James Macpherson

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaJames Macpherson

Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm sa teanga dhúchais(gd) Seumas Mac a' Phearsain
Beathaisnéis
Breith27 Deireadh Fómhair 1736
Ruadhainn, Scotland Cuir in eagar ar Wikidata
Bás17 Feabhra 1796
59 bliana d'aois
Siorrachd Inbhir Nis, Scotland Cuir in eagar ar Wikidata
Áit adhlacthaAbtheach Westminster Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de 15ú Parlaimint na Breataine Móire

Téarma parlaiminte: 15th Parliament of Great Britain (en) Aistrigh
Ball de 16ú Parlaimint na Breataine Móire

Téarma parlaiminte: 16th Parliament of Great Britain (en) Aistrigh
Ball de 17ú Parlaimint na Breataine Móire

Téarma parlaiminte: 17th Parliament of Great Britain (en) Aistrigh
Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/síOllscoil Dhún Éideann
Oilthigh Obar Dheathain Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairmfile, scríbhneoir, polaiteoir Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm cleiteOssian Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaBéarla agus Gaeilge na hAlban
Teaghlach
PáisteJuliet Macpherson Cuir in eagar ar Wikidata

Musicbrainz: aba03ae8-ce89-4d26-91fd-66bde02c3ad3 IMSLP: Category:Macpherson,_James Find a Grave: 159550142 Cuir in eagar ar Wikidata

Ba scríbhneoir agus polaiteoir Albanach é James MacphersonSeumas Mac a' Phearsain (27 Deireadh Fómhair 1736 i Ruadhainn, Gaeltacht na hAlban - 17 Feabhra 1796). Tá clú air mar "aistritheoir" ar fhilíocht Ossian.[1]

A Bheatha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Ó 1753 amach chuaigh sé ar Choláiste an Rí in Obar Dheathain agus ansin ar Ollscoil Dhún Éideann. Ag an am sin, thosaigh sé ag scríobh filíochta, mar shampla The Highlander i 1758, ach ní raibh mórán de foilsithe.

Tháinig cáil air mar gheall ar an "aistriúchán" ar Fragments of Ancient Poetry, foilsithe ag Hugh Blair i 1760. Tháinig na leabhair Fingal, an Ancient Epic Poem in Six Books (1761), Temora (1763) agus The Works of Ossian (1765) amach tar éis sin. Fuaireadar clú mar obair de chuid an amhránaí Ghaelaigh Ossian. Bhíothas den tuairim gur bhailiúchán de bhéaloideas ársa a bhí iontu, a d'aimsigh Macpherson i nGaeltacht na hAlban agus sna hOileáin Siar. Bhí na leabhair aistrithe chuig theangacha Eorpacha eile, agus thaitin siad leis an lucht léitheoireachta ansin. Leis an tsuim a bhí in Ossian, d'athraigh an t-ainm ar Ghaeilge na hAlban ó "Erse" go "Gàidhlig".[2]

Tharla conspóid mhór maidir le hOssian agus cé chomh fírinneach a bhí obair Macpherson. Inniu, táthar den tuairim gurbh é Macpherson féin a scríobh an fhilíocht.

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Diarmuid Breathnach agus Máire Ní Mhurchú. “MacPHERSON, James (1736–1796) | ainm.ie” (ga). An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge (Ainm.ie). Dáta rochtana: 2024-02-19.
  2. Withers, C. (1984) Gaelic in Scotland 1698 to 1891: the geographical history of a language. Dún Éideann: John Donald Publishers Ltd. ISBN 0859790979