Jump to content

Abhacréalta

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Léaráid ó NASA ag taispeáint pláinéad ag gluaiseacht ar fithis timpeall abhacréalta

Séard atá in abhacréaltaréalta ar aon mhais leis an nGrian, nó níos lú ná sin. Dá dtarraingeofá graf de theocht dhromchlach réaltaí éagsúla i gcoinne dhearbhmhéid na réaltaí sin, formhór na réaltaí, is i réimse cúng go maith a bheidís, idir fionnuartas doiléir agus teocht gheal. Is é an príomhsheicheamh a thugtar ar an réimse seo, agus tharla gur réalta measartha mór an Ghrian seo againne, is i lár an réimse sin a bheadh sí.

Tá réaltaí ann nach bhfuil sa phríomhsheicheamh. Is réaltaí ollmhóra fuara iad na fathachréaltaí dearga nó 'na fathaigh dhearga', mar a thugtar orthu. Ídíonn siad seo a gcuid breosla go tapa agus ní fada a mhaireann siad. Taobh amuigh den phríomhsheicheamh tá réaltaí níos lú ná sin, 'na habhacréaltaí bána' mar a thugtar orthu, réaltaí nach n-ídíonn a gcuid breosla ach go mall. Is fada a mhaireann siad. Na habhacréaltaí bána is lú mais, is lú ceann ar bith díobh ó thaobh maise de ná 1% de mhais na Gréine. Dá mba lú ná sin ó thaobh maise iad, an teocht sa chroíleacán acu, ní bheadh sí ard go leor chun comhleá a chur ar siúl, agus is rud a bheadh ann: abhac donnpláinéad.