Conradh na Róimhe

Conradh na Róimhe

Cineál	constitutive treaty (en) treaty of the European Union (en)
Dáta na bliana	25 Márta 1957
Teacht i bhfeidhm	1 Eanáir 1958
Treaty on the functioning of the European Union (en) →
Suíomh	an Róimh, An Iodáil
Sínitheoir	an Bheilg an Fhrainc an Iodáil an Ísiltír Lucsamburg an Ghearmáin Thiar
Taisce	Rialtas na hIodáile

Conradh a síníodh i gcathair na Róimhe ar an 25 Márta 1957 is ea an Conradh lena mbunaítear Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa (CEE), nó Conradh na Róimhe mar is fearr aithne air. Shínigh sé thír an conradh seo: an Bheilg, an Fhrainc, An Ghearmáin (Poblacht Chónaidhme na Gearmáine), an Ísiltír, an Iodáil agus Lucsamburg.

Ar an lá céanna, shínigh na tíortha céanna Conradh Euratom. Le Conradh na Róimhe agus Conradh Euratom bunaíodh Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa agus Comhphobal Eorpach um Fhuinneamh Adamhach faoi seach.

Nuair a tháinig an Conradh i bhfeidhm ar an 1 Eanáir 1958, chuir an CEE tús leis an Margadh aonair Eorpach agus leag sé bunphrionsabail an Chomhbheartais Talmhaíochta amach, comhbheartas a cuireadh i bhfeidhm sa bhliain 1962.

Méadú an AE

Conradh na Róimhe‎, comóradh, 25 Márta 2017

Méadaíodh an CEE sna blianta ina dhiaidh sin go dtí go raibh an conradh sínithe ag dhá thír déag:

• méadaíodh é sa bhliain 1973, bliain inar shínigh an Danmhairg, Éire agus an Ríocht Aontaithe an conradh,
• sa bhliain 1981, bliain inar shínigh an Ghréig é,
• agus sa bhliain 1986, bliain inar shínigh an Spáinn agus an Phortaingéil an CEE.

Athruithe ar Chonradh na Róimhe

Téacs agus síniú, Conradh na Róimhe‎

Conradh na Róimhe an conradh is tábhachtaí, a cruthaigh Comhphobal Eacnamaíochta na hEorpa i 1957. Rinne go leor mionathruithe ar Chonradh na Róimhe sular athraíodh é go mór. Ó glacadh le Conradh na Róimhe, d'aontaigh agus daingnigh na Ballstáit cúig chonradh eile;

• Conradh Cumaisc i 1967,
• An Ionstraim Eorpach Aonair i [1986]],
• Conradh ar an Aontas Eorpach Conradh Maastricht i 1992. shínigh an dá thír déag a bhí páirteach i gComhphobal Eacnamaíochta na hEorpa é sa bhliain 1992 agus cuireadh i bhfeidhm é ar an 1 Samhain. Ón mbliain sin amach, tugadh an Conradh lena mbunaítear Comhphobal na hEorpa ar an gconradh.
• Conradh Amstardam i 1997,
• Conradh Nice i 2002
• Conradh Liospóin sa bhliain 2009. Tháinig mórathrú eile ar an gconradh le Conradh Liospóin, conradh a síníodh sa bhliain 2007 agus a tháinig i bhfeidhm dhá bhliain níos déanaí ar an 1 Nollaig 2009. Ó shin amach, is é an t-ainm a thugtar ar an gconradh ná an Conradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh.

Féach freisin

• An Conradh ar eur-lex.europa.eu