Gofraidh Fionn Ó Dálaigh

Gofraidh Fionn Ó Dálaigh
Beathaisnéis
Bás	1387 ;
Gníomhaíocht
Gairm	file

Ba é Gofraidh Fionn Ó Dálaigh († 1387) ardollamh na hÉireann lena linn agus an-mheas ag éigse na tíre ar a shaothar ar feadh na gcéadta bliain tar éis a bháis.

Beatha

Bhain Gofraidh Fionn le teaghlach cáiliúil filí. Tá a lán dá chuid dánta ar marthain fós agus iomrá le Filidh Éireann go haointeach, dán faoi thionól éigse a chuir Uilliam Buí Ó Ceallaigh ar bun ina chaisleán i gContae Ros Comáin um Nollaig sa bhliain 1351.^[1]

Dán eile dá chuid is ea A chláirsioch Chnuic Í Chosgair.^[2]

A chláirsioch Chnuic Í Chosgair

chuirios súan ar síorrosgaibh,

a nuallánach bhinn bhlasda,

ghrinn fhuaránach fhorasda.

A chlár buadha as bláith mínlearg,

a mhonghárach mhéirfhírdhearg,

a cheóladhach do chealg sinn,

a dhearg leómhanach láinbhinn...

Tá a fhógra mairbh le fáil in Annála Ríochta Éireann sa bhliain 1387 (M1387.4):^[3]

Goffraidh Fionn Ó Dalaigh ard-ollamh Ereann le dán & Ruaidhri Ó Cianáin saoi seanchadha, & ollamh Oirghiall eisidhe do écc.

Liosta dánta

Bean Torrach, fa Tuar Broide
Mairg mheallas muirn an tsaoghail
A chnuic thoir re taoibh Ealla
A chros thall ar an dtulaigh
A fhir théid i dTír Chonaill
A Ghearóid, déana mo dháil
Beir eolas dúinn, a Dhomhnuill
Do tógbhadh meirge Murchaidh
Fa ngníomhraidh measdar meic ríogh
Fuirigh go fóill, a Éire
Gaois Ailbhe i n-inghin Domhnuill
Iongaibh thú orm, a Iarla
Maith an locht airdríogh óige
Teach carad do-chiu folamh

Nótaí

↑ Knott, Eleanor, “Filidh Éireann go haointeach,” Ériu 5 (1911): 50–69.
↑ A chláirsioch Chnuic Í Chosgair ar CELT
↑ Annals Ríochta Éireann M1387.4: Annála of the Four Masters ar CELT

Réamhtheachtaí Máel Íosa Ua Dálaigh	Ollamh Éireann ?–1387	Comharba Cearbhall mac Lochlainn Ua Dálaigh

Naisc sheachtracha

Rogha dánta

Naisc sheachtracha

L. Mac Kenna, A Poem by Gofraidh Fionn Ó Dálaigh, JSTOR.
Selected Poems
To a Harp Curtha i gcartlann 2020-02-18 ar an Wayback Machine
McKenna, Lambert (January 1919), "Historical Poems of Gofraidh Fionn Ó Dálaigh" (PDF), The Irish Monthly, aisghafa 2010-10-15

[1] Knott, Eleanor, “Filidh Éireann go haointeach,” Ériu 5 (1911): 50–69.

[2] A chláirsioch Chnuic Í Chosgair ar CELT

[3] Annals Ríochta Éireann M1387.4: Annála of the Four Masters ar CELT

[1]

[2]

[3]