An difríocht idir athruithe ar: "Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
naisc, ab 1 curtha i gcrot abairte, + M eile
Meabhar (plé | dréachtaí)
m OBÁC
Líne 1: Líne 1:
Is é '''Coláiste na Tríonóide''' an Ollscoil is sine in Éirinn.
Is é '''Coláiste na Tríonóide''' an Ollscoil is sine in Éirinn, agus tugtar "Ollscoil Bhaile Átha Cliath" freisin air.
Ba le linn do rítheaghlach na dTúdor sa [[an Bhreatain|Bhreatain]] a bheith ag leathnú a gcumhacht in Éirinn a bunaíodh Coláiste na Tríonóide. Bhronn bardas Bhaile Átha Cliath tailte seanmhainistreach ar an ollscoil, agus d'fhás sí go mear cé go raibh an saol an-chorrach in Éirinn sa seachtú haois déag. Mar gheall ar na cogaí creidimh idir [[Caitliceachas|Chaitlicigh]], [[Protastúnachas|Phrotastúnaigh]] agus [[Preisbitéarachas|Phreisbitéirigh]] bhí scoláirí á ndíbirt agus úsáideadh an coláiste mar bheairic d'arm rí Shéamuis II i 1689. Bhí rudaí síochánta go leor san ochtú haois déag ach bhí corraíl ann in aimsir na nÉireannach Aontaithe (féach [[Téobald Wolfe Tone]]) ag deireadh na haoise sin. Ag tús an fichiú haois rinneadh iarrachtaí láidre chun Coláiste na Tríonóide a nascadh le Ollscoil na hÉireann, ach d'éirigh leis a neamhspleáchas a choinneáil. Tosaíodh ag glacadh le mná mar mhic léinn i 1904 agus ceapadh an chéad bhean mar ollamh tríocha bliain ina dhiaidh sin.
Ba le linn do rítheaghlach na dTúdor sa [[an Bhreatain|Bhreatain]] a bheith ag leathnú a gcumhacht in Éirinn a bunaíodh Coláiste na Tríonóide. Bhronn bardas Bhaile Átha Cliath tailte seanmhainistreach ar an ollscoil, agus d'fhás sí go mear cé go raibh an saol an-chorrach in Éirinn sa seachtú haois déag. Mar gheall ar na cogaí creidimh idir [[Caitliceachas|Chaitlicigh]], [[Protastúnachas|Phrotastúnaigh]] agus [[Preisbitéarachas|Phreisbitéirigh]] bhí scoláirí á ndíbirt agus úsáideadh an coláiste mar bheairic d'arm rí Shéamuis II i 1689. Bhí rudaí síochánta go leor san ochtú haois déag ach bhí corraíl ann in aimsir na nÉireannach Aontaithe (féach [[Téobald Wolfe Tone]]) ag deireadh na haoise sin. Ag tús an fichiú haois rinneadh iarrachtaí láidre chun Coláiste na Tríonóide a nascadh le Ollscoil na hÉireann, ach d'éirigh leis a neamhspleáchas a choinneáil. Tosaíodh ag glacadh le mná mar mhic léinn i 1904 agus ceapadh an chéad bhean mar ollamh tríocha bliain ina dhiaidh sin.



Leagan ó 19:24, 16 Nollaig 2004

Is é Coláiste na Tríonóide an Ollscoil is sine in Éirinn, agus tugtar "Ollscoil Bhaile Átha Cliath" freisin air. Ba le linn do rítheaghlach na dTúdor sa Bhreatain a bheith ag leathnú a gcumhacht in Éirinn a bunaíodh Coláiste na Tríonóide. Bhronn bardas Bhaile Átha Cliath tailte seanmhainistreach ar an ollscoil, agus d'fhás sí go mear cé go raibh an saol an-chorrach in Éirinn sa seachtú haois déag. Mar gheall ar na cogaí creidimh idir Chaitlicigh, Phrotastúnaigh agus Phreisbitéirigh bhí scoláirí á ndíbirt agus úsáideadh an coláiste mar bheairic d'arm rí Shéamuis II i 1689. Bhí rudaí síochánta go leor san ochtú haois déag ach bhí corraíl ann in aimsir na nÉireannach Aontaithe (féach Téobald Wolfe Tone) ag deireadh na haoise sin. Ag tús an fichiú haois rinneadh iarrachtaí láidre chun Coláiste na Tríonóide a nascadh le Ollscoil na hÉireann, ach d'éirigh leis a neamhspleáchas a choinneáil. Tosaíodh ag glacadh le mná mar mhic léinn i 1904 agus ceapadh an chéad bhean mar ollamh tríocha bliain ina dhiaidh sin.

Ollúna le Gaeilge i gColáiste na Tríonóide: Thomas F. O'Rahilly (1919-29) Dáithí Ó hUaithne (1955-67) Máirtín Ó Cadhain (1969-70)