Sonraí dé-athráideacha

I staitisticí, is éard is sonraí dé-athráideacha ná sonraí ar gach ceann de dhá athróg, ina ndéantar luach gach ceann de na hathróga a phéireáil le luach na hathróige eile.^[1] Go hiondúil bheadh sé ina ábhar spéise imscrúdú a dhéanamh ar an mbaint a d’fhéadfadh a bheith idir an dá athróg.^[2] Is féidir staidéar a dhéanamh ar an gcomhcheangal trí thaispeántas táblach nó grafach, nó trí staitisticí samplacha a d’fhéadfaí a úsáid le haghaidh infeiris. Bheadh an modh a úsáidtear chun an comhcheangal a fhiosrú ag brath ar leibhéal tomhais na hathróige.

I gcás dhá athróg chainníochtúil (eatramh nó cóimheas i leibhéal an tomhais) is féidir scaipghraf a úsáid agus comhéifeacht chomhchoibhnis nó samhail chúlchéimnithe a úsáid chun na hathróige a chainníochtú.^[3] I gcás dhá athróg cháilíochtúil (ainmniúil nó orduimhriúil i leibhéal an tomhais) is féidir tábla teagmhasachta a úsáid chun na sonraí a fheiceáil, agus d'fhéadfaí leas a bhaint as tomhas na hathróga nó tástáil neamhspleáchais.^[4]

Más athróga cainníochtúla iad, is minic a léirítear péirí luachanna an dá athróg seo mar phointí aonair i bplána ag baint úsáide as scaipghram. Déantar é seo ionas gur féidir an gaol (más ann dó) idir na hathróga a fheiceáil go héasca.^[5] Mar shampla, d’fhéadfaí sonraí dé-athráideacha ar scaipghram a úsáid chun staidéar a dhéanamh ar an ngaol idir fad truslóige agus fad na gcos. I gcomhchoibhneas dé-athráideach, is féidir le hasluitigh a bheith thar a bheith amhrasach nuair a bhaineann siad le dhá scór foircneach ar dhá athróg. Is é an bealach is fearr chun na hasluaileacha seo a chuardach ná féachaint ar na scaipghraim agus féachaint an seasann aon phointe sonraí amach idir na hathróga.

Athróga spleácha agus neamhspleácha

I gcásanna áirithe de shonraí dé-athráideacha, cinntear go mbíonn tionchar ag athróg amháin nó go gcinnfidh sé an dara hathróg, agus úsáidtear na téarmaí athrógí spleácha agus athrógí neamhspleácha chun idirdhealú a dhéanamh idir an dá chineál athróg. Sa sampla thuas, is é fad coise an duine an t-athróg neamhspleách. Is é fad coise an duine a chinneann an fad na truslóige, mar sin is í an t-athróg spleách í. Le cosa níos faide bíonn fad na truslóige níos faide, ach má mhéadaítear fad na truslóige ní mhéadóidh fad do chosa.^[6]

Socraítear comhchoibhneasa idir an dá athróg mar comhchoibhneasa láidre nó laga agus déantar iad a rátáil ar scála –1 go 1, nuair is comhchoibhneas díreach foirfe é 1, is comhchoibhneas l inbhéartach foirfe é –1, agus ní comhchoibhneas ar bith é 0. Bíonn comhchoibhneas láidir díreach ann nuair atá cosa agus truslóga fada arain ann.^[7]

Anailís ar shonraí dé-athráideacha

San anailís ar shonraí dé-athráideacha, de ghnáth déanann duine comparáid idir staitisticí achoimre de gach ceann de na hathróga nó baintear leas as anailís ar chúlchéimniú chun neart agus treo an chaidrimh shainiúil idir na hathróga a fháil amach. Mura féidir le gach athróg ach ceann amháin de líon beag luachanna a ghlacadh, mar shampla "fireann" nó "baineann", nó "ciotach" nó "deistic", ansin is féidir an comhdháileadh minicíochta a thaispeáint i dtábla teagmhasachta, ar féidir anailís a dhéanamh air le haghaidh neart an chaidrimh idir an dá athróg.

Tagairtí

↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
↑ "Introduction to the Practice of Statistics" (1999). New York: W.H. Freeman and Company.
↑ "An Introduction to Statistical Methods and Data Analysis" (2010): 102–112. Belmont, CA: Brooks/Cole.
↑ Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ott Sixth Edition2
↑ National Council of Teachers of Mathematics. "Statistics and Probability Problem." Retrieved 7 August 2013 from http://www.nctm.org/uploadedFiles/Statistics%20and%20Probability%20Problem%202.pdf#search=%22bivariate^{[nasc briste go buan]} data%22
↑ National Center for Education Statistics. "What are Independent and Dependent Variables? NCES Kids' Zone." Retrieved 7 August 2013 from http://nces.ed.gov/nceskids/help/user_guide/graph/variables.asp
↑ Pierce, Rod. (4 Jan 2013). "Correlation". Math Is Fun. Retrieved 7 Aug 2013 from http://www.mathsisfun.com/data/correlation.html

[1] Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".

[2] "Introduction to the Practice of Statistics" (1999). New York: W.H. Freeman and Company.

[Ott_Sixth_Edition-3] "An Introduction to Statistical Methods and Data Analysis" (2010): 102–112. Belmont, CA: Brooks/Cole.

[Ott_Sixth_Edition2-4] Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Ott Sixth Edition2

[5] National Council of Teachers of Mathematics. "Statistics and Probability Problem." Retrieved 7 August 2013 from http://www.nctm.org/uploadedFiles/Statistics%20and%20Probability%20Problem%202.pdf#search=%22bivariate^{[nasc briste go buan]} data%22

[6] National Center for Education Statistics. "What are Independent and Dependent Variables? NCES Kids' Zone." Retrieved 7 August 2013 from http://nces.ed.gov/nceskids/help/user_guide/graph/variables.asp

[7] Pierce, Rod. (4 Jan 2013). "Correlation". Math Is Fun. Retrieved 7 Aug 2013 from http://www.mathsisfun.com/data/correlation.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]