Jump to content

Isibeul Ní Mhic Chailín

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaIsibeul Ní Mhic Chailín

File agus bean uasal de chuid na hAlban sa 16ú haois ba ea Isibeul Ní Mhic Chailín, Cuntaois Earra-Ghàidheal (Oirear Ghael). Rugadh í c. 1499 do Ghilleaspuig, an dóú hIarla Earra-Ghàidheal (a maraíodh ag Cath Flodden sa bhliain 1513), agus d'Ealasaid Stiùbhart, agus phós sí an dóú hIarla Chaiseil (Cassillis), fear a maraíodh ag Preastabhaig sa bhliain 1527.[1][2]

Scríobh sí i nGaeilge liteartha a linne, canúint a bhí ina teanga choiteann ag lucht léinn na hAlban agus na hÉireann. Luaitear trí dhán léi i Leabhar Deadhan Lios Móir: 'Atá fleasgach ar mo thí', 'Éistibh, a lucht an tighe-se' agus 'Is mairg dá ngalar an grádh':

Mairg darab galar an grádh
gibé fáth fá n-abraim é;
is deacair sgaradh re a páirt;
truagh an cás a bhfuilim féin... [3]

Tugann an t-údar le fios sa dán Éistibh, a Luchd an Tighe-se go bhfuil méid agus cumhacht faoi leith ag bod shagart na cúirte. Cé go bhfuil sé ráite ag scoláirí áirithe nach cinnte gurb í Isibeul a chum an dán gáirsiúil seo, maítear freisin nach bhfuil bunús leis an amhras sin.[4]

  1. Lady Isabel Campbell (b. 1499): http://familytreemaker.genealogy.com/users/r/o/b/Jimmie-Lee-Robbins-MS/WEBSITE-0001/UHP-0075.html Curtha i gcartlann 2014-10-22 ar an Wayback Machine
  2. George Henderson: ‘The Literature of the Highlands 1500 – 1745’: Electric Scotland http://www.electricscotland.com/history/home9.htm
  3. Ó Rathile, Tomás. Uimhir 54, Dánta Grádha. Cló Ollsgoile Chorcaí 1976 (an tríú heagrán). ISBN 0-902561-09-X
  4. Clancy 1996.

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Quiggin, E.C. (1937). Poems from the Book of the Dean of Lismore. Cambridge University Press.
  • Clancy, Thomas Owen, 'Women Poets in Early Medieval Ireland: Stating the Case' in C.E. Meek & M.K. Simms (eag.), The Fragility of her Sex, Four Courts Press, 1996
  • Dorgan, Theo & Malcolm Maclean (eag.) (2008). An Leabhar Mór/The Great Book of Gaelic. O'Brien Press.