Leath Mhógha
Cuma
(Athsheolta ó Leath Mhogha)
Is ainm stairiúil ar an dtaobh theas d’Éirinn é Leath Mhógha. Déanann Eiscir Riada an deighilt, agus ní cosúil gurbh fhada a lean an deighilt seo ar an tír. Díbríodh Eoghan Mogh Nuadhad, a bhí ag cur faoi i ndeiscirt na tíre, agus a raibh aighneas idir é agus an Rí Conn, go dtí an Spáinn. D’fhan sé sa Spáinn ar feadh naoi mbliana, agus nuair a d’fhill sé le cúnamh mór Spáinneach, ghabh sé seilbh ar an leath theas den tír.