Santo Domingo

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Bosca Geografaíocht PholaitiúilSanto Domingo
Santo Domingo de Guzmán (es) Cuir in eagar ar Wikidata

Cuir in eagar ar Wikidata

LeasainmCiudad primada de América Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmnithe in ómósSan Doiminic Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Map
 18°28′35″N 69°53′36″W / 18.4764°N 69.8933°W / 18.4764; -69.8933
Stát ceannasachan Phoblacht Dhoiminiceach
Administrative territorial entity of the Dominican Republic (en) AistrighDistrito Nacional (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Príomhchathair de
Daonra
Iomlán1,128,678 (2021) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús866.75 hab./km²
Tíreolaíocht
Cuid deGreater Santo Domingo (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Achar dromchla1,302.2 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uisceMuir Chairib, Abhainn Ozama, Abhainn Isabela agus Abhainn Haina Cuir in eagar ar Wikidata
Airde14 m Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí stairiúla
Bunaitheoir(í)Bartolomé Colón Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú1496
Eachtra thábhachtach
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist10100 Cuir in eagar ar Wikidata
Lonnaithe i gcrios ama
Glaochód809, 829 agus 849 Cuir in eagar ar Wikidata
Eile

Suíomh gréasáinadn.gob.do Cuir in eagar ar Wikidata

Is í Santo Domingo de Guzmán (nó Santo Domingo), le daonra 2,253,437 sa bhliain 2006, an phríomhchathair agus an chathair is mó sa Phoblacht Dhoiminiceach, agus an seachtú cathair is mó i Meiriceá Thuaidh. Tá an chathair suite ar an Mhuir Chairib ar inbhear abhann Ozama. Is í an lonnaíocht Eorpach is sine atá ar marthain ar ilchríocha Mheiriceá.

Ba é Bartolomé Colón, deartháir an taiscéalaí Cristobel Colón, a bhunaigh an chathair go hoifigiúíl ar an 5 Lúnasa, 1498, ach bhí Spáinnigh lonnaithe sa cheantar le cúpla bliain roimhe sin.

Rinne spéirling an-damáiste don chathair sa bhliain 1930 agus thug sé sin deis don deachtóir Rafael Trujillo í a atógáil agus Ciúdad Trujillo a thabhairt mar ainm uirthi, ach nuair a maraíodh Trujillo sa bhliain 1961 tugadh a seanainm ar ais di.

Bhunaigh Bartolomeo Colón coilíneacht agus thug sé La Isabela uirthi in ómós do bhanríon Isabela na Spáinne, ach athraíodh an t-ainm go Santo Domingo go gearr ina dhiaidh sin. Scrios spéirling an baile sa bhliain 1502 agus thóg an Gobharnóir Nicolás de Ovando baile nua ar shuíomh eile in aice láimhe. Tá leagan amach na cathrach sin le feiceáil go fóill sa cheantar cóilíneach nó an Zona Colonial a ainmníodh mar Ionad Oidhreachta Domhanda sa bhliain 1990. Tá páláis agus séipéil mhaorga ón séú haois déag sa cheantar seo a léiríonn stíl ailtireachta na linne.

Baineadh úsáid as Santo Domingo mar cheanncheathrú do chuid mhór den taiscéalaíocht a rinne na Spáinnigh sa domhan nua go dtí gur tháinig coilíneachtaí eile chun tosaigh go háirithe tar éis don bhfoghlaí mara Sasanach Francis Drake an chathair a ghabháil agus a scrios sa bhliain 1586. Idir 1795 agus 1822 bhí an chathair ina cnámh spairne idir an Spáinn agus an Fhrainc, ach sa bhliain 1821 bhí sí ina príomhchathair ag stát neamhspleách ar ar tugadh Háítí Español. Níorbh fhada gur ghabh na comharsana i Háítí an tír agus an chathair agus d'fhág go leor de na Spáinnigh dá bharr sin.