Gaeilge Oiriall
Is í Gaeilge Oiriall an chanúint a labhraíodh in Ard Mhacha, Lú agus Muineachán fadó.[1]
Litríocht[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá cáil ar fhilí Oirghialla ón ochtú haois déag – Séamas Dall Mac Cuarta, Peadar Ó Doirnín, Art Mac Cumhaigh agus Cathal Buí Mac Giolla Ghunna.
Bhí ceangal láidir idir Seosamh Mac Grianna agus ceantar Oirghialla.[2] I samhradh 1935, thug Mac Grianna cuairt ar Ghaeltacht dheireanach Chúige Laighean in Ó Méith Mara. Bbhí sé ag teagasc i gColáiste Bhríde. Is ann, trí thionchar an Athar Uí Mhuirí, a chuir sé eolas ar fhilí Oirghialla ón ochtú haois déag.
Nuair a d'imigh an Ghaeilge as ceantar Oirghialla sa 20ú haois, tháinig glúin nua ar an tsaol lena hoidhreacht a thíolacadh do ghlúnta eile, Peadar O Dubhda agus a leithéid. Chuir scoláirí Eigse Oirghialla sraith leabhar ar fáil. Scríobh Pádraigín Ní Uallacháin leabhar, A Hidden Ulster: People, Songs and Traditions of Oriel (2003).[3]
Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Oirialla (stair)
Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]
- Canúintí: Gaelg Oiriall I agus Canúintí : Gaelg Oiriall II le Ciarán Dunbar
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ "Oirialla/Oriel" (ga). Logainm.ie. Dáta rochtana: 2021-09-29.
- ↑ Shane Ó Curraighín, Sinéad Ingoldsby, Fearghal Ó Maolagáin (Iúil 2016). "Siompóisiam ar shaothar Sheosaimh Mhic Grianna ar an Iúr < Meon Eile". www.meoneile.ie. Dáta rochtana: 2021-09-29.
- ↑ "A Hidden Ulster" (as en) (2021-03-04). Wikipedia.