Laura Cereta
| Laura Cereta | |
|---|---|
 | |
| Saol | |
| Eolas breithe | Brescia, 1469 |
| Náisiúntacht | Poblacht na Veinéis |
| Bás | Brescia, 1499 |
| Oideachas | |
| Teangacha | An Iodáilis |
| Gairm | |
| Gairm | scríbhneoir agus gníomhaí ar son chearta na mban |
Daonnachaí de chuid na hAthbheochana ba ea Laura Cereta (1469–1499). Tá an chuid is mó dá saothar le fáil sna litreacha a scríobh sí chun intleachtóirí eile.
A beatha[cuir in eagar | athraigh foinse]
Rugadh Cereta i mBrescia. Bhí sí ar an duine ba shine de sheisear páistí, agus baint acu le muintir dhearscnaitheach. Ba é Silvestro Cereta a n-athair agus é ina aturnae agus ina ghiúistís.
.jpg)
In aois a seacht mbliana cuireadh Laura chun clochair chun scoláiocht a fháil, agus tugadh abhaile arís í in aois a naoi mbliana chun aire a thabhairt don chuid eile den chlann. Mhúin a hathair Laidin agus Gréigis di.
Nuair a bhí sí cúig mbliana déag d'aois phós sí Pietro Serina, ach fuair sé bás den fhiabhras i gceann ocht mí dhéag. Fágadh gan chlann í agus níor phós sí arís. Deirtear gur chrom sí ar fhealsúnacht mhorálta a mhúineadh dhá bhliain ina dhiaidh seo in Ollscoil Prada agus gur lean sí de ar feadh seacht mbliana, ach ní féidir é seo a chruthú le cáipéisí.
Sa bhliain 1488 d'fhoilsigh sí Epistolae familiares, bailiúchán litreacha. I gceann sé mhí cailleadh a hathair, agus dá bhrí sin agus de bharr a bhfuair sí de cháineadh ó fhir agus ó mhná as a saothar féin a fhoilsiú, níor fhan aon fhonn cumadóireachta uirthi.
Cailleadh í gan choinne sa bhliain 1499 in aois a tríocha bliain. Níor mhair aon saothar dá cuid ón tréimhse dheireanach dá saol.
Cereta i leith na mban[cuir in eagar | athraigh foinse]
Dúirt Cereta go raibh ceart ag mná ar oideachas agus chuir sí i gcoinne leatrom a dhéanamh ar mhná pósta. Lena chois sin chuir sí síos ar an gcogadh, ar an mbás agus ar an gcinniúint. Déanann sí tagairt i litir chun Bibolo Semproni do Cornificia, banfhile de chuid an chéad aois RCh. Tagairt annamh í i litríocht a linne agus tugann sí léargas ar mheon Laura agus ar a cuid léinn.[1]
Murab ionann is formhór na mban lena linn, bhí lucht aitheantais aici a d'éascaigh scríobh na litreacha.[2]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ Adde Cornificiam Cornificii Poetae germanam, cuius natus in litteras amor tantas artes acquisiit, ut & diceretur Castalio latice nutrita, & epigrammata descripserit Heliconiis floribus omni loco semper amoena. Epistulae (Cuir leis an gcuid eile Cornificia, deirfiúr Cornificius file, ar bhláthaigh a grá bunaidh don litríocht chomh mór sin go ndeirtí gur cothaíodh í le bainne bhéithe Chastáilia agus a scríobh eipeagraim a bhí maisithe riamh i ngach áit le bláthanna Heileacain).
- ↑ Laura Cereta Curtha i gcartlann 2016-03-03 ar an Wayback Machine ag duchessmcetiquette.net
Foinse[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Collected Letters of a Renaissance Feminist, Diana Robin (eag.), University of Chicago Press (1997) ISBN 0-226-10013-8