Bran ua Máele Dúin
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Bás | 712 |
| Teaghlach | |
| Páiste | Cennselach mac Brain  |
Rí Uí Chinnsealaigh de rítheaghlach Shíol Maoluíre ba ea Bran ua Maoil Dúin (Bran ua Máele Dúin, nó Bran mac Dúnchada) (bás 712). Ní fios cathain a tháinig Bran i gcoróin, ach tugtar réimeas trí bliana dó sa Leabhar Laighneach, a dtabharfadh le fios go raibh sé i réim ón mbliain 709 go dtí a bhás sa bhliain 712.
Eoghan Caoch mac Nath Í ba ea a shinsear deireanach, chuig ghlúin roimh ré, a bhí sa 6ú haois ina rí Uí Chinnsealaigh. Maol Idir mac Guaire, bunaitheoir na clainne, ba ea a shin-seanathair. Forannán mac Maoil Uidhre ba ea an rí deireanach dá mhuintir sa séú haois.[1]
Insítear i nAnnála Uladh don bhliain 709 gur throid Uí Chinnsealaigh Cath Selg i bhFortuatha Laighean (taobh thoir de Shléibhte Cill Mhantáin) in aghaidh Cheallaigh Cualann, rí Laigean Uí Máil. Maraíodh sa chath beirt mhac Cheallaigh.[2] Ní dhéanann Annála Tiarnaigh trácht ar chéilí comhraic Cheallaigh, ach deirtear ann go raibh amhais Shasanacha aige.[3] Is dócha go raibh Uí Chinnsealaigh ina n-ionsaitheoir, agus go raibh sáinn sa chath i ndáiríre, in ainneoin mírath Cheallaigh.[4]
Tharla cath cathartha ansin ann i measc Uí Chinnsealaigh, agus maraíodh Bran, i dteannta le mic dó, i mbun catha sa bhliain 712.[5][6] Glaoitear Cath Áth Buichet ar an gcath sa Leabhar Laighneach. Tháinig slán mac amháin Brain, Cinnsealach mac Brain (bás 770), a ndearnadh rí Uí Chinnsealaigh de níos deireanaí.
Foinsí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Corpus of Electronic Texts
- Annála Uladh
- Annála Tiarnaigh
- Leabhar Laighneach, Rig Hua Cendselaig
- Gearoid Mac Niocaill (1972), Ireland before the Vikings, Dublin: Gill and Macmillan
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ Mac Niocaill, lch. 83, fig. 12; lch. 128, fig. 22 don ghinealach
- ↑ Annála Uladh, AU 709.2
- ↑ Annála Tiarnaigh, AT 709.2
- ↑ Mac Niocaill, lch. 112
- ↑ AU 712.9
- ↑ AT 712.6