An Néamharais

An Néamharais
नेवाः भाय्
	;
Cineál	teanga agus teanga bheo
Úsáid
Cainteoirí dúchais	1,000,000
Dúchasach do	pobal Néamharach, Biohár, Sikkim, Beangál Thiar agus Bagmati Zone (en)
Stáit	Neipeal agus an India
Aicmiú teangeolaíoch
	teanga dhaonna; teangacha Sín-Astrainéiseacha; teangacha Sín-Tibéadacha; Himalayish (en) ; Mahakiranti (en) ; Newari-Thangmi (en)
Tréithe
Córas scríbhneoireachta	script Dhéiveanágrach agus Ranjana (en)
Leibhéal leochaileachta	3 cinnte i mbaol
Cóid
ISO 639-2	new
ISO 639-3	new
Glottolog	newa1247
Ethnologue	new
UNESCO	1117
IETF	new

Ceann de na teangacha móra i Neipeal is ea an Néamharais.^[1] Ní mór í a aithint thar an Neipeailis, nach bhfuil gaolmhar léi ar aon nós. Ceann de na teangacha Tibéideach-Burmacha is ea an teanga Nepal Bhasa, agus í gaolmhar leis an Tibéidis agus, fiú, leis an tSínis.

Is í an t-aon teanga amháin de chuid an ghrúpa sin a scríobhtar síos leis na litreacha Deiveanágracha, nó is le teangacha Ind-Eorpacha na hIndia is mó a shamhlaítear an aibítir sin.

Ba í Nepal Bhasa teanga riaracháin Neipeal ón 14ú haois go dtí go déanach san 18ú haois. Ag tosnú ag tús an 20ú haois d'fhulaing an teanga géarleanúint oifigiúil^[2] Ón mbliain 1952 go 1991, thit céatadán na ndaoine i nGleann Kathmandu a labhair an teanga ó 75% to 44%,^[3] Tá bagairt ar chultúr agus teanga an phobal Newar.^[4] Liostálann UNESCO Nepal Bhasa mar theanga atá "i mbaol cinnte".^[5]

Tagairtí

↑ ““Néamharais” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2024-02-19.
↑ Tumbahang, Govinda Bahadur (2010). "Marginalization of Indigenous Languages of Nepal". Contributions to Nepalese Studies 37 (1): 73–74. CNAS/TU. Dáta rochtana: 16 Meitheamh 2014.
↑ "[https://web.archive.org/web/20160108161716/http://www.kpmalla.com/wp-content/uploads/2010/11/the-occupation-of-the-kathmandu..pdf/ The Occupation of the Kathmandu Valley and its Fallout]". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 8 Eanáir 2016. Dáta rochtana: 10 Samhain 2016.
↑ "Between the market and Comrade Mao: Newar cultural activism and ethnic/political movements (Nepal)".
↑ "UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger".

[Tearma-1] ““Néamharais” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2024-02-19.

[2] Tumbahang, Govinda Bahadur (2010). "Marginalization of Indigenous Languages of Nepal". Contributions to Nepalese Studies 37 (1): 73–74. CNAS/TU. Dáta rochtana: 16 Meitheamh 2014.

[3] "[https://web.archive.org/web/20160108161716/http://www.kpmalla.com/wp-content/uploads/2010/11/the-occupation-of-the-kathmandu..pdf/ The Occupation of the Kathmandu Valley and its Fallout]". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 8 Eanáir 2016. Dáta rochtana: 10 Samhain 2016.

[4] "Between the market and Comrade Mao: Newar cultural activism and ethnic/political movements (Nepal)".

[5] "UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger".

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]