An Néamharais

An Néamharais
नेवाः भाय्
	;
Cineál	teanga nádúrtha agus teanga bheo
Úsáid
Cainteoirí dúchais	1,000,000
Dúchasach do	pobal Néamharach, Biohár, Sikkim, Beangál Thiar agus Bagmati Zone (en)
Stáit	Neipeal, an India agus an Bhútáin
Aicmiú teangeolaíoch
	teanga dhaonna; teangacha Sín-Astrainéiseacha; teangacha Sín-Tibéadacha; Himalayish (en) ; Mahakiranti (en) ; Newari-Thangmi (en)
Tréithe
Córas scríbhneoireachta	script Dhéiveanágrach agus Ranjana (en)
Leibhéal leochaileachta	3 cinnte i mbaol
Cóid
ISO 639-2	new
ISO 639-3	new
Glottolog	newa1247
Ethnologue	new
UNESCO	1117
IETF	new

Ceann de na teangacha móra i Neipeal is ea an Néamharais.^[1] Ní mór í a aithint thar an Neipeailis, nach bhfuil gaolmhar léi ar aon nós. Ceann de na teangacha Tibéideach-Burmacha is ea an teanga Nepal Bhasa, agus í gaolmhar leis an Tibéidis agus, fiú, leis an tSínis.

Is í an t-aon teanga amháin de chuid an ghrúpa sin a scríobhtar síos leis na litreacha Deiveanágracha, nó is le teangacha Ind-Eorpacha na hIndia is mó a shamhlaítear an aibítir sin.

Ba í Nepal Bhasa teanga riaracháin Neipeal ón 14ú haois go dtí go déanach san 18ú haois. Ag tosnú ag tús an 20ú haois d'fhulaing an teanga géarleanúint oifigiúil^[2] Ón mbliain 1952 go 1991, thit céatadán na ndaoine i nGleann Kathmandu a labhair an teanga ó 75% to 44%,^[3] Tá bagairt ar chultúr agus teanga an phobal Newar.^[4] Liostálann UNESCO Nepal Bhasa mar theanga atá "i mbaol cinnte".^[5]

Tagairtí

↑ ““Néamharais” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2024-02-19.
↑ Tumbahang, Govinda Bahadur (2010). "Marginalization of Indigenous Languages of Nepal". Contributions to Nepalese Studies 37 (1): 73–74. CNAS/TU. Dáta rochtana: 16 Meitheamh 2014.
↑ "[https://web.archive.org/web/20160108161716/http://www.kpmalla.com/wp-content/uploads/2010/11/the-occupation-of-the-kathmandu..pdf/ The Occupation of the Kathmandu Valley and its Fallout]". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 8 Eanáir 2016. Dáta rochtana: 10 Samhain 2016.
↑ "Between the market and Comrade Mao: Newar cultural activism and ethnic/political movements (Nepal)".
↑ "UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger".

[Tearma-1] ““Néamharais” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2024-02-19.

[2] Tumbahang, Govinda Bahadur (2010). "Marginalization of Indigenous Languages of Nepal". Contributions to Nepalese Studies 37 (1): 73–74. CNAS/TU. Dáta rochtana: 16 Meitheamh 2014.

[3] "[https://web.archive.org/web/20160108161716/http://www.kpmalla.com/wp-content/uploads/2010/11/the-occupation-of-the-kathmandu..pdf/ The Occupation of the Kathmandu Valley and its Fallout]". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 8 Eanáir 2016. Dáta rochtana: 10 Samhain 2016.

[4] "Between the market and Comrade Mao: Newar cultural activism and ethnic/political movements (Nepal)".

[5] "UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger".

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]