsiún domhanda ar Éagsúlacht Bhitheolaí...'
 
No edit summary
Líne 1: Líne 1:
[[Íomhá:Wildlife primate monkey-of-japan macaca-fuscata closeup 31-05-2010.jpg|mion|Macaca - fuscata]]
Cuimsíonn an fiadhúlra an ilghnéitheacht bheatha ar fud an domhain.
Cuimsíonn an '''fiadhúlra''' an ilghnéitheacht [[Beatha|bheatha]] ar fud an [[An Domhan|domhain]].


==An Fiadhúlra in Eirinn==
==An Fiadhúlra in Eirinn==
Shínigh Éire an Coinbhinsiún domhanda ar Éagsúlacht Bhitheolaíoch (CEB). Bhí an beartas bithéagsúlachta leagtha amach sa Phlean Náisiúnta Bithéagsúlachta (PNB), rud a aithníonn díghrádú agus caillteanas gnáthóg mar phríomhthoisc atá ag laghdú bithéagsúlachta in Éirinn sa lá atá inniu ann. Is fadhb mhéadaitheach é scaipeadh na speiceas ionrach chomh maith<ref>féach ar http://invasivespeciesireland.com/ chun tuilleadh eolais a fháil</ref>. Tá baic i bhfeidhm maidir le tabhairt isteach nó scaipeadh speiceas ionrach áirithe<ref>mar atá leagtha amach sa Tríú Sceideal de Rialacháin na gComhphobal Eorpach (Éin agus Gnáthóga) 2011 (I.R. 477/2011)</ref>. Tá cuid mhaith de na forálacha beartais sa PNB á gcur i bhfeidhm tríd an gcreat reachtúil atá curtha ar fáil ag na hAchtanna Fiadhúlra, 1976-2000.
Shínigh [[Éire]] an Coinbhinsiún domhanda ar Éagsúlacht [[Bitheolaíocht|Bhitheolaíoch]] (CEB). Bhí an beartas [[Bithéagsúlacht|bithéagsúlachta]] leagtha amach sa Phlean Náisiúnta Bithéagsúlachta (PNB), rud a aithníonn díghrádú agus caillteanas gnáthóg mar phríomhthoisc atá ag laghdú bithéagsúlachta in Éirinn sa lá atá inniu ann. Is fadhb mhéadaitheach é scaipeadh na speiceas ionrach chomh maith<ref>féach ar http://invasivespeciesireland.com/ chun tuilleadh eolais a fháil</ref>.
[[Íomhá:PeacogFota.jpg|clé|mion|Peacóg ]]
Tá baic i bhfeidhm maidir le tabhairt isteach nó scaipeadh speiceas ionrach áirithe<ref>mar atá leagtha amach sa Tríú Sceideal de Rialacháin na gComhphobal Eorpach (Éin agus Gnáthóga) 2011 (I.R. 477/2011)</ref>. Tá cuid mhaith de na forálacha beartais sa PNB á gcur i bhfeidhm tríd an gcreat reachtúil atá curtha ar fáil ag na ''hAchtanna Fiadhúlra'', 1976-2000.
[[Íomhá:Geese on the mudflats in Dollymount - geograph.org.uk - 707245.jpg|mion|Na [[Gé|géanna]], Cnocán Doirinne, BAC]]


===Cosaint an Fhiadhúlra===
===Cosaint an Fhiadhúlra===
Tá ainmhithe áirithe ag dul in éag de bharr dífhoraisiú agus caillteanas gnáthóg de réir mar atá an daonra ag fás. Is ionann Anaclann Dúlra is ceantar a bhfuil tábhacht leis ó thaobh fiadhúlra, agus tá cosaint aici’ faoin reachtaíocht. Is leis an Stát formhór na nAnaclann Dúlra in Éirinn<ref>[https://www.chg.gov.ie/ga/heritage/national-parks-wildlife/nature-reserves/]</ref>.
Tá ainmhithe áirithe ag dul in éag de bharr [[Dífhoraoisiú|dífhoraisiú]] agus caillteanas gnáthóg de réir mar atá an [[daonra]] ag fás. Is ionann Anaclann Dúlra is ceantar a bhfuil tábhacht leis ó thaobh fiadhúlra, agus tá cosaint aici’ faoin reachtaíocht. Is leis an Stát formhór na nAnaclann Dúlra in Éirinn<ref>[https://www.chg.gov.ie/ga/heritage/national-parks-wildlife/nature-reserves/]</ref>.
[[Íomhá:Wisent at Fota Wildlife Park.jpg|mion|Fota, Corcaigh]]

