Réabhlóid Fhilipíneach

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Revolución filipina

Grianghraf de chomhdháil réabhlóideach na nOileáin Filipíneach sa 19ú haois i Malolos. Sa deireadh, shínigh Aguinaldo an Bunreacht ar 21 Eanáir, 1899, tar éis dó athruithe a thabhairt isteach agus é bheith faofa ag an gComhdháil.

Dáta:                             1896 - 1898

Áit:                Na hOileáin Fhilipíneacha 
Toradh:  Díbirt na Spáinneach, ach amháin,  bhí Manila i lámha Mheiriceá. Tús an Chogaidh Fhilipíneacha-Mheiriceánach

colspan="3" id="30" style="text-align:center;background:
  1. b0c4de;;" |Namhaid Cogaíoch
25x25px Reibiliúnaithe Fhilipíneacha  25x25px Impireacht na Spáinne
colspan="3" id="39" style="text-align:center;background:
  1. b0c4de;;" |Ceannasaí
25x25px Andrés Bonifacio

25x25px Emilio Aguinaldo
25x25px Mariano Trías
25x25px Mariano Llanera
25x25px Teodorico Luna

25x25px Ramón Blanco

25x25px Camilo de Polavieja
25x25px Primo de Rivera
25x25px Diego de los Ríos
25x25px Saturnino Martín Cerezo


Sraith d'eachtraí réabhlóideacha ab ea an Réabhlóid Fhilipíneach, a bhí ina choimhlint armtha idir an rialtais coilíneach spáinneach agus ceannaircigh Filipíneacha an Katipunan, a bunaíodh Andres Bonifacio, a chríochnaigh le ceannas na Spáinne thar an oileánra, agus mar thús an Chogaidh Fhilipíneacha-Mheiriceánach.

Cúlra[cuir in eagar | athraigh foinse]

Sa naoú haois déag, agus i lár ghéarchéim choilíneach na Spáinne, d'fhéach an Madrid i dtreo an Aigéin Chiúin  mar an fhoirmle chun maolú a dhéanamh ar a bhreoiteachta sna tiarnais Mheiriceá. Tháinig an cás seo chun cinn go príomha ag deireadh Chogadh Deich mBliana i gCúba (1868-1878) (Spanish: Guerra de los Diez Años), nuair a athraíodh a lán infheistíochtaí i dtreo na nOileán Filipíneach, toisc gur creideadh nach mbeadh suim  ag an chumhacht nua domhanda, sé sin,  Stáit Aontaithe Mheiriceá. san áit sin i bhfad i gcéin. An staid seo a tharla go príomha ag an deireadh an Cogadh ar an Deich Mbliana i Cúba (1868-1878), nuair a bhíonn go leor infheistíochtaí a bhí a atreorú i dtreo na hoileáin Fhilipíneacha, mar gheall ar bhí chreid sé go bhfuil áit mar sin i bhfad ní a d ' fhéadfadh go mbeadh suim nua atá ag teacht chun cinn cumhachta ar an stáitse an domhain, na Stáit aontaithe.

Agus an t-ábhar imní seo á gcur i láthair, dúirt Aire an Chabhlaigh, Santiago Durán, go raibh athchoilíniú na nOileán Filipíneach riachtanach don Spáinn. I láthair na huaire sin, nuair a bhí an leithinis "a punto de ver desaparecer su proponderancias en las Antillas"  taibhsíodh deiseanna nua san Chianoirthear. De réir Durán, d'osclaíodh doirse ar impireacht mhuirí, foinse rathúnais agus saibhris gan deireadh. Chun margadh r na Filipíneach a chur chun cinn, eagraíodh taispeántas i Maidrid sa bhliain 1887, agus bliain ina dhiaidh sin, i gcroílár 'Exposición Universal de Barcelona' (Gaeilge:Taispeántas Uilechoiteann Barcelona), bhí pailliún faoi leith ag na hOileáin Fhilipíneacha.

Na trí maisitheoir leabhar Filipíneach is iomráití sa 19ú haois - José Rizal, Marcelo del Pilar, agus Mariano Ponce.
Bratach a d'úsáid na réabhlóidithe Filipíneacha

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Teimpléad:Listaref