Jump to content

Iain Mac a' Ghobhainn

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaIain Mac a' Ghobhainn
Beathaisnéis
Breith1 Eanáir 1928
Glaschú, Scotland Cuir in eagar ar Wikidata
Bás15 Deireadh Fómhair 1998
70 bliana d'aois
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/síOilthigh Obar Dheathain Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairmscríbhneoir, file Cuir in eagar ar Wikidata
SeánraFilíocht
TeangachaGaeilge na hAlban agus Béarla
Gradam a fuarthas

IMDB: nm4247671 Musicbrainz: 263f6b2d-0c01-4d43-89e4-f45383ee4355 Discogs: 2135686 Cuir in eagar ar Wikidata

File agus úrscéalaí Albanach ab ea Iain Mac a' Ghobhainn (1 Eanáir 1928 - 15 Deireadh Fómhair, 1998), a d’úsáid an t-ainm Béarla John Crichton Smith freisin. Scríobh sé filíocht, úrscéalta, gearrscéalta agus drámaí i nGaeilge agus i mBéarla.

Rugadh é i nGlaschú i bPabail bhliain 1928, ach ba as Leòdhas dá thuismitheoirí agus d'aistrigh an teaghlach go Leòdhas nuair a bhí sé fós óg, sa bhliain 1930. Tógadh é i bPabail, an baile céanna inar tógadh Ruaraidh MacThòmais agus Anne Frater. Is í Gaeilge na hAlban a phríomhtheanga. Fuair a athair bás leis an eitinn. Chuaigh sé go Sgoil Phabail, Sgoil MhicNeacail i Steòrnabhagh agus sa bhliain 1949 bhain sé céim amach sa Bhéarla ó Oilthigh Obar Dheathain. Rinne sé seirbhís náisiúnta agus tar éis na seirbhíse, d'oibrigh sé mar mhúinteoir i mBruaich Chluaidh agus ar feadh mblianta, in Oban. D'fhág sé Àrd-Sgoil an Òbain i 1977, toisc go raibh sé ag iarraidh scríobh go lánaimseartha. Nuair a phós sé Donalda Gillies Logan, bhog siad go Taigh an Uillt. Sa bhliain 1980 fuair sé OBE. Faraor, bhuail an ailse é GUS fuair sé bás i 1998, nuair a bhí sé 70 bliain d'aois.

Bhí suim ag Mac a' Ghobhainn in bhFuadach na nGael: pléann a úrscéal Béarla, Consider the Lilies, an dráma Gàidhlig, An Chúirt, agus an dán Gaelach leis an téama seo.

Bàrdachd Ghàidhlig

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Bìobuill is Sanasan Reice (Glaschu: Gairm, 1965)
  • Eadar Fealla-dha is Glaschu (Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1974)
  • Na h-Eilthirich (Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1983)
  • An t-Eilean agus an Cànan (Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1987)

Rosg Gàidhlig

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • 'An Coigreach', Gairm 25 (1958): cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (133-138).
  • Bùrn is Aran (1960) 'An Duine Dubh', 'Bùrn': cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (deas. le Dòmhnall Iain MacÌomhair, Glaschu: Gairm, 1985, 102–103, 167–171).
  • An Dubh is an Gorm (Obair-Dheadhain: Oilthigh Obair-Dheadhain, 1963). 'An Comhradh', 'Aig a' Chloich-Chuimhne', 'An Taghadh': cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (113–115, 127–129, 150–154)
  • 'Ioseph', Gairm 43 (1963): cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (11-13).
  • Iain am Measg Nan Reultan (1970)
  • Maighstirean is Ministearan (1970)
  • An t-Adhar Ameireaganach (1973)
  • Rabhdan is Rudan (1973)
  • An t-Aonaran (Glaschu: Oilthigh Ghlaschu, 1976)
  • 'Mairead', Gairm 120 (1982): cuideachd ann an Eadar Peann is Pàipear (41-43).
  • Bùrn is Aran (1987)
  • A' Bheinn Oir (1989)
  • Na Speuclairean Dubha (1989)
  • Turas tro Shaoghal Falamh (1991)
  • Na Guthan (1991)
  • An Dannsa mu Dheireadh (1992)

Drámaí i nGaeilge na hAlban

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • A' Chùirt.

Filíocht sa Bhéarla

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • The Long River (1955)
  • Deer on the High Hills (1962)
  • The Law and the Grace (1965)
  • Love Poems and Elegies (1972)
  • The Exiles (1984)
  • The Village and Other Poems (Manchester: Carcanet Press, 1989)

Úrscéalta sa Bhéarla

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Consider the Lilies (1968)
  • The Last Summer (1969)
  • The Permanent Island (1975)
  • An End to Autumn (1978)
  • In the Middle of the Wood (1987)
  • Thistles and Roses (1961)
  • At Helensburgh (1968)
  • From Bourgeois Land (1969)
  • Survival Without Error (1970)
  • My Last Duchess (1971)
  • Goodbye Mr Dixon (1974)
  • Hami Autumn (1974)
  • The Notebooks of Robinson Crusoe (1975)
  • River, River (1978)
  • On the Island (1979)
  • Murdo (1981)
  • A Field Full of Folk (1982)
  • The Search (1982)
  • Mr Trill in Hades (1984)
  • The Tenement (1985)
  • A Life (1986)
  • The Dream (1989)
  • An Honourable Death (1992)

Gearrscéalta i mBéarla

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • The Black and the Red (1970)
  • The Hermit and Other Stories (1977)
  • "Greater Love" ann an The Grafton Book of Scottish Short Stories (deas. le James Campbell. London: Grafton Books, 1984. pp. 227-235)

Dánta Roghnaithe

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Selected Poems (1970)
  • Selected Poems 1955–1982 (1982)
  • Selected Poems (1985)
  • Selected Poems (1990)
  • Collected Poems (1992)
  • The Golden Lyric: an Essay on the Poetry of Hugh MacDiarmid. 196;7
  • Towards the Human: Selected Essays. Edinburgh: MacDonald,1986.
  • ann an The Literature or Region and Nation. 1989. R. P. Draper (deas.) London: MacMillan; New York: St. Martin's Press.

Aistriúcháin

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Mar eagarthóir

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Moments in Glasshouses (1987)
  • còmhla ri C. King: Twelve More Modern Scottish Poets (1986)

Aistí scolártha faoi;

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  • Frederic Lindsay (1977) "Disputed Angels. The Poetry of Iain Crichton Smith." Akros 12:3 December, 15-26.
  • John Blackburn. The Poetry of Iain Crichton Smith. Glasgow: Association for Scottish Literary Studies, 1993.
  • Colin Nicholson (deas.). Iain Crichton Smith: Critical Essays. 1992.
  • Carol Gow (deas.). Mirror and marble: the Poetry of Iain Crichton Smith. 1992.
  • Jon Sanders (2015) 'The Ecology of Iain Crichton Smith's 'High Hills'', Scottish Literary Review 7:1, 75-88

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
[cuir in eagar | athraigh foinse]