An Cromán
 An Cromán | ||||
|---|---|---|---|---|
  | ||||
| Suíomh | ||||
| ||||
| Stát ceannasach | Éire | |||
| Cúige Éireannach | Cúige Mumhan | |||
| Logainm.ie | 1165917 | |||
Is sráidbhaile é An Cromán[1] atá suite i gContae Chiarraí, Éire.[2] Tá sé 9 km siar ó bhaile Chill Orglan agus 9 km ó shráidbhaile an Ghleanna Beithe agus tú ag taisteal siar ó dheas.
Suíomh[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá an Cromán suite i lár Chiarraí le radharcanna ar leithinis an Daingin ó thuaidh agus leithinis Uíbh Ráthaigh san iarthar. Tá an Cromán ar cheann den bheagán áiteanna i gCiarraí ina bhfuil radharc 360 céim ar Chnoc Bhreandáin, ar Shléibhte Shliabh Mis agus ar na Cruacha Dubha, ina bhfuil an sliabh is airde in Éirinn, Corrán Tuathail.
Tionscal[cuir in eagar | athraigh foinse]
Is sráidbhaile iascaireachta bradán traidisiúnta é An Cromán. Mar sin féin, ó lár an 20ú haois, tá an sráidbhaile faoi bhláth mar lárionad an dobharshaothraithe. Tá na leapacha diúilicín nádúrtha is mó in Éirinn lonnaithe i gCuan Chaisleán na Mainge.[3] Tá na leapacha seo gar go maith do chabhlach dreidirí diúilicín an Chromáin. Le fiche bliain anuas, tá an Cromán ag fás mar bhunáit le haghaidh oisrí a shaothrú.
Tá an bhialann Jack's Coastguard Restaurant, a bhfuil gradaim bainte amach aici, lonnaithe in iarstáisiún garda cósta an Chromáin a bhreathnaíonn amach ar Chuan Chaisleán na Mainge. Tógadh an foirgneamh ina bhfuil an beár agus an bhialann reatha i 1866 agus rinneadh teach tábhairne de i 1961.
Spórt[cuir in eagar | athraigh foinse]
Peil Ghaelach[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá club CLG ag an gCromán ar a dtugtar Réalt na Mara (ainm atá roinnte ag Eaglais agus bunscoil an tsráidbhaile). Idir 2006 agus 2014 bhuaigh beirt imreoirí ChLG an Chromáin, Donnchadh Walsh agus Seán O'Sullivan, boinn Uile-Éireann sinsearach le foireann chontae Chiarraí. Tá foireann peile na mban ag an gCromán freisin.
Rámhaíocht[cuir in eagar | athraigh foinse]
Tá club rámhaíochta ag an gCromán, atá ag feidhmiú ó 1956, atá mar chuid de Chumann Rámhaíochta Cósta Chiarraí agus de Chónaidhm Rámhaíochta Cósta na hÉireann. Ceann de na rásaí is coitianta a bhfuil tóir orthu sa chlub is ea rás na mbád traidisiúnta saighne[4] ina bhfuil criúnna de 12 maidí rámha (beirt fhear ar maidí rámha) agus liagóir á dtreorú. Iascaireacht a bhí i stair an bháid saighne, go sonrach le haghaidh ronnach, agus d’úsáid iascairí líontáin saighneoireachta.[5]
Baineann rásaíocht na mbád saighne le Ciarraí Theas go traidisiúnta agus bíonn criú an Chromáin san iomaíocht go traidisiúnta i gcoinne iad siúd ó Chathair Saidhbhín, na Cealla, Dairbhre, An Caladh, Baile an Sceilg, Cathair Dónall, An Teampall Nua, agus an tSnaidhm, i measc eile.
Gach bliain, i rith an tsamhraidh, óstálann An Cromán a gheallta bád bliantúil a chuimsíonn rásaí do gach aois ó dhaoine faoi-12 suas go dtí an comórtas do dhaoine fásta.
Daoine[cuir in eagar | athraigh foinse]
- John McCarthy: ríomheolaí Meiriceánach agus eolaí cognaíoch. Ba as an gCromán a athair.[6] Bhí John McCarthy ar dhuine de bhunaitheoirí disciplín na hintleachta saorga .
- Donnchadh Walsh: bhuaigh trí bhonn Uile-Éireann le foireann sinsear peile Chiarraí. D’imir sé peil idirchontae ó 2003 go dtí 2018.
- Sean O’Sullivan: ceithre bhonn Uile-Éireann buaite le foireann sinsear peile Chiarraí. D’imir sé peil idirchontae ó 2002 go dtí 2012.
Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]
- ↑ “An Cromán/Cromane | logainm.ie” (ga). Bunachar Logainmneacha na hÉireann (Logainm.ie). An Coimisiún Logainmneacha. Dáta rochtana: 2023-06-22.
- ↑ “An Cromán - Cromane”. Irish Placenames Database. Dáta rochtana: 16 Márta 2019.
- ↑ “Welcome to Cromane”. Go Kerry. Dáta rochtana: 3 Nollaig 2019.
- ↑ “Rowing back the years”.
- ↑ “[Martin Galvin making a seine boat, Dún Géagáin, Ballinskelligs, Co. Kerry.]” (1947).
- ↑ “Leading academic who coined the term 'artificial intelligence'”.