Is é an ról atá ag Seirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra na Roinne a bheith ag obair lena comhpháirtithe sa tseirbhís phoiblí agus sa phobal i gcoitinne chun an chomhairle eolaíoch is fearr is féidir a chur ar fáil agus chun a chinntiú go gcuirtear cosaint éifeachtach ar fáil chun fiadhúlra na hÉireann a chaomhnú<ef>https://www.chg.gov.ie/ga/heritage/national-parks-wildlife/protection-of-wildlife/</ref>.
Is é an ról atá ag Seirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra na Roinne a bheith ag obair lena comhpháirtithe sa tseirbhís phoiblí agus sa phobal i gcoitinne chun an chomhairle eolaíoch is fearr is féidir a chur ar fáil agus chun a chinntiú go gcuirtear cosaint éifeachtach ar fáil chun fiadhúlra na hÉireann a chaomhnú<nowiki><ref></nowiki>https://www.chg.gov.ie/ga/heritage/national-parks-wildlife/protection-of-wildlife/<nowiki></ref></nowiki>.


==Féach freisin==
==Féach freisin==
Líne 14: Líne 18:
* Eolas ar an gcomhshaol<ref>AN FIADHÚLRA Féileacáin & Leamhain sa Ghairdín
* Eolas ar an gcomhshaol<ref>AN FIADHÚLRA Féileacáin & Leamhain sa Ghairdín
/ WL 30 http://www.noticenature.ie/files/enfo/factsheet/Irish/WL30%20Butterflies%20-%20Irish.pdf</ref>
/ WL 30 http://www.noticenature.ie/files/enfo/factsheet/Irish/WL30%20Butterflies%20-%20Irish.pdf</ref>
[[Íomhá:Postcard from Ireland (2191729935).jpg|mion|Caora]]


==Tagairtí==
==Tagairtí==

Leagan ó 16:06, 3 Márta 2018

Macaca - fuscata

Cuimsíonn an fiadhúlra an ilghnéitheacht bheatha ar fud an domhain.

An Fiadhúlra in Eirinn

Shínigh Éire an Coinbhinsiún domhanda ar Éagsúlacht Bhitheolaíoch (CEB). Bhí an beartas bithéagsúlachta leagtha amach sa Phlean Náisiúnta Bithéagsúlachta (PNB), rud a aithníonn díghrádú agus caillteanas gnáthóg mar phríomhthoisc atá ag laghdú bithéagsúlachta in Éirinn sa lá atá inniu ann. Is fadhb mhéadaitheach é scaipeadh na speiceas ionrach chomh maith[1].

Peacóg

Tá baic i bhfeidhm maidir le tabhairt isteach nó scaipeadh speiceas ionrach áirithe[2]. Tá cuid mhaith de na forálacha beartais sa PNB á gcur i bhfeidhm tríd an gcreat reachtúil atá curtha ar fáil ag na hAchtanna Fiadhúlra, 1976-2000.

Na géanna, Cnocán Doirinne, BAC

Cosaint an Fhiadhúlra

Tá ainmhithe áirithe ag dul in éag de bharr dífhoraisiú agus caillteanas gnáthóg de réir mar atá an daonra ag fás. Is ionann Anaclann Dúlra is ceantar a bhfuil tábhacht leis ó thaobh fiadhúlra, agus tá cosaint aici’ faoin reachtaíocht. Is leis an Stát formhór na nAnaclann Dúlra in Éirinn[3].

Fota, Corcaigh

Is é an ról atá ag Seirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra na Roinne a bheith ag obair lena comhpháirtithe sa tseirbhís phoiblí agus sa phobal i gcoitinne chun an chomhairle eolaíoch is fearr is féidir a chur ar fáil agus chun a chinntiú go gcuirtear cosaint éifeachtach ar fáil chun fiadhúlra na hÉireann a chaomhnú<ref>https://www.chg.gov.ie/ga/heritage/national-parks-wildlife/protection-of-wildlife/</ref>.

Féach freisin

Caora

Tagairtí

  1. féach ar http://invasivespeciesireland.com/ chun tuilleadh eolais a fháil
  2. mar atá leagtha amach sa Tríú Sceideal de Rialacháin na gComhphobal Eorpach (Éin agus Gnáthóga) 2011 (I.R. 477/2011)
  3. [1]
  4. Rúin ghránna chaomhnóirí an fhiadhúlra, Beo 2008
  5. AN FIADHÚLRA Féileacáin & Leamhain sa Ghairdín / WL 30 http://www.noticenature.ie/files/enfo/factsheet/Irish/WL30%20Butterflies%20-%20Irish.pdf