Gofraidh Fionn Ó Dálaigh

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Infotaula de personaGofraidh Fionn Ó Dálaigh
Beathaisnéis
Bás1387
Gníomhaíocht
Gairmfile Cuir in eagar ar Wikidata

Ba é Gofraidh Fionn Ó Dálaigh († 1387) ardollamh na hÉireann lena linn agus an-mheas ag éigse na tíre ar a shaothar ar feadh na gcéadta bliain tar éis a bháis.

Beatha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Bhain Gofraidh Fionn le teaghlach cáiliúil filí. Tá a lán dá chuid dánta ar marthain fós agus iomrá le Filidh Éireann go haointeach, dán faoi thionól éigse a chuir Uilliam Buí Ó Ceallaigh ar bun ina chaisleán i gContae Ros Comáin um Nollaig sa bhliain 1351.[1]

Dán eile dá chuid is ea A chláirsioch Chnuic Í Chosgair.[2]

A chláirsioch Chnuic Í Chosgair
chuirios súan ar síorrosgaibh,
a nuallánach bhinn bhlasda,
ghrinn fhuaránach fhorasda.

A chlár buadha as bláith mínlearg,
a mhonghárach mhéirfhírdhearg,
a cheóladhach do chealg sinn,
a dhearg leómhanach láinbhinn...

Tá a fhógra mairbh le fáil in Annála Ríochta Éireann sa bhliain 1387 (M1387.4):[3]

Goffraidh Fionn Ó Dalaigh ard-ollamh Ereann le dán & Ruaidhri Ó Cianáin saoi seanchadha, & ollamh Oirghiall eisidhe do écc.

Liosta dánta[cuir in eagar | athraigh foinse]

  • Bean Torrach, fa Tuar Broide
  • Mairg mheallas muirn an tsaoghail
  • A chnuic thoir re taoibh Ealla
  • A chros thall ar an dtulaigh
  • A fhir théid i dTír Chonaill
  • A Ghearóid, déana mo dháil
  • Beir eolas dúinn, a Dhomhnuill
  • Do tógbhadh meirge Murchaidh
  • Fa ngníomhraidh measdar meic ríogh
  • Fuirigh go fóill, a Éire
  • Gaois Ailbhe i n-inghin Domhnuill
  • Iongaibh thú orm, a Iarla
  • Maith an locht airdríogh óige
  • Teach carad do-chiu folamh

Nótaí[cuir in eagar | athraigh foinse]

  1. Knott, Eleanor, “Filidh Éireann go haointeach,” Ériu 5 (1911): 50–69.
  2. A chláirsioch Chnuic Í Chosgair ar CELT
  3. Annals Ríochta Éireann M1387.4: Annála of the Four Masters ar CELT
Réamhtheachtaí
Máel Íosa Ua Dálaigh
Ollamh Éireann
?–1387
Comharba
Cearbhall mac Lochlainn Ua Dálaigh

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]

  • L. Mac Kenna, A Poem by Gofraidh Fionn Ó Dálaigh, JSTOR.
  • Selected Poems
  • To a Harp Curtha i gcartlann 2020-02-18 ar an Wayback Machine
  • McKenna, Lambert (January 1919), "Historical Poems of Gofraidh Fionn Ó Dálaigh" (PDF), The Irish Monthly, aisghafa 2010-10-15